Projekt Riese, co po niemiecku oznacza “olbrzym”, to kryptonim największego projektu budowlano-górniczego. Położony jest w Górach Sowich niedaleko miejscowości Jedlina-Zdrój. Za jego rozpoczęcie odpowiedzialne były nazistowskie Niemcy, a całe przedsięwzięcie miało miejsce w Górach Sowich oraz na zamku i pod zamkiem Książ.
Co warto wiedzieć o tym niesamowitym miejscu?
1. W związku z coraz silniejszymi nalotami bombowymi wojsk alianckich, Niemcy postanowili w 1943 roku przenieść sporą część zbrojeniowej produkcji do Sudetów. To właśnie wtedy wpadli na pomysł, aby urządzić kwaterę Adolfa Hitlera wraz z systemem podziemnych korytarzy na słynnym zamku Książ w Wałbrzychu.
2. Jesienią 1943 roku w okolicy tej katorżniczą pracę wykonywali więźniowie. Ich zadaniem było zaadaptowanie terenu tak, aby stał się potężnym schronem z możliwością szybkiej ewakuacji. W tym celu wykorzystano najnowocześniejsze wówczas technologie, a całe przedsięwzięcie, mimo że nie zostało ukończone, było największym i najkosztowniejszym przedsięwzięciem tego typu.
3. W 1944 roku na sam projekt Riese przeznaczono dwadzieścia osiem tysięcy ton cementu oraz stali. Była to ilość, która odpowiadała ilości przeznaczanej rocznie na budowę schronów dla ludności cywilnej w Niemczech.
4. Początkowe prace polegały na wysadzaniu za pomocą materiałów wybuchowych specjalnych otworów w skałach, które stawały się komorami, a także korytarzami. Prace objęły ogromny teren na stokach gór, a wśród nich na Jedlińskiej Kopie, Włodarzu, Gontowej, Mosznej oraz Rzeczce.
5. Projekt Riese pobudza wyobraźnię współczesnych historyków oraz samozwańczych poszukiwaczy skarbów. Dzieje się tak, ponieważ odnaleziono dokumenty potwierdzające ilość użytych materiałów i wszystko wskazuje na to, że do tej pory nie odnaleziono wszystkich zbudowanych korytarzy.
6. Jednym z najważniejszych obiektów, który został wykorzystany w projekcie Riese, jest zamek Książ. Wskutek prac zniszczono wiele oryginalnych sal, w których żyła legendarna księżniczka Daisy. Plany nazistów zakładały, że na zamek będzie można się dostać tylko podziemnymi tunelami, dzięki czemu przebywający w środku Adolf Hitler miał mieć zapewnione maksymalne bezpieczeństwo.
7. Dziś na zamku Książ można odwiedzić komnatę, która była urządzana z myślą o Adolfie Hitlerze. Wbrew pozorom jest to bardzo skromne, jak na warunki panujące w Książu, pomieszczenie. Naprzeciwko drzwi wyjściowych umieszczono wielką szafę, za którą znajdują się szyb z windą do natychmiastowej ewakuacji. Dzięki niej Hitler mógłby szybko znaleźć się w podziemnych schronach.
⇒ Zwiedzasz okolicę ? Zobacz najlepsze atrakcje w województwie dolnośląskim 🗺️
8. Na potrzeby projektu w okolice zamku doprowadzono specjalną kolejkę wąskotorową. Rozładunkiem przewożonych towarów zajmowali się więźniowie, a dziś w jednej z sal na zamku znajduje się wystawa poświęcona ludziom, którzy często umierali tutaj z wyczerpania.
9. W masywie góry Włodarz utworzono ogromny kompleks, do którego prowadzą trzy wejścia od strony północno-wschodniej oraz jedno od strony północnej. To tutaj miały znajdować się największe hale, których nigdy nie ukończono. Długość korytarzy wynosi tutaj ponad trzy tysiące metrów, a według niektórych historyków to właśnie tutaj zamordowano kilka tysięcy więźniów obozu.
10. Soboń to szczyt w Sudetach Środkowych, który naziści wydrążyli tworząc tunele oraz kilka budowli naziemnych. Jest to góra, która wzbudziła wielkie zainteresowanie badaczy po tym, jak w 2010 roku odkryto w niej nieznane wcześniej korytarze.
11. Do budowy całego kompleksu wykorzystywano więźniów, wśród których przeważała ludność żydowska ze zlikwidowanego getta w Łodzi. Większość z nich została tutaj sprowadzona z obozu Auschwitz, a katorżnicza praca oraz minimalne racje żywnościowe miały szybko doprowadzić do ich śmierci. W ten sposób Niemcy pozbywali się świadków tworzenia objętego tajemnicą kompleksu.
12. Dziś zakłada się, że cały kompleks miał być wspaniałą kwaterą Adolfa Hitlera, a także miejscem produkcji nowoczesnej broni. Wielu badaczy przypuszcza również, że korytarze i komory stworzone w masywach gór miały służyć do przechowywania dóbr i dzieł sztuki zrabowanych z okupowanych terenów.
13. Dziś część korytarzy oraz obiektów naziemnych jest chętnie zwiedzana przez turystów z Polski i nie tylko. W kompleksie Rzeczka znajduje się Muzeum Sztolni Walimskich, w których można poznać niesamowitą historię całego projektu.
14. Z kompleksem tym wiąże się legenda o tak zwanym Złotym Pociągu, który pod koniec drugiej wojny światowej wyruszył z Wrocławia do Wałbrzycha, ale nigdy nie dotarł do celu. Wielu ludzi uważa, że pociąg wypełniony kosztownościami, dziełami sztuki i tajnymi dokumentami nazistów znajduje się w nieodkrytych jeszcze korytarzach kompleksu Riese.
admin
