Beskidy to pasmo górskie położone w środkowej części południowej granicy Polski. Jest to drugie pod względem wysokości pasmo górskie w Polsce tuż za Tatrami. Zachodnia część tego pasma górskiego nazywana jest Beskid Zachodni i właśnie w jego granicach znajduje się Beskid Żywiecki, na którego terenie znajduje się góra Wielka Racza. Dość zawiłe jest dojście do „pełnoobrazowego” pokazania jak to geograficznie poprawnie przedstawić. Najprościej byłoby napisać, że Wielka Racza to góra niemalże w prostej linii położona na południe od Bielska Białej.
1. Wielka Racza jest najwyższym szczytem terenu nazywanego Worek Raczyński lub bardziej poprawnie Grupa Wielkiej Raczy. Granicę tego wycinka Beskidu Żywieckiego, od zachodu stanowi Przełęcz Zwardońska, a od wschodu Przełęcz Glinka.
2. Szczyt Wielka Racza ma 1236 metrów wysokości liczonej od poziomu morza. Położony jest na granicy polsko-słowackiej i jest najwyższym szczytem spośród trzech tworzących grupę Wielkiej Raczy.
3. Góra jest niemal całkowicie zalesiona, jedynie na jej szczycie znajduje się spora polana w przypadku gór nazywana halą
4. Na szczycie Wielkiej Raczy znajduje się schronisko turystyczne podlegające Polskiemu Towarzystwu Turystyczno-Krajoznawczemu i oficjalnie nosi ono nazwę Schronisko PTTK Wielka Racza. Schronisko zostało uruchomione w roku 1934 i przetrwało niezniszczone do czasów kończących II wojnę. Niestety na skutek uszkodzeń od pocisków artyleryjskich popadło w ruinę i dopiero w roku 1964 doczekało się remontu, a w latach 90 zostało rozbudowane i dziś, jest w nowej części murowane w starej zaś, pozostaje drewniane.
5. Po wojnie poruszanie się po terenach przygranicznych było w dużym stopniu ograniczone. Schronisko częściowo zniszczone i rozgrabione przez szabrowników, było sporadycznie odwiedzane. Wyprawa do schroniska wymagała wylegitymowania się u dozorcy schroniska zamieszkującego w Rycerskiej Górce i otrzymaniu od niego kluczy do schroniska.
6. Na szczycie obok schroniska znajduje się zbudowana wspólnie przez Polaków i Słowaków wieża widokowa, ma ona niespełna 4 metry wysokości i rozpościera się z niej widok na beskidzką panoramę.
7. W okresie poprzedzającym wybuch II wojny w schronisku ulokował się oddział Korpusu Ochrony Pogranicza, pełniąc zadania obserwacyjne wobec gromadzonych w tamtym rejonie wojsk niemieckich.
8. W czasie okupacji niemieckiej, polską placówkę wojskową na Wielkiej Raczy zamienili żołnierze Wermachtu, również traktując schronisko jako punkt obserwacyjny i zarazem jako posterunek żandarmerii.
9. Ciekawa jest etymologia nazwy góry. Jest kilka wersji odnoszących nazwę w prostej linii do nazw pobliskich miejscowości. Jedna z opowieści tłumaczy, że nazwa pochodzi od uczty, którą rodzina Komorowskich władających ziemią żywiecką, urządziła na szczycie po zakończeniu sporu o górę i w ten sposób „raczyła” się swoim zwycięstwem.
10. W lipcu 1999 w ramach porozumienia polsko-słowackiego na szczycie Wielkiej Raczy uruchomiono turystyczne przejście graniczne pomiędzy Polską i Słowacją.
admin
