Sudety 🗺️ Atrakcje i Ciekawostki

Chcąc zgłębić „tajemnicę” pochodzenia nazwy Sudety, można sięgnąć czasów bardzo odległych. Mniej więcej w połowie II tysiąclecia przed naszą erą tereny te zamieszkiwał lud zwany Celtowie. Co prawda lud ten zamieszkujący znaczne połacie Europy nie pozostawił po sobie żadnych pisemnych przekazów. O jego istnieniu i życiu, wzmianki pisemne pojawiły się w VI wieku p.n.e. Twórcą tych wzmianek był niejaki Hekatajos z Miletu będący pierwszym historykiem opisującym ówczesne ludy Europy. Potwierdza to niejako fakt, że plemiona tego starożytnego ludu zamieszkiwały tereny dzisiejszych Czech i Moraw, tym samym obejmowali oni swoim zasięgiem Sudety. W ich języku wyraz Sudéta, składał się z rdzenia „sud” oznaczający dzika i przyrostka „-éta” oznaczającego las. Jeśli zestawi się to w całość można to przetłumaczyć jako „las dzików” lub „las dzikich świń”.

Atrakcje Sudety

1. Srebrna Góra

Srebrna Góra to urocze miasteczko leżące na styku Gór Sowich i Bardzkich. Na turystów czeka tu malowniczy rynek, w rejonie którego zaczyna się wiele tras pieszych i rowerowych. Dzięki nim można odkrywać Sudety i spędzać aktywnie czas w pięknej scenerii.

Srebrna Góra może się również pochwalić potężną twierdzą, będącą wspaniałą pamiątką z czasów pruskich. To jedna z najnowocześniejszych, największych i najważniejszych twierdz górskich w Europie, w skład której wchodzi kilka fortów. Dla turystów największe znaczenie ma główny fort Donjon, który można zwiedzać z miejscowym przewodnikiem. Spacer po twierdzy jest rewelacyjną lekcją historii, w trakcie której można poznać dzieje pruskiej armii, losy Dolnego Śląska oraz dowiedzieć się, jak wyglądały walki z Napoleonem, które w znacznym stopniu wpłynęły na losy miasteczka.

2. Karpacz

Karpacz to idealne miejsce na wczasy dla tych, którzy chcą wędrować po Karkonoskim Parku Narodowym. To jednocześnie najlepszy punkt wypadowy na Śnieżkę – najwyższy szczyt w Sudetach. Miejscowość ta jest chętnie odwiedzana przez miłośników pieszych wędrówek oraz przez tych, którzy stawiają na sporty zimowe. Na nudę nie mogą tu narzekać i ci turyści, którzy wolą spędzać czas w mieście.

Co można zobaczyć w Karpaczu? Malowniczą zaporę na Łomnicy oraz Dziki Wodospad, będący idealnym miejscem na romantyczny spacer. Zachwycają też miejscowe muzea, wśród których znajduje się Muzeum Sportu i Rekreacji oraz Muzeum Zabawek. Dla młodszych turystów nie lada gratką będzie wystawa „Karkonoskie Tajemnice”, dzięki której można poznać sudeckie legendy. Warto też odwiedzić ewangelicką świątynię Wang, która do Karpacza trafiła z odległej Norwegii. Ta cenna pamiątka z czasów średniowiecza wciąż zachwyca, a ciekawe detale architektoniczne pozwalają lepiej poznać świat Wikingów.

3. Śnieżka

Śnieżka (1603 m n.p.m.) to najwyższy szczyt w całych Sudetach oraz najwyższy szczyt Czech (przez szczyt Śnieżki przebiega granica państwowa). Śnieżka przyciąga swoją charakterystyczną kopułą oraz licznymi atrakcjami czekającymi na szczycie. Symbolem tego miejsca stało się obserwatorium astronomiczne oraz drewniana kaplica św. Wawrzyńca, stojąca już po czeskiej stronie granicy. Pod szczytem rozciąga się z kolei malownicza Równia pod Śnieżką ze schroniskiem, znanym jako Dom Śląski.

