Stara Kaszubska legenda głosi, że Pan Bóg tworząc świat, siódmego dnia przysiadł, aby odpocząć. Kiedy tak siedział zobaczył, że zostało mu trochę gór, trochę jezior, trochę lasów, trochę pól i łąk. Wziął to wszystko zapakował do jednego wora, potrząsnął i wysypał. Wszystko co wypadło z wielkiego wora spadło w jedno miejsce. I właśnie w taki sposób powstały Kaszuby. Legenda, legendą, a prawda jest taka, że kto raz przyjedzie na Kaszuby pokocha je na zawsze i wracał tu będzie kiedy tylko nadarzy się okazja. Dokładnie tak jak w legendzie na Kaszubach znajdzie się malownicze większe i mniejsze pagórki. Jeziora jak górskie stawy ukryte pomiędzy zarośniętymi lasami wzgórzami. Niezwykle malownicze równe przestrzenie jak doliny w górach, można również tu spotkać. Aby to wszystko zobaczyć wystarczy odbić odrobiną od głównych dróg i bocznymi drogami objechać kawałek terenu. Jak tak na całe Kaszuby popatrzeć to nie ma się co dziwić, że Kaszubi tak kochają ten swój nie do końca przyjazny kawałek ziemi. Choć piękny krajobrazowo fragment Polski to zarazem bardzo ciężki teren do uprawy rolnej. Kaszubi i na to znaleźli sposób. Tym sposobem jest uprawa słynnych kaszubskich truskawek.
→ Czytaj także: Najlepsze restauracje na Kaszubach – gdzie warto zjeść będąc nasz Kaszubach ?
Co jeszcze oprócz truskawek oferują Kaszuby?
1. Kaszuby
Region kulturowy będący częścią Pomorza Gdańskiego. Powszechnie ludność zamieszkująca ten rejon posługuje się językiem kaszubskim, któremu w 2005 roku nadano status języka regionalnego. Każdy kto przyjeżdża tu pierwszy raz może być zdziwiony, że na tablicach informujących o nazwie miejscowości napisy są dwujęzyczne, a jednym z tych języków jest właśnie kaszubski. Co do tego gdzie zaczynają, a gdzie kończą się Kaszuby, trwają odwieczne spory. O tym jak to wygląda w rzeczywistości najlepiej przekonać się przyjeżdżając na te tereny. Wyznacznik administracyjny nie odzwierciedla faktycznego zasięgu kaszubskiej ludności. A co do języka kaszubskiego ciekawe jest to, że funkcjonuje kilka „wersji” lub poprawniej gwar kaszubskich. Prawda jest taka że Kaszub z Pucka możne mieć problem z porozumieniem się np. z Kaszubem z Kościerzyny, Bytowa czy Ustki. Mieszkaniec centralnej Polski nie jest w stanie zrozumieć tego co mówią rodowici Kaszubi posługujący się swoim językiem.
2. Szwajcaria Kaszubska
Określenie to jak najbardziej pasuje, choć góry nieco niższe, ale jeziora i lasy jakby ładniejsze na Kaszubach. Rejon określany jako Szwajcaria Kaszubska to część Pojezierza Kaszubskiego. Największym miastem są Kartuzy uznawane za stolicę tego rejonu Kaszub. Najważniejszym wycinkiem tego pojezierza jest utworzony w 1984 roku Kaszubski Park Krajobrazowy. Powierzchnia Parku to zaledwie 33 tysiące hektarów. Na terenie Parku wznosi się najwyższe wzniesienie Niżu Polskiego – Wieżyca 329 m. n.p.m. Rozmawiając z Kaszubami zamieszkującymi różne miejsca Szwajcarii Kaszubskiej wszyscy uważają, że ich miejscowość jest stolicą tego regionu. Tak twierdzą mieszkańcy Stężycy, Somonina, Chmielna, Sierakowic. I wszyscy oni mają rację każda z tych miejscowości ma swój niepowtarzalny urok. Chcąc poznać urok tego rejonu Polski opis nie da rady pokazać piękna tej krainy. Aby to cudo zobaczyć i poczuć tajemniczość Kaszub trzeba tu po prostu przyjechać i pobyć choćby przez kilka dni.
3. Wdzydze
Kaszubska wieś nad jeziorem Gołuń. We wsi znajduje się najstarszy w Polsce skansen Kaszubskiego Parku Etnograficznego. Skansen założony został w 1906 przez miejscowego nauczyciela Izydora Gulgowskiego. Skansen założył działając wspólnie z żoną Teodorą. Eksponaty prezentowane w skansenie odnoszą się do miejscowego budownictwa i najstarsze pochodzą z XVII wieku. Perełką w zbiorach jest XVII wieczny kościółek przeniesiony ze Swornegaci oraz holenderski wiatrak z tego samego wieku.
