15 Ciekawostek o Wąwozie Homole

wąwóz homole
foto – Autorstwa Jerzy Opioła – Praca własna, CC BY 2.5, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1302486

Wąwóz Homole to krajobrazowy rezerwat przyrody, znajdujący się w województwie małopolskim na terenie wsi Jaworki. W jego skład wchodzą skalny wąwóz, Czajakowa Skała oraz fragment Koniowskiego Potoku w Małych Pieninach. Celem jego powstania była ochrona przyrody ożywionej i nieożywionej na tym obszarze, a trzeba przyznać, że znajduje się tutaj sporo zjawisk do podziwiania. Co warto wiedzieć o Wąwozie Homole? Poniżej znajdują się wybrane ciekawostki.

1. Rezerwat został założony w 1963 roku i ma prawie sześćdziesiąt hektarów powierzchni. Nieoficjalnie nosi nazwę Jana Wiktora na cześć polskiego dziennikarza, pisarza i publicysty. W jego późnej twórczości wiele miejsca zajmowała przyroda, a przede wszystkim Pieniny. W 1935 wydał swoje najwybitniejsze dzieło, czyli “Orkę na ugorze”, która również opiewa urodę Pienin.

2. Sam Wąwóz Homole ma długość około ośmiuset metrów, a jego kamienna część przypomina kształtem literę V. Ściany skalne wąwozu są bardzo strome i wysokie, dochodząc miejscami do wysokości około stu dwudziestu metrów.

3. Dubantowska Dolinka do dolinka potoku Kamionka w Małych Pieninach. Jej zbocza po lewej stronie tworzy grzbiet szczytu Homole, Czajakowa Skała oraz Jemeriskowa Skałka. Pozostałe zbocza tworzą lasy oraz polany. Przez Dubantowską Dolinkę przebiega szlak turystyczny prowadzący aż do Wysokich Skałek. Dla ułatwienia na trasie stworzono drewniane schodki.

4. Wąwóz Homole powstał w kredzie, czyli około osiemdziesięciu milionów lat temu. Przyczyną jego powstania były tektoniczne fałdowania, ale sporą rolę odegrał również potok Kamionka. Tworzy on malownicze kaskady w wąwozie, w którym często można natknąć się na różnej wielkości głazy.

5. Rezerwat przyrody Wąwóz Homole to miejsce, które może szczycić się wyjątkowo bogatą roślinnością, choć zanim teren ten został objęty ochroną wcale tak nie było. Dziś wśród rosnących tutaj drzew przeważają świerki, buki i jawory. Okolice gęsto porastają również jesion, porzeczki alpejskie, śliwa tarnina czy kruszyna pospolita. Na całym obszarze występuje aż dziewięć gatunków roślin, które znajdują się w Polsce pod ochroną. Należą do nich na przykład lilia złotogłów czy bluszcz pospolity.

6. Wąwóz Homole jest również domem dla wielu gatunków zwierząt, a przede wszystkim ptaków. Gniazdują tutaj między innymi sokoły i pustułki, które również należą do drapieżnych ptaków z rodziny gatunku sokołowatych. Ponadto w lasach można spotkać puchacza zwyczajnego, zwanego potocznie sową czy pliszkę górską. Wart również patrzeć pod nogi podczas spacerów, ponieważ żyje tutaj salamandra plamista oraz żaba trawna.

7. Czajakowa Skała wznosi się na 707 metrów nad poziomem morza i wieńczy Dubantowską Polaną. Można do niej dojść poruszając się dydaktyczną ścieżką wokół całej polany i nie da się jej pomylić z żadną inną. To praktycznie goła, pionowa ściana skalna, która góruje nad wszystkimi innymi w okolicy. Składa się przede wszystkim z krzemionkowych skał i pochodzi z okresu jury, który trwał od dwustu do stu czterdziestu pięciu milionów lat temu.

8. Małe Pieniny, nazywane do osiemnastego wieku Szlachtowskimi Górami, to wschodnia część pasma Pienin. Są długie na czternaście kilometrów i szerokie na cztery kilometry, a więc stanowią teren idealny dla miłośników pieszych wędrówek po niezbyt wymagających, ale malowniczych górach. Najwyższym szczytem Małych Pienin są Wysokie Skałki znajdujące się na granicy ze Słowacją.

9. Wysokie Skałki są najwyższym szczytem w całych Pieninach i mają wysokość 1049 metrów. Na przestrzeni stuleci prowadzono tutaj poszukiwania górnicze, a do pierwszego wejścia zimowego na nartach doszło tutaj w 1929 roku.

10. Wąwóz Homole znajduje się niedaleko uzdrowiskowej miejscowości Szczawnica, położonej na granicy Beskidów Zachodnich i Pienin. Pierwsze wzmianki o mieście pochodzą z późnego średniowiecza, a w 1839 roku miasto przejął Józef Szalay, urzędnik galicyjski pochodzenia węgierskiego, którego uznaje się za twórcę uzdrowiska.

11. Uzdrowisko w Dolinie Grajcarka charakteryzuje niezwykle korzystny dla człowieka mikroklimat, wpływający pozytywnie na układ oddechowy. Znajduje się tutaj Pijalnia Wód Mineralnych, sanatoria uzdrowiskowe oraz zakład przyrodoleczniczy, gdzie wykonuje się kilkadziesiąt rodzajów najróżniejszych zabiegów.

12. Będąc w okolicy Wąwozu Homole warto odwiedzić Muzyczną Owczarnię w Jaworkach, czyli kultowy klub muzyczny założony w 1997 roku. Został on zaadaptowany w starej owczarni i poza koncertami organizuje również plenery malarsko-rzeźbiarskie oraz warsztaty muzyczne. W komitecie klubu znajdują się między innymi Krzysztof Cugowski czy Kuba Badach.

13. Aksamitka, zwana również Mleczną Dziurą, to największa jaskinia na terenie całych Pienin. Ma dziewięćdziesiąt pięć metrów długości, a łączna długość wszystkich korytarzy wynosi ponad trzysta trzydzieści metrów. Na terenie jaskini w XV wieku obozował husycki przywódca, Piotr Axamita.

14. Już w połowie XVIII wieku jaskinia została zbadana przez wiedeńskich badaczy. Znaleziono tutaj wówczas szkielet nazwany szkieletem młodego smoka. Po czasie okazało się jednak, że są to szczątki niedźwiedzia jaskiniowego. Podczas badań z XIX wieku odkryto w Mlecznej Dziurze ślady obozowisk pochodzących sprzed ponad trzydziestu tysięcy lat.

15. Jedną z okolicznych atrakcji jest również Czerwony Klasztor, czyli kompleks klasztorny znajdujący się na terenie Słowacji. Jego budowę rozpoczęto w pierwszej połowie XIV wieku. Na początku zamieszkiwali go mnisi z zakonu kartuzów, a następnie kamedułowie. Obecnie na jego terenie znajduje się restauracja oraz wystawa etnograficzna, dzięki której można poznać historię regionu oraz miejscowy folklor.

4/5 - (25 votes)
Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Możesz Również Polubić