Jak dostać się na Śnieżkę? Można skorzystać z kolejki lonowej, i z Karpacza wjechać na Kopę. Stąd bez problemów można dojść do Domu Śląskiego, przy którym zaczyna się podejście na szczyt Śnieżki. Ciekawie prezentują się też szlaki czerwony i żółty, biegnące z Karpacza do Domu Śląskiego w taki sposób, by turyści mogli przy okazji zobaczyć Dolinę Łomniczki. Wędrówkę można też zacząć na przełęczy Okraj, z której należy wędrować najpierw szlakiem żółtym, a następnie czerwonym.

4. Śnieżne Kotły

Śnieżne Kotły dwa polodowcowe kotły, które znajdują się w rejonie Łabskiego Szczytu i Wielkiego Szyszaka. Ze względu na piękne widoki i przyrodnicze walory, stały się jedną z najważniejszych atrakcji w Karkonoszach. Nazwa tego miejsca świetnie pasuje do jego charakteru. Na dnie wielkich kotłów śnieg zalega do lata, co robi wrażenie na turystach. Śnieżne Kotły są też znane miłośnikom przyrody, dla których to miejsce to przede wszystkim rzadkie gatunki roślin (w tym endemiczna skalnica śnieżna). Co jeszcze można tu zobaczyć? Charakterystyczna stację przekaźnikową (dawne schronisko turystyczne), która wznosi się nad kotłami i jest doskonale widoczna z Jeleniej Góry.

Jak dojść do Śnieżnych Kotłów? Można postawić na żółty szlak ze Szklarskiej Poręby (prowadzący przez schronisko pod Łabskim Szczytem) lub na szlak czerwony, biegnący ze Szklarskiej Poręby przez Halę Szrenicką. Można też postawić na szlak niebieski z Piechowic lub szlak czerwony, który łączy Śnieżkę ze Śnieżnymi Kotłami.

5. Zamek Książ

Zamek Książ to trzeci pod względem wielkości zamek w Polsce oraz jedna z najważniejszych atrakcji w rejonie Wałbrzycha. Zamek ten może się pochwalić długą historią, która zaczyna się w czasach Piastów Śląskich. To z ich woli nad Pełcznicą powstał średniowieczny zamek obronny, o którym wciąż przypomina charakterystyczna wieża. Zamek został jednak z czasem znacznie powiększony, a nowe skrzydła zamku urzekają przepychem i barokową formą.

Co można zobaczyć w tym miejscu? Przede wszystkim piękne wnętrza z zabytkowymi meblami oraz ekspozycje, dzięki którym można poznać losy najsłynniejszych mieszkańców zamku – członków rodziny Hochbergów oraz słynnej księżnej Daisy, która na zamku Książ spędziła ostatnie lata swego życia. Zamek Książ to również tajemnicze podziemia, drążone przez nazistów podczas II wojny światowej, oraz pobliską Palmiarnię, którą Henryk XV zbudował dla swej żony – Daisy.

6. Kopalnia Złota – Złoty Stok

Złoty Stok jest uroczym miasteczkiem leżącym na terenie województwa dolnośląskiego, w pobliżu Kotliny Kłodzkiej i Gór Złotych. Nie brak tu tras spacerowych, pozwalających spędzać czas w aktywny sposób, oraz zabytków, które w ciekawy sposób przypominają o czasach świetności miasta. A dzięki kopalni złota i arszeniku było to niegdyś bardzo bogate miasto.

