Województwo podlaskie położone jest w północo-wschodniej części Polski. Tytuł najmniej zurbanizowanego obszaru w kraju teoretycznie nie zachęca do spędzania tam czasu. Jednak podlaskie tereny przyciągają nie miastami, a puszczą. Pięknymi lasami, jeziorami, dziką przyrodą unikalną w skali europejskiej, z dodatkiem wielokulturowości.
1. Białowieża
Białowieża to na mapie wieś, będąca centrum gminy białowieskiej. W rzeczywistości to cudowna miejscowość, leżąca na terenie unikalnej w skali europejskiej Puszczy Białowieskiej. To właśnie tutaj znajduje się siedziba najstarszego parku narodowego w Polsce – Białowieskiego Parku Narodowego. Skąd ta unikalność tego obszaru?
Puszcza Białowieska to około 1500 kilometrów kwadratowych reliktu, w postaci pierwotnego lasu nizin europejskich. W Polsce znajduje się jedynie część tego obszaru, jednak dzięki odpowiedniej ochronie, stał się jednym z obiektów wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Dzięki temu możemy poszczycić się największym skupiskiem żubrów żyjących na wolności na świecie, zaraz obok stad wilków i prowadzących samotniczy tryb życia rysi. Będąc w Białowieży, warto zajrzeć do Rezerwatu Pokazowego Żubrów. Na wybiegach, mających jak najbardziej przybliżyć zwierzętom ich naturalne środowisko, oprócz żyjącego symbolu województwa, zobaczymy koniki polskie, łosie, jelenie, dziki, rysie i wilki.
2. Białystok
Wyświetl ten post na Instagramie
Białystok – stolica województwa podlaskiego, pełniąca funkcję centrum administracyjnego, naukowego i kulturalnego dla całego regionu. Miasto, które zupełnie nie przypomina betonowej dżungli. Poza tym, że jest położone na obszarze Zielonych Płuc Polski, to ponad 30% jego powierzchni to tereny zielone. W tym dwa rezerwaty przyrody – Antoniuk i Las Zwierzyniecki.
Jednak dla fanów pięknej architektury i zabytków też się coś znajdzie. Białystok może się pochwalić między innymi renesansowym Starym kościołem Farnym na rynku, zespołem pałacowo-parkowym Branickich, czy całą dzielnicą Bojary, gdzie dominują zabytkowe kamienice i domy mieszkalne. Aby poznać różnorodność tego regionu, warto przejść się jednym ze szlaków turystycznych utworzonych na terenie miasta. Do wyboru mamy Szlak Dziedzictwa Żydowskiego, esperanto i wielu kultur białostockich, architektury PRL, rodu Branickich, architektury drewnianej, białostockich murali czy nowożytnych Świątyń Prawosławnych.
3. Wiadukty w Stańczykach
Polska jest pełna ukrytych perełek, które zapierają dech w piersi. Jednym z takich miejsc są Mosty w Stańczykach, zwane Akweduktami Puszczy Romnickiej. Ta nazwa trochę przekłamuje rzeczywistość, bo budowle to faktycznie dwa, nieużywane mosty kolejowe, wybudowane na początku ubiegłego stulecia. Co więc może być ciekawego w starych wiaduktach?
Wystarczy na nie spojrzeć – są ogromne. Wznoszą się na 36 metrów wysokości i ciągną przez kolejne 180 metrów. W związku z tym zaliczają się do najwyższych mostów w naszym kraju. Wstęp na obiekt jest płatny, jednak nie jest to duża cena. W przeciwieństwie do emocji towarzyszącym spacerze na takiej wysokości, w otoczeniu pięknej przyrody, jaką oferuje Puszcza Romnicka. Dla fanów ekstermalnych sportów jest to zaś punkt obowiązkowy. Mosty wykorzystywane są bowiem do organizacji skoków na bungee.
4. Supraśl
Supraśl to miasto należące do aglomeracji białostockiej o niezwykle czystym powietrzu, wyjątkowym mikroklimacie i bogatym złożu borowin. Z tego względu od 1999 roku ma ono status uzdrowiska. Sanatoria w Supraślu skupiają się głównie na chorobach układu ruchu, reumatycznych, neurologicznych i dróg oddechowych.
