Zalipie to piękna, małopolska wieś, która położona jest około 30 kilometrów od Tarnowa. Mimo swojej niewielkiej powierzchni, charakteryzuje się unikalnym, zdobionym budownictwem, dzięki któremu często uznawana jest za jedną z najpiękniejszych wsi w całej Polsce. Zalipie to nie tylko malownicze miejsce do odwiedzenia w weekend: to również ciekawa, kameralna baza wypadowa do innych części przygranicznych terenów dwóch województw: małopolskiego i świętokrzyskiego. Przedstawiamy 13 ciekawostek, praktycznych informacji i największych atrakcji w okolicach Zalipia!
1. Charakterystyczna sztuka z Zalipia
To, co odróżnia Zalipie od innych małych miejscowości w okolicach Tarnowa, to wyjątkowe wzornictwo domów. Kwieciste malowidła zdobią ściany drewnianych i murowanych chat już przeszło od stu lat. Choć początkowo tradycja ta dotyczyła zdobienia wnętrz domów bibułą i papierem, gospodynie szybko zaczęły malować także płoty i zewnętrzną elewację budynków. Dziś w Zalipiu znajduje się około 20 domów, których ściany ozdobione są tradycyjnymi, kwiatowymi wzorami w różnych kolorach.
2. Zagroda Felicji Curyłowej
Zagroda Felicji Curyłowej jest filią tarnowskiego Muzeum Etnograficznego. Felicja Curyłowa urodziła się na początku XX wieku i była jedną z najbardziej znanych malarek i propagatorek sztuki ludowej z Zalipia. Obecnie w Zagrodzie można podziwiać wspaniałą kolekcję dzieł sztuki użytkowej m.in. zastawę stołową, naczynia, a nawet pomalowane w kwiatowe wzory piece i przedmioty codziennego użytku. W skład skansenu wchodzi również malowany domek, w którym zachowało się oryginalne wyposażenie z początków XX wieku, a także budynki gospodarskie.
3. Konkurs “Malowana Chata”
Konkurs “Malowana Chata” to huczny festiwal, który organizowany jest corocznie w celu zachowania i propagowania kultury i sztuki z Zalipia. Ciekawostką jest, że konkurs organizowany jest już od 1948 roku, co czyni go najstarszym konkursem sztuki ludowej w całej Polsce. Podczas wydarzenia mieszkańcy ozdabiają stodoły, budynki gospodarskie, płoty i domy, wśród których wyłaniani są laureaci pierwszych miejsc. Wydarzeniu towarzyszą wernisaże, koncerty, festyny i jarmarki.
4. Dom Malarek
Każdy, kto chciałby poznać tajniki malowania wspaniałych, florystycznych wzorów z Zalipia, może wziąć udział w specjalnych warsztatach plastycznych, organizowanych w Domu Malarek. Stowarzyszenie organizuje również wiele tematycznych szkoleń z przygotowywania m.in. ozdób bożonarodzeniowych i pisanek wielkanocnych. Warsztaty przeznaczone są dla zorganizowanych grup (minimum 10 osób), jednak miłośnicy zalipowskiej sztuki mogą z łatwością znaleźć kompanów wypoczywających i odwiedzających miejscowość.
5. Zagroda Edukacyjna w Zalipiu
Kolejnym miejscem, które pełni funkcję szkoleniową, jest Zagroda Edukacyjna w Zalipiu. Tu jednak odbywają się warsztaty dotyczące nie samej sztuki, a praktycznych, wiejskich umiejętności: wykorzystywania tradycyjnych narzędzi rolniczych czy produkcji mąki. Dodatkowo w Zagrodzie znajduje się Izba Regionalna, w której kolekcjonowane są stare maszyny do pisania i różne narzędzia biurowe. Co roku odbywa się tu także zwiedzanie malowniczej szopki bożonarodzeniowej. Grupy zorganizowane mogą skorzystać z miejsca do grillowania lub urządzenia biesiady przy ognisku.
6. Atrakcje Dąbrowy Tarnowskiej
Dąbrowa Tarnowska położona jest zaledwie kilkanaście kilometrów od Zalipia. Miasteczko powstało w 1442 roku, a na jego terenie do dziś znajduje się wiele wspaniałych zabytków historycznych. W Dąbrowie Tarnowskiej warto zwiedzić piękny, drewniany kościół pw. Wszystkich Świętych, niezwykle ciekawe Muzeum Agatów i Skamieniałych Drzew oraz regionalne Muzeum Powiśla Dąbrowskiego. W Dąbrowie Tarnowskiej odbywa się także wiele imprez i hucznych festiwali, takich jak Dni Dąbrowy Tarnowskiej, Wieczór Poetów Powiśla Dąbrowskiego i Przegląd Zespołów Teatralnych “Laur Melpomeny”.