Dziś Złoty Stok przyciąga górniczą historią i kopalnią, której zwiedzanie może się przemienić w wyjątkową przygodę. Podziemna trasa turystyczna to moc niespodzianek oraz ciekawych wystaw, dzięki której można poznać dzieje górnictwa w Sudetach i spojrzeć na dzieje miasteczka z wyjątkowej perspektywy. Zachwyca podziemny wodospad i górnicza kolejka, wielkie wrażenie robi Muzeum Minerałów oraz wystawa, którą tworzą dawne tablice BHP.

7. Szklarska Poręba

Szklarka Poręba to górska miejscowość, z której można urządzać ciekawe wycieczki w Karkonosze oraz w Góry Izerskie. Kurort ten jest atrakcyjnym miejscem dla miłośników pieszych wędrówek, zimą z kolei daje wiele możliwości miłośnikom jazdy na nartach. W rejonie miasta nie brak tras dla biegaczy, z kolei na zboczach Szrenicy czekają atrakcyjne trasy zjazdowe.

Szklarska Poręba jest też atrakcyjnym miejscem dla miłośników historii i zabytków. Co warto zobaczyć? Dom Garharta i Carla Hauptmannów – niemieckich pisarzy, którzy rozsławili Sudety i w ciekawy sposób przedstawili problemy ich dawnych mieszkańców. Nie lada gratką jest też Chata Walońska, w której można zdobyć sporo ciekawych informacji na temat tajemniczej grupy ludności, zajmującej się poszukiwaniem cennych kruszców w Karkonoszach. Muzeum Minerałów, zabytkowa Huta Szkła Kryształowego „Julia” oraz Trollandia, czyli słynny park linowy – oto kolejne atrakcje, dzięki którym w Szklarskiej Porębie nuda nikomu nie zagrozi.

8. Uzdrowisko Polanica Zdrój

Polanica Zdrój to dobry punkt wypadowy w Góry Bystrzyckie i Stołowe, a jednocześnie popularny kurort, w którym można miło i przyjemnie spędzić wolny czas. Jakie atrakcje czekają tu na gości?

W Polanicy można spędzać czas na spacerach po Parku Zdrojowym, na terenie którego znajduje się Dom Zdrojowy i jedna z najważniejszych atrakcji miasta – Pijalnia Wód „Wielka Pieniawa”, w której można się napić m.in. słynnej Staropolanki. W uzdrowisku tym warto również zajrzeć do Teatru Zdrojowego z lat 20. XX wieku oraz Muzeum Misyjnego Ojców Saracenów, w którym prezentowane są ciekawe przedmioty z Kongo czy Peru. Polanica-Zdrój jest też dobrym miejscem dla aktywnych turystów, na których czekają trasy rowerowe i spacerowe (np. do Piekielnej Doliny).

9. Jelenia Góra

Jelenia Góra to świetny punkt wypadowy w Karkonosze, Góry Izerskie i Rudawy Janowickie. Miasto to może się jednocześnie pochwalić uzdrowiskową dzielnicą Cieplice Śląskie Zdrój, w której już w czasach średniowiecza korzystano z niezwykłej mocy ciepłych źródeł. Sama Jelenia Góra to cenne zabytki, które przypominają o średniowiecznym rodowodzie miasta i czasach jego świetności.

W czasie zwiedzania Jeleniej Góry warto zwrócić uwagę na Basztę Zamkową i Basztę Grodzką, warto też odwiedzić gotycką bazylikę św. Erazma i św. Pankracego. Są to najstarsze budowle w mieście, zasługują zatem na szczególną uwagę. Warto też zajrzeć do prawosławnej cerkwi przy ul. 1 Maja oraz zwiedzić Kościół Łaski pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Godnym polecenia miejscem jest też Muzeum Karkonoskie oraz Wzgórze Krzywoustego z wieżą widokową.

10. Sztolnie Walimskie

Sztolnie Walimskie to część tajemniczego kompleksu „Riese”, który naziści zaczęli budować w czasie II wojny światowej. Podziemia, drążone przez więźniów obozów koncentracyjnych w Górach Sowich, wciąż budzą wiele emocji. Wiadomo, że w ramach projektu „Riese” zbudowano aż 7 podziemnych kompleksów. Jednym z nich są Sztolnie Walimskie, znane też jako kompleks „Rzeczka”.

