Zamek Pilcza w Smoleniu to jeden z ciekawszych obiektów na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Kto chce nacieszyć się pięknem Orlich Gniazd, ten koniecznie powinien tu zajrzeć. Co warto wiedzieć na temat zamku? Jakie atrakcje warto odwiedzić przy okazji wizyty w tym miejscu?
1. Zamek Pilcza i jego położenie
Zamek Pilcza znajduje się na terenie wsi Smoleń (woj. śląskie), a bliskość Zawiercia i położenie na Szlaku Orlich Gniazd zapewniają mu sporą popularność.
2. Dostępność zamku
Ruiny zamku są zabezpieczone i udostępniane turystom, na których czekają tu tarasy widokowe i tablice z opisami. Zamek można zwiedzać w tygodniu w godzinach od 10:00 do 15:00, a w weekend od 9:00 do 15:00. U stóp zamkowego wzgórza znajduje się bezpłatny parking oraz kasa, w której można zakupić bilety wstępu na teren ruin.
3. Historia zamku w pigułce
Obronny zamek na szczycie wapiennego wzgórza powstał w XIV wieku z woli Ottona z Pilczy. W swych dziejach zamek należał m.in. do Leliwitów i Padniewskich, którzy z czasem przenieśli się do pobliskiej Pilicy. Zamek w Smoleniu przetrwał do XVII wieku, jednak duże zniszczenia w czasach „potopu” sprawiły, że został on opuszczony i przemienił się w malowniczą ruinę.
4. Elżbieta z Pilczy
Elżbieta Pilecka była córką Ottona z Pilczy i jedną z ważniejszych właścicieli zamku w Smoleniu. W dziejach Polski zapisała się jako trzecia żona Władysława Jagiełły i królowa Polski.
5. Szlak Orlich Gniazd
Szlak Orlich Gniazd to trasa turystyczna, która łączy ruiny średniowiecznych zamków jurajskich. Szlak zaczyna się w Krakowie, kończy w Częstochowie, a jego długość wynosi 168 km. W czasie wędrówki tą trasą można zobaczyć 11 zamków, w tym zamek w Ojcowie, Rabsztynie, Bobolicach i w Olsztynie.
6. Studnia tatarska
Na terenie ruin zamku Pilcza znajduje się głęboka studnia, która – zgodnie z legendami – została wydrążona przez wziętych do niewoli jeńców tatarskich. Ma ona osiągać 200 metrów głębokości i łączyć się z podziemnymi tunelami prowadzącymi m.in. w stronę skały Biśnik.
7. Rezerwat Smoleń
Wzgórze, na którym stoją ruiny zamku Pilcza, jest objęte ochroną jako rezerwat przyrody. Jego dumą są malownicze ostańce, skupiska brzozy sudeckiej i rośliny naczyniowe, reprezentowane przez 160 gatunków (m.in. miodownik melisowaty, śnieżyczka przebiśnieg i paprotnik kolczysty).
8. Dolina Wodącej
Po zwiedzeniu zamku Pilcza warto wybrać się na spacer po Dolinie Wodącej, którą wyróżnia brak stałego cieku wodnego. W tej suchej dolinie nie brak atrakcji, m.in. skał, jaskiń oraz grodzisk, na terenie których archeologom udało się znaleźć sporo cennych pamiątek z wczesnego średniowiecza.
9. Zegarowe skały
W pobliżu zamku Pilcza wznoszą się Skały Zegarowe, bardzo chętnie odwiedzane przez miłośników wspinaczki. Wśród tych skał ukrywają się wejścia do jaskiń, w gronie których znajdują się m.in. Jaskinia Jasna oraz jaskinia Zegar. Legenda głosi, że w Noc Świętojańską w rejonie skał słychać bicie zegara, stąd też ich nazwa.
10. Skała Biśnik
Skała Biśnik znana jest z jaskini, w której odkryto najstarsze ślady pobytu człowieka na ziemiach polskich oraz pięknych widoków na okolicę (m.in. Dolinę Wodącej i pobliskie Skały Zegarowe).
11. Pilica
Pilica tu urocze miasteczko na Szlaku Orlich Gniazd, leżące pomiędzy Ogrodzieńcem a Smoleniem. Kto tu zajrzy, ten będzie mógł zobaczyć pałac Padniewskich z potężnymi fortyfikacjami bastionowymi , malowniczy rynek oraz kościół parafialny z manierystyczną kaplicą Padniewskich oraz XVI-wiecznym nagrobkiem Kasi Pileckiej.
12. Stacja narciarska Cisowa
Czy Wyżyna Krakowsko-Częstochowska może być dobrym miejscem dla początkujących narciarzy? Tak. W pobliżu zamku Smoleń na miłośników sportów zimowych czeka Cisowa – stacja narciarska dysponująca wyciągiem orczykowym, 2 trasami zjazdowymi oraz szkółką narciarską.
13. Restauracja Pod Kolumnami w Pilczy
Restauracja Pod Kolumnami w Pilczy to miejsce idealne dla tych, którzy chcą odpocząć w pobliżu miejscowego pałacu i nacieszyć się smacznym posiłkiem. Stylowe wnętrze, duży ogród i menu, w którym każdy znajdzie coś dla siebie – oto główne powody, dla których warto tu zajrzeć.
14. Zbrojownia Jurajska w Smoleniu
Jedną z najnowszych atrakcji w pobliżu zamku Pilcza jest Zbrojownia Jurajska w Smoleniu. Można tu zobaczyć ciekawe militaria z różnych okresów historycznych, m.in. średniowieczną broń i eksponaty związane z I wojną światową. W miejscu tym można poznać dzieje zamku Pilcza i zobaczyć, jakie wydarzenia doprowadziły do jego upadku.
15. Zamek Ogrodzieniec w Podzamczu
Czerwonym szlakiem biegnącym z zamku Pilcza w stronę Pilicy można dojść do Podzamcza, na terenie którego czekają majestatyczne ruiny zamku Ogrodzieniec. To jedno z najpotężniejszych Orlich Gniazd, które dość wcześnie zostało zabezpieczone i udostępnione turystom. Ruiny zamku Ogrodzieniec znane są za sprawą legend o Czarnym Psie oraz filmów „Zemsta” i „Wiedźmin”, które kręcono m.in. na terenie tych ruin.