Dziś Będzin jest sporej wielkości miastem leżącym na terenie Zgłębia Dąbrowskiego. W czasach historycznie odległych był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego. Nie jest więc nic dziwnego, że w mieście znajduje się zamek. Będzin był ważnym ośrodkiem strzegącym starego szlaku handlowego prowadzącego z odległego Kijowa poprzez Kraków na tereny Śląska i dalej do Norymbergi. Pierwsze grodzisko wzniesione zostało najprawdopodobniej już w IX wieku, natomiast najstarsze zapiski o wsi Będzin, pochodzą z roku 1301. Początek XIV wieku to także początek rodzącego się miasta lokowanego na prawie polskim. Prawdziwy początek dał jednak król Kazimierz Wielki, budując w mieście zamek.
1. Zamek w Będzinie został zbudowany na miejscu dawnego drewnianego grodu za czasów i z inicjatywy Kazimierza Wielkiego. Król, który „zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną” niewątpliwie przyczynił się do rozkwitu Będzina.
2. Początek zamkowi dało zbudowanie kamiennej wieży obronnej nazywanej stołp. Wieża była typowo obronną budowlą, zbudowana na planie koła. Można ją podziwiać, ponieważ pomimo upływu wielu wieków stoi do dziś.
3. Około połowy XIV wieku, konkretnie w roku 1349 Kazimierz Wielki dobudował do istniejącej stołpy zamek. Zamek składał się z części górnej otoczonej dwoma pierścieniami murów i części dolnej z bramą wjazdową.
4. Głównym powodem budowy zamku w Będzinie było wytyczenie nowej granicy Polski po utracie na rzecz Czechów terenów Śląska. Granica biegła wzdłuż rzeki Czarna Przemsza, nad którą położony jest Będzin. Zamek w mieście zyskał na znaczeniu, stając się niejako twierdzą graniczną.
5. W roku 1589 zamek w Będzinie był miejscem uwięzienia Maksymiliana Habsburga, pretendującego do tronu polskiego po śmierci króla Stefana Batorego. Uwięzienie było efektem przegranej przez Maksymiliana bitwy pod Byczyną. Wojska pretendenta do korony polskiej zostały rozbite przez Jana Zamojskiego.
6. Zamek w Będzinie przez kilka wieków omijały nieszczęścia sprawiające popadanie w ruinę innych podobnych zamków. Pierwsze poważne zniszczenie zamku nastąpiło na skutek pożaru, który miał miejsce w roku 1616. Wraz z zamkiem, pożar strawił także część miasta.
7. W roku 1683 na zamku gościł Jan III Sobieski wraz z małżonką. W tym czasie przebywało na zamku poselstwo cesarza Leopolda I Habsburga. Wydarzenie to było związane z odsieczą polską zmierzająca pod Wiedeń.
8. Zamek podobnie jak wiele innych tego typu budowli przechodził wiele zmian. Dzisiejszy wygląd budowla zawdzięcza przebudowie z roku 1834 przeprowadzonej z inicjatywy Franciszka Marii Lanciego polskiego architekta włoskiego pochodzenia. Zamek przebudowano w stylu neogotyckim.
9. W roku 1956 we wnętrzach zamkowych urządzono Muzeum Zagłębia. W roku 1969 część zamku obejmującą okrągłą basztę udostępniono do zwiedzania.
10. Obecnie oprócz muzeum w murach zamkowych, zaadaptowano jego piwnice do potrzeb gastronomicznych i funkcjonuje w nich kawiarnia.
admin
