Nida jest jedną z najpiękniejszych rzek w Polsce. Cieszy się wielką popularnością wśród kajakarzy i przyrodników, a leżące nad nią miasta są atrakcyjnymi punktami historycznych wycieczek. Nida to spokój i harmonia, rozległe łąki i pola oraz pagórki, z których roztaczają się wspaniałe widoki na okolicę. To również liczne starorzecza i zatoczki, nad którymi można odpocząć od codziennej gonitwy. Co warto wiedzieć o tej rzece? Na jakie atrakcje warto zwrócić uwagę podczas wędrówki jej doliną?
1. Nida w liczbach
Nida to lewobrzeżny dopływ górnej Wisły. Długość tej rzeki wynosi 153 km, z kolei jej zlewnia zajmuje powierzchnię 3 862 km².
2. Od źródeł do ujścia
Rzeka Nida przepływa przez województwo świętokrzyskie, znane z pięknych widoków i cennych zabytków. Źródła Nidy znajdują się w rejonie wsi Moskorzew, gdzie powstaje Biała Nida. W rejonie Chęcin łączy się ona z Czarną Nidą — rzeką, która swój bieg zaczyna w pobliżu wsi Marzysz. Nida swój bieg kończy w okolicach Nowego Korczyna, gdzie wpada do Wisły.
3. Ponidzie — region o włoskim charakterze
Region, który rozciąga się między Małopolską a Górami Świętokrzyskimi, nazywany jest Ponidziem. Główną atrakcją jest tu rzeka Nida oraz krajobrazy, które często kojarzone są z widokami znanymi z włoskiej Toskanii.
4. Spływy kajakowe po Nidzie
Nida jest rzeką bardzo spokojną i bezpieczną, zatem spływami po niej interesują się zarówno doświadczeni, jak i początkujący amatorzy sportów wodnych. Spływy takie można zaczynać we wsi Mniszek nad Białą Nidą, dobrym miejscem na start tej też Morawica nad Czarną Nidą.
5. Nida i jej najważniejsze dopływy
Do najważniejszych dopływów Nidy zaliczają się:
– potok Brzeźnica;
– Mierzawa.
– Maskalis.
6. Świętokrzyska Kolejka Dojazdowa
Dzięki Świętokrzyskiej Kolei Drezynowej turyści zafascynowani rzeką i rozciągającym się nad nią Ponidziem mogą w ciekawy sposób zwiedzać leżące to miejscowości. Kolejka ta powstała w 1917 roku i początkowo pełniła ważną rolę w gospodarce Ponidzia. Dziś jest ważną atrakcją, a w okresie wakacyjnym z jej usług korzystają setki osób.
7. Jędrzejów
Wycieczki wzdłuż Nidy to świetna okazja do spotkań z zabytkami i wędrowania śladami znanych osób. Kto zatrzyma się w Jędrzejowie, ten zobaczy m.in. cysterskie opactwo, w którym ostatnie lata swego życia spędził Wincenty Kadłubek. W mieście tym znajduje się również Muzeum Zegarów, mogące się pochwalić wyjątkową kolekcją urządzeń służących do mierzenia czasu. Największe wrażenie robią zegary słoneczne, prezentowane na podwórzu kamienicy.
8. Pińczów
Miejscem, którego żaden miłośnik historii w czasie wycieczki po Ponidziu nie może pominąć, jest Pińczów. Tu, w malowniczej scenerii, znajduje się najstarsza manierystyczna kaplica na ziemiach polskich. W mieście tym można również zobaczyć ciekawe muzeum oraz synagogę, będącą najlepszą pamiątką po miejscowej społeczności żydowskiej.
⇒ Zwiedzasz okolicę ? Zobacz najlepsze atrakcje województwa Świętokrzyskiego 🗺️
9. Chęciny
Nad Czarną Nidą czekają atrakcje, które od lat zajmują ważne miejsce na turystycznej mapie województwa świętokrzyskiego. Urocze miasteczko zachwyca rynkiem, nad którym dumnie wznosi się królewski zamek, synagogą oraz kamieniczkami, wśród których nie brak ciekawych perełek architektury. W pobliżu miasta, tuż przy drodze prowadzącej do Kielc, znajduje się w kolei Jaskinia Raj — cenny pomnik przyrody i jedna z najpiękniejszych tras turystycznych w Polsce.
10. Chromierz
Chromierz nie zalicza się do najsłynniejszych miast w Polsce, jednak w czasie wycieczki wzdłuż Nidy warto poświęcić mu swój czas. Na zwiedzających czeka tu kościół Wniebowzięcia z połowy XVI wieku oraz późnoklasycystyczny pałac, który dawniej należał do rodziny Wielopolskich.
11. Nowy Korczyn
Nowy Korczyn powstał w pobliżu szlaku handlowego, który połączył Kraków z Rusią. O roli, jaką w swych dziejach odgrywało to miasto, najlepiej przypominają jego zabytki. Są to m.in. pamiątki po zakonie franciszkańskim oraz ruiny synagogi, która powstała tu w XVIII wieku. Do ważniejszych punktów na mapie miasta zalicza się też Dom Długosza z XVI wieku, który dawniej pełnił rolę miejscowej Akademii.
12. Nadnidziański Park Krajobrazowy
Aby chronić najpiękniejsze fragmenty Ponidzia, w 1986 roku powołano do życia Nadnidziański Park Krajobrazowy z siedzibą w Pińczowie. Park ten zajmuje powierzchnię 228,886 km², a jego głównym zadaniem jest Nidy i jej starorzeczy. Na jego terenie istnieje aż 9 rezerwatów, w tym:
– stepowy rezerwat Góry Wschodnie;
– torfowiskowy rezerwat Pieczyska.
13. Kroczące sosny
W czasie wycieczki wzdłuż Nidy można ujrzeć sporo przyrodniczych ciekawostek. Jedną z nich jest krocząca sosna, która rośnie w miejscowości Wełcz (w pobliżu drogi łączącej Busko — Zdrój z Pińczowem). Nazwa drzewa nawiązuje do jego odsłoniętych korzeni, które przez wielu turystów są nazywane szczudłami.
14. Wiślica
Zwiedzanie Ponidzia nie może obyć się bez wizyty w Wiślicy, na której terenie znajduje się grodzisko z czasów średniowiecza i gotycki dom Jana Długosza. Najcenniejszym skarbem tego miasta jest jednak bazylika kolegiacka z pięknymi freskami z czasów króla Władysława Jagiełły oraz posągiem Madonny Łokietkowej.
15. Busko-Zdrój
W czasie wycieczki po dolinie Nidy i Ponidziu warto zajrzeć do Buska-Zdrój — popularnej miejscowości uzdrowiskowej, znanej już w XII wieku. Do dziś kuracjusze mogą tu korzystać z pięknego Parku Zdrojowego, tężni i takich ośrodków, jak Dom Zdrojowy czy Sanatorium Marconi.
admin