Poza sanatorium w Supraślu mieści się siedziba Parku Krajobrazowego Puszczy Knyszyńskiej. Dzięki temu spacery po okolicy, czy to latem, czy zimą są niemalże jak z bajki.
5. Augustów
Augustów to kolejne zielone miasto Podlasia. Na jego terenie znajduje się wyspa Jeziora Studzienicznego, która stanowi florystyczny rezerwat przyrody Brzozowy Gaj. Dodając do tego torf, wykorzystywany w lecznictwie oraz specjalizację w okładach borowinowych otrzymujemy uzdrowisko. Dokładniej od 1993 roku Augustów jest miejscowością uzdrowiskową, gdzie prowadzone jest leczenie chorób ortopedyczno-urazowe, reumatologiczne i osteoporozy.
Mówiąc o Augustowie, nie sposób zapomnieć o Kanale Augustowskim. Wybudowany jeszcze w XIX wieku, stanowi część Szlaku Batorego, łącząc Wisłę z Bałtykiem okrężną drogą. W tamtym okresie stanowił ważną część gospodarki naszego kraju, jako sposób na ominięcie pruskiego cła. Obecnie zaś jest atrakcją turystyczną, umożliwiającą żeglugę.
6. Tykocin
Tykocin to miasto położone w Kotlinie Biebrzańskiej nad rzeką Narwią. Wyróżnia się na tle innych miast zachowanym do dzisiaj układem przestrzennym z widoczną granicą części żydowskiej. Znajduje się w niej barokowa „duża synagoga”, pełniąca obecnie funkcję muzeum oraz „mała synagoga”, pełniąca podwójną funkcję muzeum i tradycyjnej żydowskiej restauracji.
Jak można się spodziewać po podlaskim mieście, widoczna jest zieleń i przyroda. Zwłaszcza bociany, gdyż Tykocin przebiega przez bociani szlak.
Stąd wychodzą także dwa piesze szlaki turystyczne: żółta trasa szlaku im. Łukasza Górnickiego o długości 20 kilometrów oraz niebieski szlak Królowej Bony o długości 75 kilometrów. Przechodzą także trzy inne szlaki – dwa piesze im. Glogera oraz Podlaski Szlak Bociani, a także jeden rowerowy, czyli Obwodnica Rowerowa Narwiańskiego Parku Narodowego.
7. Suwałki
Polski biegun zimna, czyli Suwałki, miasto położone nad rzeką Czarną Hańczą. Jest to drugi najgęściej zamieszany ośrodek miejski po Białymstoku na Podlasiu. Jednocześnie kolejny przystanek jeśli chodzi o atrakcje regionu.
Miasto stanowi doskonałą bazę wypadową do Suwalskiego Parku Krajobrazowego oraz Wigierskiego Parku Narodowego. Osoby lubiące turystykę miejską zaciekawi zaś długa lista zabytków, jak ulica Kościuszki z zachowaną klasycystyczną zabudową, XIX-wieczny browar, lub dom, w którym urodziła się Maria Konopnicka, obecnie funkcjonujące jako Oddział Muzeum Okręgowego w Suwałkach. Miasto uhonorowało autorkę także specjalnym szlakiem turystycznym jej imienia „Krasnoludki na świecie”. Podczas spaceru tą trasą możemy znaleźć 9 figur krasnoludków, przedstawiających bohaterów bajki Marii Konopnickiej „O krasnoludkach i sierotce Marysi”.
8. Wigry
Wigry to wieś położona na Pojezierzu Suwalskim, nad jeziorem o tej samej nazwie, czyli Wigry. Miejscowość, pomimo niewielkich rozmiarów zachwyci każdego. Jezioro to niezwykły przykład dzikiej przyrody niezmienionej przez człowieka. Dzięki odpowiedniej ochronie stanowi ono dom dla około 140 gatunków ptaków i jest jednym z najczystszych akwenów w Polsce.
Nad samą wsią wznosi się za to klasztor, należący niegdyś do kamedułów. Ufundowany w 1667 roku przez króla Jana II Kazimierza Wazę, funkcjonował do 1805 roku. Od 2010 roku ponownie stał się własnością kościoła, jednak nie wrócił do swojej pierwotnej funkcji. Obecnie można zwiedzać jego części, takie jak Kryptę, Wieżę Zegarową, Wystawy, Apartamenty i Kaplicę Papieską, a także Czytelnię, ufundowaną przez Jana Pawła II, po jego pobycie w Klasztorze w 1999 roku.
