20 Ciekawostek o Zamku Rabsztyn

zamek rabsztyn
foto – Pixabay

Na wzór i podobieństwo francuskiej Doliny Loary w Polsce mamy „Szlak Orlich Gniazd”. Polski odpowiednik francuskiego szlaku jest zdecydowanie skromniejszy i liczy zaledwie 12 miejsc znaczonych zamkami. Niektórzy zaliczają do szlaku kolejnych 5 miejsc z Zamkiem Królewskim na Wawelu włącznie. Praktycznie w większości są to ruiny świadczące o istnieniu w danym miejscu dawnego zamczyska. Jednym z takich miejsc jest zamek we wsi Rabsztyn.

1. Zamek Rabsztyn, to w dniu dzisiejszym pieczołowicie odrestaurowane pozostałości po dawnej świetności. Miejsce to zaliczane jest bardziej jako ruiny zamku. Choć to faktycznie ruiny, to od niedawna to, co pozostało, jest pieczołowicie odrestaurowywane.

2. Historia powstania zamku sięga XIII wieku i jest w mocny sposób związana z królem Władysławem Jagiełłą. Nie ma zapisków świadczących o bytności Jagiełły w tym miejscu, to jednak w dużej mierze za jego przyczyną powstał zamek, którego ruiny można dziś podziwiać.

3. Krucza Skała, tak nazywa się miejsce posadowienia zamczyska. Zanim powstał murowany zamek, na wspomnianym miejscu stał zamek drewniany. Przebudowa i rozbudowa zamku jest zasługą króla Kazimierza Wielkiego.

4. W początkach swojego istnienia zamek był własnością księcia Władysława Opolczyka. Z jego rąk odzyskał go Władysław Jagiełło i przekazał Spytkowi Melsztyńskiemu. Ten zaś utracił go na rzecz skarbu państwa. Kolejnym, już w formie dzierżawy i różnym kombinacjom, panem na zamku, został Andrzej Tęczyński. Tak w dużym skrócie przedstawiają się początki Zamku Rabsztyn.

5. Zmieniając zamek z drewnianego na murowany, dokonano wielu zmian związanych z wyglądem. Budowa nowego zamku podzielona była na kilka etapów. W pierwszym etapie wzniesiono murowaną okrągłą wieżę oraz murowaną kamienicę.

6. Drugi etap rozbudowy zamku przypadał na XV wiek i obejmował budowę murów obronnych i w ich obrębie posadowienie zamku średniego.

7. Kolejnym etapem przypadającym na początek XVII wieku była budowa zamku dolnego, zawierającego rezydencję magnacką.

8. Przebudowy zamku, zwłaszcza te związane z rozbudową rezydencji magnackich, były efektem tego, że ich właścicielami byli szlachcice noszący buławy marszałkowskie i tytuły Marszałków Wielkich Koronnych. Zaliczali się do nich miecznik koronny Mikołaj Wolski oraz kolejny w osobie Zygmunta Gonzagi Myszkowskiego.



9. W czasie potopu szwedzkiego w roku 1657 zamek został spalony przez wojska szwedzkie. Wydarzenie to było kluczowe dla istnienia zamku, ponieważ po szwedzkich zniszczeniach zamek już nigdy nie został odbudowany.

10. Ciekawym miejscem na zamku była studnia. Mając na uwadze fakt, że zamek posadowiony był na wapiennej skale, to dotarcie do źródła wody wymagało wykopania w skale bardzo głębokiej studni, a takowa znajdowała się w jego murach.

11. Wieża zamkowa, która dziś jest zrekonstruowana, zbudowana była częściowo z piaskowca, a częściowo z cegły.

12. Do ciekawostek zaliczyć można informację mówiącą o tym, że podczas powstania listopadowego, dla potrzeb powstańców, z tynku zamkowego wytwarzano saletrę wykorzystywaną do produkcji prochu strzelniczego.

13. O tym jak wyglądały ruiny zamku w końcówce XVIII wieku, świadczą pochodzące z tamtego okresu akwarele, które w roku 1792, namalował Zygmunt Vogel.

14. Podobnie, jak z innymi tego typu obiektami, tak i z tym, związana jest legenda. Według niej, pod dzisiejszymi ruinami, znajduje się drugi zamek. A w zamku tym w jednej z komnat znajdują się dwie skamieniałe sylwetki. Jedna z nich to chłopiec, a druga to dziewczynka. Na palcu chłopca znajduje się pierścień z brylantami. Według legendy, w Niedzielę Palmową, pierścień zsuwa się z palca chłopca, rozbłyskując. Blask pierścienia budzi śpiących w podziemiach żelaznych rycerzy, którzy rozpoczynają ucztę aż do północy. Po skończonej uczcie rycerze zastygają znowu w podziemiach. Według legendy, kiedy pierścień spadnie z palca chłopca, rycerze zbudzą się ze swojego zastygnięcia i ruszą ratować Polskę przed wrogami. Na czele rycerzy stanie chłopiec, a dziewczynka, wyruszających na bój, obdaruje perłami ze sznura korali znajdujących się na jej szyi.

15. W roku 1918, z inicjatywy Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w niedalekim Olkuszu, zrodziła się idea odbudowy zamku. Jednakże zapału i funduszy wystarczyło jedynie na drobne naprawy i zabezpieczenia.

16. Od roku 1986 nadzór nad zamkiem przejął Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach, rozpoczynając tym samym kolejne próby ratowania zamku przed dalszą dewastacją.

17. W roku 1990 Rabsztyn stał się własnością gminy Olkusz i w tym czasie podjęto już bardziej intensywne działania w celu przystosowania obiektu do potrzeb ruchu turystycznego.

18. W 2001 roku prace związane z odbudową zamku ruszyły pełną parą i krok po kroku rekonstruowane i odbudowywane zostały kolejne elementu zamku.

19. Odbudowa zamku i udostępniane kolejnych jego elementów do zwiedzania, sprawiło, że w sezonie turystycznym, na zamku odbywają się turnieje rycerskie. Inicjatorami tych plenerowych pokazów jest Stowarzyszenie Zamek Rabsztyn.

20. Jedna z niesprawdzonych plotek głosi, że na terenie zamku mają być kręcone sceny do serialu Wiedźmin.

Po informacje o godzinach otwarcia oraz aktualny cennik warto zajrzeć na stronę zamku

4.9/5 - (8 votes)
Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Możesz Również Polubić