Supraśl jest małym miasteczkiem położonym w niewielkiej odległości od Białegostoku. Leży na brzegach rzeki Supraśli na Wysoczyźnie Białostockiej. W mieście znajduje się siedziba Parku Krajoznawczego Puszczy Knyszyńskiej. Według spisu ludności zamieszkuje go 4621 mieszkańców. Miasto zaliczane jest do aglomeracji białostockiej.
Supraśl – krotko historycznie
Znaczenie terenu wiąże się z momentem przeniesienia w to miejsce prawosławnego monasteru. Pierwotnie monaster znajdował się w Gródku, a w 1501 nowe jego miejsce wyznaczono na uroczysku Suchy Hrud. Pierwszą budowlą stała się cerkiew św, Jana Ewangelisty. Następnie teren został zagospodarowany poprzez budowę refektarza i mnisich pustelni. Poczynając od samego początku swojego istnienia monaster miał bardzo duże znaczenie dla kulturalnego rozwoju ziem ruskich. Zakonnicy w swoich zbiorach zgromadzili wiele cennych egzemplarzy ksiąg religijnych. Były to zazwyczaj starodruki i pisane ręczne opracowania religijne.
W 1609 roku tutejsi mnisi przystąpili do unii brzeskiej. Unia brzeska było to ważne wydarzenie o znaczeniu nie tylko religijnym. Polegała ona na połączeniu prawosławnej Cerkwi z Kościołem łacińskim w Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Na mocy tej unii, część wyznawców prawosławia przyznała się do zwierzchnictwa papieskiego. Unia i jej wyznawcy zwani pospolicie unitami niejednokrotnie byli na przestrzeni wieków prześladowani, zwłaszcza na terenach wschodnich.
Wracając do Supraśla i tamtejszych mnichów, założyli oni drukarnię. Tłoczono w drukarni księgi w języku polskim, łacińskim oraz w języku cerkiewnosłowiańskim. Drukarnia została zamknięta w roku 1804.
Następstwem warunków zawartych w pokoju z Tylży, Supraśl znalazł się na terenach zaboru rosyjskiego.
Do miasta jak do większości miast na wschodnich terenach Polski sprowadzono Żydów, którzy wybudowali w XVIII wieku synagogę. Fakt ten miał duże znaczenie dla przyszłego rozwoju miasta. Ludność pochodzenia żydowskiego, przejawiała bardzo duże zdolności organizacyjne i dużą aktywność gospodarczą. A te cechy sprawiały że w miastach w których się osiedlali zazwyczaj przybierały na znaczeniu gospodarczym.
W pierwszej połowie XIX wieku Supraśl otrzymał prawa miejskie. Niestety nie sprawiło to większego bumu rozwojowego. Coraz większe znaczenia zdobywa niedaleki Białystok i to w nim prężniej rozwijało się życie kulturalne i gospodarcze.
Pierwsza wojna i zbliżający się front sprawił że mnisi zamieszkujący w Supraślu od wielu wieków, uciekli na wschód, zabierając ze sobą najcenniejsze przedmioty nie tylko dotyczące kultu religijnego. Działania wojenne I wojny nie wyrządziły w mieście poważnych zniszczeń.
II wojna światowa i okupacja niemiecka niestety doprowadziła do znacznego zubożenia miasta. Mieszkający w Supraślu Żydzi zostali wywiezieni do obozów koncentracyjnych a synagoga i cerkiew zostały zburzone przez Niemców.
Zabytki Supraśla
1. Pobazyliański Zespół Najświętszej Maryi Panny – w jego skład wchodzą dawne zabudowania klasztorne wraz z cerkwią i pochodzą z XVI wieku. Cały kompleks jest bardzo zadbany i robi niesamowite wrażenie. Ukwiecone trawniki oraz miejsca zielone są starannie zadbane co dodatkowo nadje temu miejscu specyficznego klimatu.
2. Kościół pw. Świętej Trójcy – zbudowany po pierwszej połowie XIX wieku istnieje do dziś. Przez lata podlegał licznej przebudowie i rozbudowie. Kościół jest wpisany do rejestru zabytków.
3. Kościół ewangelicko-augsburski – wybudowany w roku 1870 i był ważnym miejscem kultu religijnego dla ludności ewangelickiej, która zamieszkiwała miasto. W niedalekiej przeszłości ludność ewangelicka liczyła około 500 osób. Obecnie kościół służy katolikom jest pw. Matki Bożej Królowej Polski.
4. Cmentarz Ewangelicki – na cmentarzu zachowane zostały dwa historyczne grobowce stanowiące kaplice grobowe. Jedna z nich jest grobowcem znaczącej kiedyś w mieście rodziny Zachertów. Druga kaplica to miejsce pochówku członków rodziny Buchholtzów również zasłużonej dla miasta rodziny.
5. Pałac Buchhoitzów – członkowie tej rodziny byli znanymi w mieście fabrykantami . Swój dom zbudowali pod koniec XIX i na początku XX wieku. Jest to przykład secesyjnej zabudowy bogatych mieszczan czy fabrykantów. Pałac jest bardzo ładnie zdobiony a szczególnego charakteru nadaje mu układ czterech kolumn na których wsparty jest balkon.
6. Domy Tkaczy – jest szereg parterowych drewnianych budynków powstałych w latach 30 XIX wieku. Budynki te zamieszkiwali miejscowi tkacze.
Supraśl ze względu na swoją bliskość Białegostoku, niespełna 15 kilometrów, zawsze był z tym miastem nierozerwalne związany. Dziś jest miejscem o walorach uzdrowiskowych do którego coraz chętniej przybywają osoby poszukujące spokoju, czystego powietrza i choć na chwilę, chcący przeniesienia się w uciekające klimaty podlaskiego miasteczka.
Wiele osób przenosi się na stałe z Białegostoku właśnie do Supraśla. Rozbudowujące się miasteczko z czasem zatraci zapewne swój niesamowity klimat. A będzie to niestety związane ze zbyt dużą nowoczesną rozbudową miasta.
Przybywając do Supraśla można w miejscowych restauracjach popróbować miejscowych specjałów typowych dla podlaskiej kuchni. Babki ziemniaczane, kartacze, kiszka ziemniaczana no i oczywiście sękacze jak również podobne smakołyki nigdzie tak nie będą smakowały jak w otoczeniu starej zabudowy podlaskiego miasteczka.
admin