7. Muzeum Drogownictwa w Szczucinie
Wyjątkową atrakcją w pobliżu Zalipia jest Muzeum Drogownictwa w Szczucinie (około 20km od Zalipia). W dużym skansenie obejrzeć można ekspozycję wewnętrzną (z wystawami dotyczącymi rozwoju drogownictwa w Polsce i na świecie), a także rozległą wystawę zewnętrzną, na której prezentowane są zabytkowe maszyny i pojazdy. Ciekawą i całkowicie unikalną atrakcją Muzeum Drogownictwa jest aleja o długości około 1,5 kilometra, przy której znajduje się aż 30 stanowisk prezentujących drogi z różnych epok.
8. Okopy szwedzkie
Miłośnicy historii z pewnością powinni wybrać się do niewielkiej miejscowości Breń, która znajduje się niecałe 10 kilometrów od Zalipia. To właśnie tu znajdują się pozostałości po oryginalnych okopach szwedzkich, wybudowanych prawdopodobnie w połowie XVII wieku. Wiekowe fortyfikacje zajmują obszar 2,5 hektara, które w pełni udostępniane są dla zwiedzających.
9. Rynek w Nowym Korczynie
Podczas pobytu w Zalipiu warto zwiedzić niewielkie miasteczko Nowy Korczyn, które leży po drugiej stronie Wisły. Miasto założone zostało już w XIII wieku, a dziś urzeka przede wszystkim pięknym, zadbanym rynkiem, przy którym znajdują się kolorowe, zabytkowe kamienice. W Nowym Korczynie znajduje się wiele wiekowych zabytków, w tym piękny, biały Kościół św. Trójcy, liczne zabytkowe zabudowania mieszczańskie z XVII i XVIII wieku oraz Źródło Świętej Kingi, którego woda – według wierzeń – ma zbawienny wpływ na zdrowie.
⇒ Zwiedzasz okolicę ? Zobacz najlepsze atrakcje w województwie małopolskim 🗺️
10. Atrakcje Tarnowa
Największym miastem w okolicach Zalipia jest Tarnów. Znajduje się tu wiele atrakcji dla całej rodziny, ciekawych muzeów i wspaniałych zabytków historycznych. Podczas wizyty w Tarnowie warto odwiedzić Muzeum Okręgowe i Muzeum Historii Tarnowa, Galerię Sztuki Drewnianej umiejscowioną w zabytkowym Ratuszu, ruiny średniowiecznego Zamku Tarnowskich oraz piękną, gotycką Bazylikę Narodzenia Najświętszej Marii Panny. W Tarnowie nie brakuje również atrakcji dla najmłodszych – w mieście znajduje się m.in. Park Wodny Tarnów oraz Mini ZOO.
11. Szlak Architektury Drewnianej województwa małopolskiego
Zalipie jest częścią jeden ze stres Szlaku Architektury Drewnianej województwa małopolskiego. Szlak ten obejmuje najważniejsze i najstarsze drewniane budynki na terenie całego województwa. Aż osiem obiektów szlaku znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Są to m.in. przepiękny kościół św. Michała Archanioła w Dębnie Podhalańskim, greckokatolicka cerkiew św. Paraskewy w Kwiatoniu oraz szesnastowieczny kościół św. Filipa i św. Jakuba w Sękowej.
12. Noclegi w Zalipiu
W Zalipiu nie znajdziemy ekskluzywnych hoteli, ogromnych kompleksów turystycznych czy dużych ośrodków wypoczynkowych. W tej kameralnej miejscowości znajduje się kilka obiektów agroturystycznych, które oferują noclegi w skromnych, komfortowych pokojach z dostępem do łazienek. Ta forma nocowania pozwala również na rozmowę z gospodarzami oraz lepsze poznanie wspaniałej, zalipowskiej kultury.
13. Pierogi zolipowskie
Tradycyjną potrawą z Zalipia są tzw. pierogi zolipskie, które nadziewane są farszem z kapusty, kiełbasy, marchwi i cebuli. Danie serwowane jest podczas konkursu “Malowana Chata”, jednak spróbować go można w niemal każdej restauracji w okolicach miejscowości np. w Olesnej i w Tarnowie. Ciekawostką jest, że zgodnie z tradycją, pierogi serwowane są na talerzach zdobione charakterystycznymi wzorami kwiatowymi.
admin
