Polska to państwo wyjątkowo różnorodne pod względem zabytków historycznych: na terenie kraju znaleźć można wiele pozostałości z czasów II wojny światowej, XVI i XVII wiecznych fortyfikacji obronnych, przepięknych, niegdyś luksusowych pałaców, a także wiele średniowiecznych, kilkusetletnich murów dawnych zamków. Znajdują się one niemal wszędzie: od wybrzeża Morza Bałtyckiego po Karpaty, od wschodnich rubieży, po zachodnie, nowoczesne metropolie.
1. Zamek w Malborku
Zamek w Malborku to z pewnością najpopularniejsza, obronna warownia w całej Polsce. Monumentalna budowla powstała przez wiele wieków, a jej podwaliny powstały już w roku 1280 roku. Wspaniałe grodzisko uznawane jest za największy gotycki zespół zamkowy na świecie – zajmuje powierzchnię ponad 22 hektarów, na których – poza murami grodu – znajdują się budynki gospodarcze, mury obronne i malownicze ogrody. Obecnie Zamek w Malborku pełni funkcję muzeum. Obejrzeć tu można wiele dobrze zachowanych pomieszczeń z wyposażeniem sprzed wieków, ogromną kolekcję numizmatyczną oraz liczne dzieła sztuki.
2. Zamek Książ
Wałbrzyski Zamek Książ uznawany jest za jeden z najpiękniejszych zamków w Polsce. Wrażenie robi nie tylko jego wspaniała architektura, ale również zajmowana powierzchnia – budowla ma powierzchnię ponad 10 tysięcy metrów kwadratowych, a w środku znajduje się przeszło 400 różnych pomieszczeń. Zamek Książ pełni dwie funkcję: turystyczną i noclegową. W zabytkowych murach funkcjonuje luksusowy hotel, który dysponuje komfortowymi, luksusowymi pokojami i apartamentami rodzinnymi. Wiele pomieszczeń, w których znajduje się oryginalne, wiekowe wyposażenie i liczne dzieła sztuki, udostępniane są zwiedzającym. Dużą atrakcją kompleksu zamkowego jest znajdująca się tu palmiarnia, w której podziwiać można kilka tysięcy egzotycznych i rodzimych gatunków roślin. Na terenie Zamku Książ organizowane są również koncerty, wydarzenia kulturowe, wystawy dzieł sztuki i wernisaże.
3. Zamek w Mosznej
Zamek w Mosznej to przepiękna rezydencja, której charakterystyczną cechą są dziesiątki wież i wieżyczek – jest ich tu aż 99! Barokowa budowla powstała w XVIII wieku i uznawana jest za jeden z najpiękniejszych i najbardziej wartościowych zabytków okolic Opola. Dziś zamek udostępniony jest do zwiedzania przez turystów: zobaczyć tu można wspaniałe, bogate wnętrza, w których zachowało się oryginalne wyposażenie i wiele dzieł sztuki. Pałac otaczają malownicze, dobrze utrzymane ogrody. Ciekawostką jest, że w zamku co roku odbywa się Święto Kwitnącej Azalii czyli znakomity festiwal muzyki klasycznej, w którym biorą udział polscy i niemieccy kompozytorzy i wirtuozi gry na instrumentach muzycznych. W zamku obecnie znajduje się również hotel, restauracja oraz klimatyczna kawiarnia.
4. Zamek Królewski w Warszawie
Zamek Królewski w Warszawie to budowla w stylu klasycystyczno-barokowym, która wybudowana została w XIV wieku, jednak po zniszczeniach w czasie II wojny światowej musiała przejść całkowitą odbudowę. Zamek przez setki lat stanowił siedzibę książąt mazowieckich i – w późniejszych wiekach – rezydencję królewską. Obecnie w zabytkowych wnętrzach posiadłości mieści się Muzeum i Rezydencja Królów Rzeczpospolitej, w której zobaczyć można liczne wystawy artystyczne i historyczne. Do najważniejszych części ekspozycji muzealnej Zamku Królewskiego należy wystawa zabytkowej porcelany, Pokoje Prezydencje, Komnaty Królewskie oraz Galeria Arcydzieł, w której podziwiać można obrazy takich artystów, jak Rembrandt, Jan Matejko i Adriaen van Ostade.
5. Zamek Czocha
Zamek Czocha położony jest na Dolnym Śląsku, w okolicach miejscowości Leśna. Budowla początkowo miała ogromne znaczenie strategiczne – stanowiła punkt obronny polsko-łużyckiej granicy. Obecnie Zamek Czocha stanowi ogromną atrakcję turystyczną, a jednym z najciekawszych miejsc w zabytkowych murach są unikalne, multimedialne sale tortur. W Zamku Czocha obecnie mieści się także obiekt noclegowy, restauracja oraz luksusowy salon SPA. Ciekawostką jest, że to w tym miejscu nakręcono wiele scen z polskiego serialu Wiedźmin, który wyemitowany został w 2001 roku.