Zwiedzanie sztolni możliwe jest przez cały rok, a turyści wchodzą do podziemi w towarzystwie miejscowego przewodnika. Dzięki niemu mogą dowiedzieć się, w jakich okolicznościach powstały sowiogórskie podziemia, mogą też poznać różne teorie dotyczące ich przeznaczenia. Wizytę w Sztolniach Walimskich warto połączyć ze spacerem po Walimiu – dużej wsi, znanej m.in. z masowych mogił ofiar II wojny światowej.

11. Lądek-Zdrój

Lądek-Zdrój to jedno z najpopularniejszych uzdrowisk w Kotlinie Kłodzkiej. Dla jednych to doskonałe miejsce na aktywne wczasy i świetny punkt wypadowy w Góry Złote, dla innych miejsce, w którym można popracować nad swoim zdrowiem. Lądek-Zdrój przyciąga korzystnym klimatem oraz ciepłymi źródłami mineralnymi, które od wieków są z powodzeniem wykorzystywane podczas leczniczych kąpieli. Dzięki nim można poprawić stan skóry, złagodzić ból mięśni i uporać się z dolegliwościami związanymi ze stawami.

Lądek-Zdrój jest jednocześnie ważnym ośrodkiem turystycznym, na terenie którego nie brak ciekawych zabytków. W ich gronie wyróżnia się neobarokowy Zdrój „Wojciech” z charakterystyczną kopułą i pięknym basenem kąpielowym, wielkie wrażenie robi też zakład kąpielowy „Stary Jerzy”, który swoją działalność rozpoczął w 1498 roku. Zachwycają też spacerowe alejki w Parku Zdrojowym oraz piękny ogród botaniczny, chętnie odwiedzany i przez przyrodników, i przez kuracjuszy.

12. Ślęża

Ślęża (717,5 m n.p.m.) jest najwyższym szczytem Przedgórza Sudeckiego oraz Masywu Ślęży, będącego jedną z najważniejszych atrakcji turystycznych w rejonie Wrocławia. Góra Ślęża to świetny punkt widokowy na stolicę Dolnego Śląska i Sudety. To również atrakcyjny cel wycieczki dla miłośników przyrody i historii.

Góra Ślęża, nazywana często „Śląskim Olimpem”, od wieków była miejscem wykorzystywanym podczas obrzędów religijnych: pogańskich i chrześcijańskich. W trakcie wędrówki po jej zboczach można zobaczyć charakterystyczne rzeźby kultowe (m.in. Pannę z rybą) oraz kamienne kręgi w rejonie szczytu. Ślęża znana jest też ze schroniska turystycznego, które zaczęło działalność w 1908 roku, oraz kościoła Nawiedzenia NMP, który stanął na jej szczycie w połowie XIX wieku.

Jak dostać się na Ślężę? Możliwości jest sporo. Najpopularniejsze opcje to wędrówka czerwonym szlakiem z Sobótki lub szlakiem niebieskim z Przełęczy Tąpadła.

13. Jaskinia Niedźwiedzia – Kletno

Jaskinia Niedźwiedzia to jedna z najważniejszych atrakcji w Masywie Śnieżnika oraz obowiązkowy punkt wycieczki w rejonie wsi Kletno. Jakie czynniki decydują o popularności tej jaskini?

Jaskinia Niedźwiedzia to wspaniała szata naciekowa oraz imponujące rozmiary. Wiadomo, że jest to najdłuższa jaskinia w Sudetach, a badania naukowe prowadzone w jej wnętrzu dostarczyły naukowcom wielu cennych materiałów (m.in. w postaci prehistorycznych zwierząt, w tym niedźwiedzi jaskiniowych).

