Jak bardzo urozmaicona kulturowo jest Polska, można się przekonać udając się na Podlasie. Tereny Polski wschodniej to mieszanina wielu narodów. Można tu znaleźć potomków Tatarów, Białorusinów, Rosjan, Ukraińców, Niemców no i oczywiście Polaków. Osobną społecznością, która przez wiele wieków wpływała na te tereny byli Żydzi. Bogactwo kulturowe każdej z wymienionych nacji, przez lata podlegało asymilacji. Z czasem pozacierały się różnice stwarzające odrębność któregoś z narodów. Oczywiście pewne zwyczaje charakterystyczne dla danej nacji narodowej pozostały i są kultywowane do dnia dzisiejszego.
Właśnie niewielka licząca około 160 mieszkańców wieś stanowi przykład asymilacji nietypowej dla tego rejonu nie tylko Polski, ale także Europy grupy etnicznej, którą stanowią Tatarzy. Niegdysiejszy najeźdźcy ziem polskich, później ich sprzymierzeńcy w wielu wojennych wydarzeniach na dawnych rozległych terenach Polski.
Ta mała osada to Kruszyniany.
Kruszyniany – krótko historycznie
Najprawdopodobniej początki wsi sięgają wieku XVII. To właśnie wtedy Jan III Sobieski ofiarował swoim tatarskim sprzymierzeńcom tereny obejmujące dzisiejsze Kruszyniany oraz pobliskie wsie Nietupy i Łużany. Miało to miejsce w 1679 roku. Był to wyraz wdzięczności i podzięki za pomoc Polsce w wojnie z Turkami. Od tego czasu na teren Polski dotarli i osiedlili się wyznawcy wiary muzułmańskiej. Jak na kraj z dużymi i wielowiekowymi już tradycjami chrześcijańskimi, był to uważać dziś można, bardzo odważny krok. Muzułmanie nie byli jedynymi mieszkańcami Kruszynian. Obok nich zamieszkiwali wyznawcy prawosławia. Obie religie nie wadziły sobie i żyły w dużej i poprawnej zgodzie.
W czasie początkowych działań I wojny, część mieszkańców Kruszynian ewakuowała się w głąb Rosji. Powrót na dawne swoje tereny był wynikiem wybuchu rewolucji w Rosji. W związku z tymi wydarzeniami wcześniejszy uciekinierzy powrócili do swoich domostw.
W 1921 roku w Kruszynianach żyło ponad drugie tyle osób co w dniu dzisiejszym.
Smutnym wydarzeniem w historii Kruszynian był rok 2014 kiedy to we wsi doszło do sprofanowania meczetu oraz cmentarza muzułmańskiego. Wiele setek lat spokojnego życia muzułmanów zostało zachwiane bezgraniczną głupotom wandali. Po tych wydarzeniach doszło do bardzo sympatycznego wydarzenia. Otóż mieszkańcy Kruszynian żyjący w jakże odrębnej od nich religii, wsparło pomocą swoich sąsiadów i wespół z nimi usunęło szkody wyrządzone przez wandali.
Atrakcje Kruszynian
Najciekawszym obiektem jest drewniany meczet z końca XVIII wieku oraz cmentarz muzułmański – mizar, na którym najstarsze groby pamiętają XVIII wiek.
Do największych atrakcji Kruszynian zalicza się możliwość poznania i posmakowania tatarskiej kuchni. Jest to jedno z nielicznych miejsc w Polsce, w których zjeść można prawdziwy pierekaczewnik, trybuszok, kołduny.
We wsi co rok odbywają się imprezy kulturalne w ramach Festiwalu Tradycji i Kultury Tatarów Polskich.
admin