4. Szymbark
Miejscowość nieopodal Kościerzyny. Szymbark zasłyną w Polsce i na świecie z „Domu do Góry Nogami”. W bardzo ciekawej formie przedstawiono wnętrze domu w którym chodzi się po suficie, a podłoga stanowi sufit. Wrażenie jest niesamowite i nie da się go opisać, trzeba po prostu wejść do środka i poczuć wszystko na własnej skórze. Ten ciekawy obiekt znajduje się na terenie Centrum Edukacji i Promocji w Szymbarku. Jest to prywatny obiekt na terenie, którego zgromadzone zostały różne elementy związane z historią regionu i jego mieszkańcami. Można tu zapoznać się z losami Kaszubów rozrzuconych po całym świecie poczynając od Syberii po obie Ameryki. Na terenie obiektu znajduje się specjalne pomieszczenie zajęte przez najdłuższą deskę świata. Deska ma długość 46 metrów i 53 centymetry i jest oficjalnie uznana za najdłuższą wykonaną z jednego pnia drzewa.
5. Lębork
Niewiele osób kojarzy to miejsce z Kaszubami. W Lęborku znajduje się pokrzyżacki zamek oraz fragmenty murów i baszt obronnych. Obecny stan zamku i pozostałości obronnych, poddany został częściowej rekonstrukcji.
6. Zamek w Bytowie
Ziemia kaszubska przez długie lata znajdowała się pod władaniem Zakonu Krzyżackiego. Pozostałościami po tych czasach są zamki. Jeden z nich znajduje się w Bytowie. Zbudowany na przełomie XIV i XV wieku jest utrzymany w stylu gotyckim. Zamek w całej swojej wielowiekowej historii zmieniał swoich użytkowników. W zależności od kierunku wiania wiatru historii był świadkiem różnych wydarzeń historycznych. Zamek został odbudowany i w chwili obecnej w jego wnętrzach znajduje się między innymi Muzeum Zachodniokaszubskie oraz hotel z restauracją.
7. Kościerzyna
Kościerzyna to duże miasto na kaszubskiej ziemi. Do ciekawostek zaliczyć można Muzeum Kolejnictwa. W budynkach starej parowozowni podziwiać można wspaniałe eksponaty starych parowozów. W mieście funkcjonuje Muzeum Ziemi Kościerskiej w którym zgromadzono wiele eksponatów związanych z miastem.
8. Droga Kaszubska
Ciekawa propozycja dla zmotoryzowanych turystów. 21 kilometrowy odcinek zaczynający się w miejscowości Garcz. Przemieszczając się przez tereny Kaszubskiego Parku Krajobrazowego pokonuje się kolejno miejscowości Chmielno, Zawory, Ręboszewo, Brodnicę Dolną i Ostrzyce. Na trasie znajdują się także kaszubskie jeziora. Trasa turystyczna zainicjowana została przez Bernarda Szczęsnego znanego działacza społecznego. Udając się w taką przejażdżkę można podziwiać piękno kaszubskiego krajobrazu.
9. Muzeum Hymnu Narodowego
Wśród grona wybitnych Polaków pochodzących z Kaszub wyjątkowe miejsce zajmuje Józef Wybicki – autor słów polskiego hymnu narodowego. Placówka utworzona w domu w Będominie, w którym w 1747 roku urodził się Józef Wybicki, jest najstarszym na świecie Muzeum Hymnu Narodowego. W Muzeum można podziwiać bogatą kolekcję pamiątek historycznych związanych z polskimi symbolami narodowymi, w tym medali pamiątkowych, biżuterii patriotycznej czy pocztówek. Ważny obszar stanowią dawne rękopisy i zapisy nutowe “Mazurka Dąbrowskiego”, a także eksponaty związane z rodziną Wybickich. Ciekawostkę stanowi ponadto zbiór starych gramofonów oraz płyt z polskimi pieśniami patriotycznymi, wśród których znajdują się wydawnictwa z przełomu XIX i XX wieku.
10. Gołubieński Ogród Botaniczny
Ogród Botaniczny w Gołubiu to pozycja obowiązkowa dla pasjonatów przyrody. Placówka prowadzi szeroko zakrojoną działalność edukacyjną i naukową. W samym ogrodzie można podziwiać szeroki zbiór roślinności podzielonej na pięć działów tematycznych: ekologiczny, roślin leczniczych, roślin ozdobnych, zadrzewienia oraz arboretum. Wśród bogatej kolekcji znajduje się niemal 200 gatunków chronionych. Ogród botaniczny jest dostępny dla turystów w sezonie letnim, od kwietnia do października. Istnieje możliwość zwiedzania indywidualnego lub trwającego ok. godzinę spaceru z przewodnikiem.