Jak zaplanować wycieczkę do jaskini? Najlepiej wizytę w jej wnętrzu połączyć z wędrówką z Kletna na Śnieżnik, lub ze zwiedzaniem innych atrakcji w Kletnie (wsi znanej m.in. z kopalni uranu). Warto pamiętać, iż jaskinia ta jest rezerwatem przyrody, a to oznacza dzienne limity zwiedzających. Warto zatem z wyprzedzeniem zarezerwować bilet, dzięki któremu można uniknąć stania w długich kolejkach.

14. Góry Stołowe

Góry Stołowe to intrygująca część Sudetów Środkowych, która została wypiętrzona ok. 30 milionów lat temu. Są to góry płytowe, które z oddali wyglądają jak potężne stoły. Dobrym punktem wypadowym na ich teren jest Karłów, ciekawe wycieczki można też urządzać z Kudowy, Wambierzyc oraz Radkowa.

Do najważniejszych atrakcji w Gór Stołowych zaliczają się skalne miasta. Gdzie ich szukać? W rezerwacie „Błędne Skały” oraz na Szczelińcu Wielkim (919 m n.p.m.) – najwyższym szczycie Gór Stołowych, znanym m.in. z klimatycznego schroniska oraz 665 schodów, które zostały w 1814 roku ułożone przez Franza Pabla (lokalnego przewodnika i autora pierwszej broszury na temat Szczelińca).

15. Międzygórze

Międzygórze to świetny punkt wypadowy na Śnieżnik oraz miejscowość znana z pięknej zabudowy w tyrolskim stylu. Dumą tej miejscowości jest spora ilość pamiątek z czasów Marianny Orańskiej oraz Ogród Bajek, który od 100 lat służy turystom.

W najbliższej okolicy Międzygórza czekają z kolei piękne tereny Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego oraz takie atrakcje, jak Wodospad Wilczki i Góra Igliczna z Sanktuarium Matki Bożej Śnieżnej.

16. Hala Izerska

Hala Izerska jest jednym z najchętniej odwiedzanych miejsc w Górach Izerskich. Zachwyca zarówno pięknym otoczeniem, jak i ciekawą historią. Przed wojną istniała tu spora wieś Gross-Iser, która ostatecznie została zniszczona w latach 50. XX wieku. W czasie spaceru po hali można dostrzec pozostałości dawnych domów, choć jedynym ocalonym budynkiem jest Chatka Górzystów – schronisko, które przed wojną służyło jako wiejska szkoła.

Hala Izerska, znana jako biegun zimna, przyciąga też wspaniałą przyrodą. Można tu podziwiać ciekawe gatunki roślin, typowe dla torfowisk. Warto tu również zwrócić uwagę na stanowisko kosodrzewiny – jedno z najniższych w Sudetach.

Jak dotrzeć na Halę Izerską? Najlepiej czerwonym szlakiem z Jakuszyc lub niebieskim ze Szklarskiej Poręby.

17. Kłodzko

Kłodzko kusi bliskością Gór Sowich i Stołowych, jest też atrakcyjnym celem wycieczki dla wielu miłośników historii. Gotycki most na Młynówce, piękny kościół parafialny oraz ratusz z ciekawą elewacją – oto atrakcje, którym warto się przyjrzeć w tym mieście. Zwiedzanie Kłodzka nie może się też obejść bez wizyty w podziemiach oraz spaceru po terenie Twierdzy Kłodzko. Ten cenny zabytek z czasów pruskich zachwyca chodnikami kontrminerskimi oraz wystawą, dzięki której można poznać warunki życia w pruskiej armii.

18. Góra Wielka Sowa

Wielka Sowa (1015 m n.p.m.) to najwyższy szczyt w Górach Sowich, chętnie odwiedzany przez piechurów, rowerzystów i amatorów narciarstwa biegowego. W rejonie szczytu czekają na gości dwa schroniska turystyczne (Schronisko Sowa i Schronisko „Orzeł”), z kolei na samym szczycie znajduje się wieża widokowa z 1906 roku.