9. Wigierski Park Narodowy
Wigierski Park Narodowy to jeden z największych obszarów chronionych w ten sposób w Polsce. Ma łączną powierzchnię nieco ponad 15 000 ha, wokół której znajduje się prawie 12 000 ha otuliny. Na tym terenie rośnie dziko m.in. 22 gatunki storczyków, które są pod ścisłą ochroną. Jeśli chodzi o faunę, szczególnie chronione na tym obszarze są bobry – symbol parku. Wigierski Park to także dom dla 205 gatunków ptaków, 46 gatunków ssaków, 32 gatunków ryb, 12 gatunków płazów i 5 gatunków gadów.
Co ważniejsze możemy mieć szansę zobaczyć je na własne oczy dzięki szlakom pieszym i rowerowym o łącznej długości 190 kilometrów oraz kilku akwenom udostępnionym do turystyki wodnej. W przypadku korzystania z jezior i rzek dozwolone są sprzęty bez silnika spalinowego.
10. Silvarium Poczopek
Silvarium to park edukacyjny, stworzony, tak by jak najbardziej przybliżyć odwiedzającym życie leśnych stworzeń. Nazywany także leśnym ogrodem, oferuje wiele ścieżek, na których możemy znaleźć ciekawe punkty, przybliżające na przykład cykl życia drzewa. Ścieżkami zaś dojdziemy na przykład do Galerii na Skraju Puszczy. W niej możemy zobaczyć eksponaty w postaci wkomponowanych w sztuczne drzewa i listowie wypchanych zwierząt. Jednak żywe stworzenia również możemy zobaczyć, tylko że w postaci owadów. W galerii znajduje się unikalne na skalę europejską przeszklone terrarium z mrówkami, a także przezroczysty ul, dzięki czemu możemy zobaczyć pracę pszczół, a także ich królową.
11. Kraina otwartych okiennic
Kraina otwartych okiennic to szlak turystyczny, przebiegający przez trzy wyjątkowe wsie – Trześcianka, Soce i Puchły. Ich wyjątkowość polega na niespotykanej nigdzie indziej w Polsce architekturze w postaci zdobnych okiennic, wiatrownic i narożników. Stanowią one pozostałości po rosyjskim osadnictwie.
Dodatkowo na szlaku zobaczymy okazałe drewniane cerkwie, kościoły, zabytkowe kapliczki przydrożne i mnóstwo bocianich gniazd.
12. Europejska Wieś Bociania
Dworek Pentowo, niedaleko Tykocina to tak zwana Europejska Wieś Bociana. Skąd taka nazwa? Ponieważ jest to jedno z największych skupisk bocianków, na jakie można trafić na terenie Europy. Na przewróconych przez wichurę wiele lat temu drzewach, bociany stworzyły wiele gniazd, niemal obok siebie. Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków zadbało zaś o to, aby bociany miało dogodne warunki do gniazdowania i oto powstała. Stworzono również specjalne wieże obserwacyjne, aby turyści mogli obserwować te piękne ptaki.
I nie tylko ptaki. W Pentowie już wcześniej funkcjonowała hodowla koni.
13. Spływy kajakowe
Podlasie ze względu na piękna przyrodę i wiele rzek, jest idealnym miejscem na spływy kajakowe. Trzeba jednak dopasować swoje umiejętności do konkretnego odcinka i samej rzeki.
Bug to rzeka, która nie ma uregulowanego koryta. Oznacza to, że meandruje na całej długości i powstają silne wiry. Trzeba więc na niej zachować ostrożność.
Supraśl to rzeka miejscami dość wąska, zarośnięta trzcinami i niekiedy trafia się na sztuczne przeszkody. Jednak na szerszych i spokojniejszych odcinkach jest bardzo przyjemna do płynięcia.
Biebrza to rzeka o typowo nizinnym charakterze, silnie meandrująca i wąska. Takie trudności jednak rekompensuje odcinek przepływający przez Biebrzański Park Narodowy, gdzie znajduje się jedna z największych ostoi ptaków.