6. Zamek Królewski na Wawelu
Zamek Królewski na Wawelu w Krakowie to jeden z najlepiej zachowanych przykładów średniowiecznej architektury w Polsce. Rezydencja, która przez wieki pełniła funkcję obronną i reprezentacyjną, częściowo powstała już na przełomie XIII i XIV wieku. Obecnie we wnętrzach zamku kryje się aż 71 sal wystawowych, które wraz z korytarzami i pomieszczeniami zamkniętymi dla zwiedzających zajmują powierzchnię ponad 7 tysięcy metrów kwadratowych. W Zamku Królewskim zobaczyć można dzieła wybitnych artystów, takich jak Lucas Cranach, Henryk Siemiradzki, Dirck Hals i Guercino. Do stałej ekspozycji muzealnej należą wystawy: Skarbiec i Zbrojownia, Komnaty i Apartamenty Królewskie oraz wspaniała wystawa sztuki wschodniej, udostępniona w ramach ekspozycji Sztuka Wschodu.
7. Zamek Pieskowa Skała
Zamek Pieskowa Skała z pewnością wyróżnia się malowniczym położeniem – znajduje się w samym sercu przepięknego Ojcowskiego Parku Narodowego (województwo małopolskie). Pierwszy zamek na tym terenie wybudowany został przez Kazimierza Wielkiego na początku XIV wieku, w ramach budowania wielu fortyfikacji obronnych, dziś zwanych Orlimi Gniazdami. We wnętrzach Zamku w Pieskowej Skale podziwiać można m.in. wystawę malarstwa angielskiego oraz ekspozycję poświęconą historii Pieskowej Skały i całego regionu. Niezwykłe ciekawe są również okolice rezydencji – Dolina Prądnika, przy której znajdują się wspaniałe formacje skalne.
8. Zamek w Niedzicy
Zamek Dunajec w Niedzicy to miejsce, które zachwyca turystów podróżujących po Pieninach. Położony jest nad malowniczym Jeziorem Czorsztyńskim, w okolicach łagodnych wzniesień i lasów Pienińskiego Parku Narodowego. Zamek Dunajec (bo tak brzmi jego oficjalna nazwa, choć turyści najczęściej nazywają go po prostu Zamkiem Niedzica) został wzniesiony w XIV wieku i przez wieki stanowił ważną rezydencję książąt i szlachciców. Obecnie w środku mieści się niewielka ekspozycja muzealna, w której obejrzeć można wiele dokumentów, dzieł sztuki, fotografii, a także obiektów pozyskanych podczas wykopalisk archeologicznych. Na samym szczycie znajdują się tarasy widokowe, z których rozpościera się wyjątkowa panorama Jeziora Czorsztyńskiego oraz Pienin.
9. Zamek Ogrodzieniec
Zamek Ogrodzieniec to jedna z najsławniejszych warowni, wchodzących w skład tzw. Orlich Gniazd. Podwaliny tego średniowiecznego zamku pochodzą już z XIII wieku, a rozbudowany on został kilkadziesiąt lat później przez Kazimierza Wielkiego. W Zamku Ogrodzieniec położona jest duża ekspozycja muzealna, jednak turystów przyciągają tu przede wszystkim liczne wydarzenia, które odbywają się na zamkowych błoniach. Do cyklicznych imprez należą m.in. Ogrodzieniecka Twierdza Światła (spektakl świetlny, który odbywa się w sezonie jesienno-zimowym po zmroku), Nocne Zwiedzanie (zwiedzanie w miesiącach letnich, w którym biorą udział aktorzy), festiwale rycerskie, wydarzenia kulinarne oraz koncerty muzyczne.
10. Zamek w Będzinie
Zamek w Będzinie – Choć obecnie Będzin znajduje się w granicach województwa śląskiego (na terenie Zagłębia Dąbrowskiego), niegdyś stanowił jeden z granicznych punktów Małopolski. To właśnie tutejszy, średniowieczny zamek, był jednym z ostatnich położonych na zachód zamków Orlich Gniazd, które zostały wzniesione w XIV wieku przez Kazimierza Wielkiego. Obecnie w Zamku w Będzinie funkcjonuje Muzeum Zagłębia, gdzie poznać można bliżej barwną historię i unikalną kulturę regionu. W będzińskim zamku odbywa się wiele imprez, koncertów, festiwali (np. Festiwal Muzyki Celtyckiej), pokazów historycznych i rycerskich oraz jarmarków i pikników rodzinnych. Ciekawostką jest, że cały obiekt nocą podświetlany jest na odcienie zieleni i błękitu.