Jak dojść na Wielką Sowę? Można wędrować czerwonym szlakiem z przełęczy Sokolej, dobrym punktem wypadowym jest też przełęcz Jugowska. Dużą popularnością cieszy się też żółty szlak z Walimia, prowadzący m.in. przez Małą Sowę (972 m n.p.m.).

19. Błędne Skały

Błędne Skały to skalny labirynt, który stał się turystyczną wizytówką Gór Stołowych. Bliskość Kudowy oraz filmowa kariera (rezerwat zagrał m.in. w „Przyjacielu Wesołego Diabła” oraz w „Opowieściach z Narni”) sprawiają, że chętnych na spacer po jego terenie nie brakuje.

Jak zwiedzać rezerwat? Można tu dojść pieszo z Kudowy, można dojechać samochodem i zostawić samochód na jednym z dwóch parkingów: dolnym (co oznacza godzinny spacer do rezerwatu) lub górnym. W rezerwacie obowiązuje ruch jednostronny, a zwiedzający Błędne Skały turyści muszą  przeciskać się przez wąskie korytarze i szczeliny. Nagrodą za wysiłek są niezapomniane widoki, którymi ta baśniowa kraina może oczarować każdego.

20. Wodospad Szklarki

Wodospad Szklarki to jedno z najpiękniejszych miejsc w rejonie Szklarskiej Poręby i jedna z ciekawszych atrakcji Karkonoskiego Parku Narodowego. Jest to drugi pod względem wielkości wodospad w Karkonoszach, mogący się pochwalić wysokością przekraczającą 13 m. Obok wodospadu znajduje się schronisko „Kochanówka”, w którym można odpocząć przy smacznym posiłku i aromatycznej kawie.