Narew to rzeka, która jednocześnie jest przyjemna do płynięcia, ale odcinkami. W niektórych miejscach ta Polska Amazonka płynie jak labirynt, jako tak zwana rzeka warkoczowa.
14. Kruszyniany
Kruszyniany to wieś w województwie podlaskim, w której widać przenikanie się różnych kultur. We wsi mieszka bowiem mniejszość tatarska, wyznająca islam. Stąd też znajduje się tam jeden z dwóch najstarszych meczetów w Polsce, dodatkowo drewniany, razem z muzułmańskim cmentarzem mizar, z końca XVIII wieku.
15. Święta Góra Grabarka
Jest to wzniesienie, położone obok wsi o nazwie Grabarka. Stanowi ono jedno z najważniejszych miejsc kultu wyznawców prawosławia w Polsce. Wokół wybudowanych trzech cerkwi oraz monasteru żeńskiego powstała osada Grabarka-Klasztor, wzbogacona o dwa Domy Pielgrzyma. Sanktuarium co roku odwiedzane jest przez tysiące pielgrzymów, 18 o 19 sierpnia. Według tradycji przynoszą ze sobą krzyże wotywne, które pozostawiają na górze, wokół cerkwi Przemienia Pańskiego.
16. Drohiczyn
Miejscowość Drohiczyn to historyczna stolica Podlasia. Obecnie stanowi gratkę dla wszystkich turystów lubiących zwiedzanie zabytków i muzeów. Między innymi zwiedzić można stare grodzisko na Górze Zamkowej, gdzie kiedyś wznosił się zamek obronny, a teraz jest to piękny punkt widokowy na dolinę Bugu. Unikalne jest także Muzeum Kajakarstwa, które eksponuje stare kajaki, wiosła i cały osprzęt kajakarski.
17. Biebrzański Park Narodowy
Biebrzański Park Narodowy to największy w Polsce park ochrony przyrody, utworzony w 1993 roku. Na powierzchni prawie 600 kilometrów kwadratowych znajduje się dolina Biebrzy, pokryta głównie terenem bagiennym, torfowiskami, mechowiskami oraz zbiorowiskami leśnymi. Jest to siedlisko dla blisko 270 gatunków ptaków, z których najbardziej charakterystyczny jest batalion, znajdujący się nawet w logo parku. Spośród 49 gatunków ssaków, Biebrzański Park Narodowy to największa ostoja dla łosia, a dokładniej ponad 400 łosi. Poza tym spotkać tu można 36 gatunków ryb, 12 gatunków płazów, 5 gadów, ponad 700 gatunków motyli, 448 gatunków pająków, ponad 500 gatunków chrząszczy, 19 gatunków pijawek i 42 gatunki chruścików.
18. Narwiański Park Narodowy
Narwiański Park Narodowy został utworzony w 1996 roku i ma powierzchnię nieco ponad 6810 ha, oraz otulinę o powierzchni 15408 ha. Na tym obszarze przeważa roślinność bagienna, przechodząca w łąki, olsy i zarośla wierzbowe. Porasta je między innymi ponad 500 gatunków roślin naczyniowych jak grążel żółty, czy goździk pyszny. Pod kątem fauny, Narwiański Park Narodowy to dom dla wielu zagrożonych w Polsce gatunków ptaków jak bielik zwyczajny i batalion. Występuje także 34 gatunki ssaków, wśród nich łoś i sarna, 21 gatunków ryb, 13 gatunków płazów w tym rzekotka drzewna.
19. Muzeum Mleka
Wycieczki po Podlasiu pozwalają turystom zdobyć wiele ważnych informacji na temat rolnictwa i przemysłu spożywczego. Kto zajrzy do Grajewa, spokojnego miasteczka leżącego w pobliżu Biebrzańskiego Parku Narodowego i Augustowa, ten będzie mógł zwiedzić Muzeum Mleka. Placówka ta powstała w 2016 roku jako pierwsze w Polsce muzeum poświęcone tej tematyce. Jak powstaje mleko? Skąd biorą się dziury w serze? Na te pytania odpowiada tutejsza ekspozycja. Dodatkową atrakcją jest bar mleczny, w którym można odpocząć po zwiedzeniu muzeum.
admin
