Ślęża, znana niegdyś jako Sobótka, to najwyższy szczyt masywu Ślęży, który wznosi się na ponad 717 metrów nad poziomem morza. Znacząco wyróżnia się na tle równic Dolnego Śląska i należy do Korony Gór Polski oraz Korony Sudetów. Położona jest około 40 km na południowy zachód od Wrocławia.
Co warto wiedzieć na jej temat? Poniżej znajdują się wybrane ciekawostki.
1. Istnieje wiele różnych teorii na temat etymologii jej nazwy. Na początku XI wieku górę tę nazywano Silensi. Później nazwa ewoluowała w “in monte Silencii”, Slenz, aby w drugiej połowie XIII wieku zatrzymać się na nazwie “circa montem Slezie”. W językach słowiańskich słowo “ślęga”, z którym łączy się tę nazwę, oznaczało błoto i mokrą pogodę. Niektóre z teorii zakładają nawiązania do języków germańskich, a także indoeuropejskich.
2. Ślęża zbudowana jest przede wszystkim z granitów oraz gabra, czyli gruboziarnistej skały głębinowej. Według najnowszych badań masyw ten jest pozostałością skorupy oceanicznej.
3. W ostatnim okresie epoki kamienia w okolicy Ślęży wydobywano nefryt oraz serpentenit, z których wyrabiano narzędzia i broń.
To właśnie z nich powstały topory ślężańskie mające kultowe znaczenie w danych latach, ale również elementy do kół w młynach oraz zdobienia średniowiecznych kościołów.
4. Już od czasów epoki brązu góra Ślęża była ośrodkiem kultu solarnego wśród wielu plemion. To właśnie tutaj czczono Słońce, które według wielu dawnych religii było najważniejszym punktem wiary oraz praelementem wszystkiego. Według badaczy na górze odbywały się regularnie spektakularne obrzędy.
5. W 966 roku Mieszko I w imieniu swoim i swoich poddanych przyjął chrzest Polski. Następnie jego syn i pierwszy król Polski, Bolesław Chrobry, zajął się chrystianizacją całego kraju. Był to koniec pogańskich obrzędów na Ślęży, ale do dziś zachowały się tam kamienne rzeźby oraz enigmatyczne posągi świadczące o przeszłości.
6. Do kultowych rzeźb, jakie odnaleziono na górze Ślęża, należą pochodzące z okresu łużyckiego rzeźby: Grzyb, Mnich, Panna z Rybą oraz Niedźwiedzie, z których jeden znajduje się przy drodze na szczyt, a drugi na szczycie Ślęży.
7. Dom Turysty PTTK znajdujący się na górze został wybudowany na początku XX wieku. Zastąpił on drewniany domek, który stał w tym samym miejscu już na początku XIX wieku. Na przestrzeni lat budynek był wielokrotnie modyfikowany, a dziś znajdują się tutaj miejsca noclegowe oraz bufet.
⇒ Zwiedzasz okolicę ? Zobacz najlepsze atrakcje w województwie dolnośląskim 🗺️
8. Na górze znajduje się zabytkowy Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. Powstał on na gruzach murowanej warowni, która przetrwała tylko do XV wieku. Pierwotnie był tylko drewnianą kaplicą, ale na przełomie XVI i XVII wieku powstała murowana budowla.
9. Kościół na Ślęży spłonął w pierwszej połowie XIX wieku, kiedy uderzył w niego piorun. Po niemal dwudziestu latach rozpoczęto jego odbudowę.
Kolejnym czarnym punktem w jego historii była druga wojna światowa, po której popadł w ruinę. Odbudowano go dopiero po jej zakończeniu.
10. Na szczycie Ślęży znajdują się również ruiny zamku piastowskiego z XII wieku oraz fragmenty murów. Wycieczka w te okolice szczególnie przypadnie do gustu mediewistom oraz miłośnikom średniowiecznej historii Śląska i Polski.
11. W latach siedemdziesiątych XX wieku przy wejściu do schroniska na Ślęży wbudowano tablicę poświęconą Romanowi Zmorskiemu. Był on poetą oraz folklorystą epoki romantyzmu. Badał legendy słowiańskie i napisał wiersz o powrocie słowiańskich prawa i mowy na Ślężę.
To jego imię nosi również tutejszy Dom Turysty PTTK.
12. Cały masyw Ślęży pokryty jest gęstą siecią szlaków turystycznych, dzięki którym na szczyt można dostać się na różne sposoby i wybierając różne stopnie trudności. Miejsce to doskonale nadaje się nie tylko na piesze wędrówki zwieńczone zwiedzaniem pradawnych miejsc kultu, ale również na praktykowania aktywnego wypoczynku na świeżym powietrzu.
13. W okolicach Ślęży znajdują się również liczne szlaki rowerowe, a także szlaki archeologiczne, dzięki którym można zapoznać się z najstarszymi dowodami obecności człowieka w tym miejscu. Wycieczka takimi szlakami to świetny pomysł na rodzinną wycieczkę, podczas której każdy znajdzie coś interesującego dla siebie.
14. Ślęża jest miejscem, w którym toczy się akcja wielu powieści polskich autorów. Do najsłynniejszych z nich należą “Narrenturm” Andrzeja Sapkowskiego, “Kiedy Bóg zasypia” Rafała Dębskiego czy “Panna Nikt” Tomka Tryzny, która została zekranizowana przez Andrzeja Wajdę.
15. U podnóża góry znajduje się miejscowość Sobótka, nazywana często zapleczem turystycznym Wrocławia. Samo miasto stanowi ośrodek historyczny, a na jego obszarze warto zobaczyć przede wszystkim piękne kościoły będące odwzorowaniem trendów architektonicznych z różnych epok, ratusz z XIX wieku, a także plebanię z przełomu XVII i XVIII wieku. Można odnieść wrażenie, że w miejscowości tej zatrzymał się czas.
admin