Ciekawostki o Sudetach

• Pasmo górskie Sudetów podzielono na 3 części:
  – pierwsza to zaczynając od zachodu, Sudety Zachodnie z Karkonoszami
  – druga część to Sudety Środkowe z Górami Orlickimi
  – trzecia najdalej na wschód wysunięta część to Sudety Wschodnie z Masywem Śnieżnika po polskiej stronie.
• Najwyższą część Sudetów określa się także nazwą Wysokie Sudety w skład tego masywu wchodzą pasma górskie: Karkonosze, Wysoki Jesionek, Masyw Śnieżnika.
• Najwyższą górą Sudetów jest wznosząca się na wysokość 1603 metry n.p.m Śnieżka. Drugim pod względem wysokości szczytem jest leżąca po Czeskiej stronie Sudetów Łączna Góra, wznosząca się na wysokość 1555 metrów n.p.m.
• Karkonosze są najwyższym pasmem górskim Sudetów. Leżą one na granicy polsko-czeskiej. Według obliczeń Karkonosze zajmują powierzchnię około 650 km. kwadratowych. Do Polski należy jedynie około 28% ich powierzchni.
• Sudety to nie tylko góry to także położone na ich obszarze urokliwe miasteczka, wsie i osady. Jednym z najbardziej malowniczych miejsc w Sudetach jest niemal bajkowa wieś Międzygórze. Dlaczego bajkowa? Ze względu na architekturę znajdujących się tam domów. Za sprawą byłej właścicielki tych terenów księżnej Marianny Orańskiej, Międzygórze zapoczątkowało swój rozwój. To księżnej wieś zawdzięcza większość budowli wzniesionych na jej terenie, a zbudowanych w stylu szwajcarskim. Między innymi ten fakt sprawił, że do Międzygórza przylgnęła nazwa Mały Tyrol. Wieś jest doskonałym miejscem na wycieczki pobliskimi szlakami z najpopularniejszymi na Śnieżnik i Igliczną.
• Sudety to również miejsce występowania jaskiń. Najpopularniejsza jest położona w Kletnie Jaskinia Niedźwiedzia. Jaskinię odkryto bardzo późna bo dopiero w roku 1966. Jaskinia jest najdłuższą w Sudetach. Jest jedynym w Polsce miejscem gdzie występuje bardzo dużo rożnego rodzaju form naciekowych, wśród których najciekawsze są tak zwane stalaktyty i stalagmity. Jaskinia jest częścią utworzonego w roku 1977 rezerwatu przyrody. Turystom udostępniono do zwiedzania odcinek jaskini o długości około 700 metrów.
• Jak są góry to są także doliny i kotliny. Najbardziej znana kotlina Sudetów to Kotlina Kłodzka. Ta część Sudetów jest bardzo malownicza, a ma to związek z otaczającymi ją okolicznymi górami, do których między innymi należą: Góry Stołowe, Góry Bardzkie, Góry Bystrzyckie, Masyw Śnieżnika, Wzgórza Ścinawskie. W kotlinie Kłodzkiej znajdują się również najsłynniejsze dolnośląskie uzdrowiska w Polanicy, Kudowie, Dusznikach, Długopolu, Lądku.
• Góry Sowie, są to jedne z najbardziej tajemniczych gór nie tylko w Sudetach, ale także w Polsce. Z tym tajemniczym miejscem wiąże się wiele zagadek związanych z II wojną. Tajemniczość powiązana z bardzo charakterystycznym krajobrazem nadają temu miejscu bardzo ciekawy groźny klimat. Jest to bardzo ciekawe miejsce dla osób poszukujących mocnych wrażeń związanych z mroczną wojenną historią. Najwyższą górą jest Góra Sowia wznosząca się na wysokość 1015 m. n.p.m.
• Góry Stołowe to perełka Sudetów. Natura tak pięknie ukształtowała pojedyncze skałki, że stworzyły one bardzo malownicze miejsca występujące w tym masywie górskim. Góry nie należą do zbyt wysokich, a ich najwyższy szczyt Szczeliniec wznosi się na wysokość 919 m. n.p.m. W Polsce znajduje się jedynie wschodni odcinek Gór Stołowych, natomiast zachodnią jego część stanowią znane z podobnego ukształtowania terenu Adršpašskoteplické skály. Po polskiej stronie Gór Stołowych najatrakcyjniejszym miejscem są Błędne Skały zlokalizowane w obrębie Szczelińca. Skalne Miasto tak brzmi inna nazwa tego miejsca tworzą bloki skalne układające się w labirynt wąskich przejść pomiędzy poszczególnymi blokami.
• W Sudetach znajduje się się też wiele zabytkowych zamków pochodzących z rożnych epok. Najbardziej znane to między innymi: Książ, Bolków, Chojnik, Bolczów, Zagórze Śląskie.
• Mroczna przeszłość II wojny to podziemne kompleksy budowane przez Niemców w Walimiu i Rzeczce. Kompleksy podziemnych sztolni drążone były w skałach przez tysiące więźniów nadzorowanych przez niemieckich żołnierzy. Tysiące ofiar poniosło śmierć wykonując niewolniczą pracę na rzecz niemieckiej III Rzeszy.
• Góry to także nierozerwalnie z nimi związane schroniska górskie. Do najbardziej znanych należą te znajdujące się w Karkonoszach między innymi po polskiej stronie: Dom Śląski, Samotnia, Strzecha Akademicka, Odrodzenie, Pod Łapskim Szczytem, Nad Łomniczką, Na Szrenicy,
• Trójmorski Wierch jest niezwykle ciekawym miejscem znajdującym się w Masywie Śnieżnika. Na jego zboczach biorą początek rzeki odprowadzające swoje wody do trzech rożnych mórz: Morza Bałtyckiego, Morza Północnego i Morza Czarnego.