11. Pracownia Ceramiki Kaszubskiej w Chmielnie
Ciężko wyobrazić sobie lepszy sposób na kontakt z kaszubskim folklorem, niż wizyta w pracowni rodziny Neclów w Chmielnie. Tradycje ceramiczne w tej rodzinie sięgają bowiem dziesięciu pokoleń i są bez przerwy kultywowane. Odwiedzający pracownię mogą obejrzeć warsztat pracy i poznać tajniki garncarskiego rzemiosła oraz fascynującej historii rodziny Neclów. Pracownia organizuje także warsztaty, podczas których każdy zainteresowany może spróbować swoich sił w tej niełatwej specjalności. Na miejscu funkcjonuje także sklepik z tradycyjną ceramiką kaszubską, którą można zakupić również internetowo na stronie pracowni.
12. Słowiński Park Narodowy
Jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc na Kaszubach, znane głównie za sprawą ruchomych wydm. Park zajmuje powierzchnię ponad trzystu kilometrów kwadratowych, a jego symbolem jest mewa srebrzysta. W skład Parku wchodzi Mierzeja Łebska oraz kilka jezior, w tym trzecie największe jezioro w Polsce, czyli Łebsko. To właśnie elementy przyrody nieożywionej – wydmy, torfowiska, mierzeje, jeziora i moreny – uważane są za najbardziej interesujące i wartościowe obiekty Słowińskiego Parku Narodowego. Turyści mogą zwiedzać Park korzystając z wyznaczonych obszarów i wytyczonych szlaków, o których informacja znajduje się na stronach internetowych Parku oraz planszach informacyjnych na miejscu. Dla pogłębienia wiedzy warto odwiedzić również Muzeum Przyrodnicze SPN w Czołpinie.
13. Swornegacie
Jedna z najbardziej znanych i lubianych przez wczasowiczów wsi na Kaszubach. Wbrew obiegowej opinii nazwa “Swornegacie” nie wywodzi się od bielizny, a oznacza plecionkę z korzeni, wykorzystywaną w dawnych czasach do umacniania brzegów jezior. Tych zaś w okolicy nie brakuje, ponieważ Swornegacie są położone urokliwie nad Brdą w pobliżu jezior Witoczno i Karsińskiego.
We wsi znajduje się więc kąpielisko i plaża, a ponadto okolica znakomicie nadaje się do uprawiania sportów wodnych. Najbardziej popularnym są kajaki – spływ Brdą to jedna z największych lokalnych atrakcji. W okolicy znajdziemy też sporo tras spacerowych, rowerowych i przeznaczonych dla quadów, a także wyznaczone pola do gry w paintball. Miłośnikom folkloru warto z kolei polecić miejscowy Dom Rękodzieła Ludowego.
14. Świat Labiryntów w Blizinach
Świat Labiryntów w Blizinach to niecodzienna atrakcja zarówno dla dorosłych, jak i dzieci. To największe tego typu miejsce w Polsce, w którym można poczuć emocje związane z szukaniem drogi w nieznanym środowisku.
Na początek warto zainteresować się małymi labiryntami, których rozwiązanie zajmuje zwykle kilkadziesiąt minut. Drugim etapem są wielopoziomowe labirynty drewniane, w których poruszamy się nie tylko pomiędzy ścianami, ale także w górę i w dół po schodkach.
Największe wyzwanie stanowią labirynty z kukurydzy, których łączna powierzchnia sięga ponad 3 hektarów, a ścieżki wyjścia mogą mieć nawet 5 kilometrów. Świat Labiryntów funkcjonuje w sezonie letnim i przyjmuje zarówno zorganizowane grupy, jak i turystów indywidualnych.
15. Osada Średniowieczna Sławutowo
Sławutowo na obrzeżach Puszczy Darżlubskiej to istotny punkt dla miłośników historii, a także rodzin z dziećmi. To właśnie w tej miejscowości znajduje się bowiem wierna rekonstrukcja średniowiecznej wioski, pokazująca życie codzienne dawnych epok w niecodziennej, bezpośredniej formie.
Osada Sławutowo jest czynna w sezonie letnim według grafiku dostępnego na stronie internetowej przedsięwzięcia. Zwiedzający, zarówno grupowi jak i indywidualni, zostają oprowadzeni przez pracowników odgrywających rolę średniowiecznych rzemieślników i objaśniających szczegóły związane z mijanymi obiektami.
Na miejscu można również wziąć udział w warsztatach rzemieślniczych oraz skosztować dań średniowiecznej kuchni. Dla najmłodszych przygotowano także plac zabaw, łuk ogniowy, piaskownicę z bursztynami oraz zajęcia ze średniowiecznymi grami i zabawami.