Udając się z Białegostoku w stronę przejścia granicznego z Białorusią w Kuźnicach po drodze leży Sokółka. Jest to niewielkie przygraniczne miasto na terenie Podlasia. Poruszając się drogą krajową nr 19 wokół rozpościerają się ciekawe widoki. Droga przebiega bardzo malowniczo jak na warunki nizinne. Występują tu liczne wzgórza i pagórki. Bardzo malowniczo to wygląda wiosną kiedy otaczająca zieleń staje się bardzo soczysta. Te wzgórza są efektem działania lodowca i mają swoją nazwę – Wzgórza Sokólskie.
Sokółka – krótko historycznie
Nazwa ma swoje korzenie związane z zajęciem jakim parali się jego mieszkańcy. Pierwsza wieś była wsią koronną gdzie mieszkańcy zajmowali się hodowlą i tresurą sokołów. W XVI wieku na terenie wsi istniał dwór myśliwski będący własnością królowej Bony. W 1565 roku król Zygmunt Stary ufundował we wsi kościół. Rozwój wsi doprowadził do nadanie jej praw miejskich co w roku 1609 uczynił Zygmunt III.
Sokółka gościła na swoim terenie wielu królów polskich i innych dostojnych gości.
Miasto znajdowało się na istotnym w tamtych czasach szlaku pocztowym pomiędzy Warszawą, a łotewskim miastem Mitawa. Sokółka stawała się coraz bardziej znaczącym w rejonie miastem, w którym osadzeni byli liczni urzędnicy ówczesnych władz. Wiek XVII i XVIII to pełen rozkwit miasta. Sprowadzeni do niego ludzie z pieniędzmi i inicjatywą zaczęli tworzyć pierwsze manufaktury i zakłady rzemieślnicze. Sporym motorem napędowym rozwoju miasta było też stacjonujące tu wojsko. W mieście stacjonował garnizon kawalerii królewskiej.
Samo miasto jak i jego mieszkańcy zaznaczyli swój udział w insurekcji kościuszkowskiej. W mieście powołano Komisję Porządkową Powiatu Grodzieńskiego. Komisja w lipcu 1794 roku komisja ogłosiła Uniwersał Połaniecki.
Po rozbiorach Polski Sokółka znalazła się w zaborze pruskim. Od roku 1807 na mocy Pokoju w Tylży Sokółka przeszła z rąk pruskich w ręce rosyjskie i znalazła się na terytorium zaboru rosyjskiego. W czasie XVIII i XIX wieku w mieście wybuchały liczne pożary w wyniku których uległa zniszczeniu część miasta. Do miasta sprowadzono Żydów którzy wywarli spory wpływ na tutejszą ludność. Miasto kulturowo podzieliło się ze względu na mieszankę religijną i narodową mieszkańców. Obok kościołów powstawały cerkwie i żydowskie synagogi.
Po zakończeniu I wojny Sokółka znalazła się z powrotem w granicach polskich. Burzliwie przechodziła czasy wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku i przez pewien czas znajdowała się znów w rękach rosyjskich. Działania wojenne podczas wojny polsko-bolszewickiej doprowadziły do ponownego częściowego zniszczenia miasta. W czasach pokojowych 20 lecia międzywojennego miasto było siedziba licznych jarmarków i targów końskich oraz bydlęcych.
W czasie II wojny miasto we wrześniu 1939 roku zajęli po raz kolejny żołnierze radzieckiej Armii Czerwonej. Do czasu napaści Niemiec na Związek Radziecki miasto znajdowało się pod okupacją radziecką. Od 1941 roku ąż do wyzwolenia w Wyzwolenia miasto było pod okupacją niemiecką.
Po zakończeniu II wojny miasto ponownie znalazło się w nowych granicach Polski. Na tym terenie przez długi czas dochodziło do potyczek podziemia antykomunistycznego podziemia z nowymi władzami sprawującymi rządy w Polsce.
W 2009 roku Sokółka obchodziła 400 lecie swojego istnienia
Ciekawe miejsca i zabytki Sokółki.
Niesprzyjające warunki związane z licznymi pożarami oraz działaniami wojennymi nie pozostały bez wpływu na brak zbyt dużej ilości zabytkowych miejsc w mieście. Tradycyjnie już niejako jak w większości polskich miast do najstarszych budowli zaliczane są budynki o charakterze i przeznaczeniu sakralnym. Tak też jest w Sokółce w której warto odwiedzić:
– Kościół parafialny św. Antoniego Padewskiego pochodzący z pierwszej połowy XIX wieku
– Prawosławna cerkiew pw. św. Aleksandra Newskiego z połowy XIX wieku
– Przedwojenne kamienice wzdłuż ulic Białostockiej i Grodzieńskiej
– Drewniana plebania prawosławna z roku 1880
– Prawosławna kaplica cmentarna
– Cmentarz żydowski z XVII wieku
Sokółka to nie tylko historia polskiego pogranicza to także atrakcyjne turystycznie miejsce. Można tutaj zapoznać się z dziejami tutejszej społeczności odwiedzając Muzeum Społeczne Ziemi Sokólskiej. Muzeum powstało w latach 80, XX wieku i zgromadziło zbiory informujące o życiu wielonarodowej społeczności tych terenów. Należy pamiętać, ze w mieszkańcy Sokółki to przedstawicieli wielu narodowości. Żyją tu potomkowie Litwinów, Białorusinów, Żydów, Niemców, Rosjan i oczywiście Polacy. Ta wielonarodowa mieszanka to również różne kultury, obyczaje i wierzenia. Wszystko to wpływało i cały czas wpływa na dzisiejsza Sokółkę.
Z chwilą wejścia Polski do Unii Europejskiej do kraju zaczęły napływać spore kwoty w ramach unijnych programów. Dzięki tym pieniądzom możliwy jest rozwój poszczególnych rejonów Polski. Bardzo dobrze jest to widoczne na przykładzie Sokółki. Mnogość tablic informujących o pochodzeniu środków na rewitalizacje, pokazuje jak można zmieniać wygląd miast i miasteczek.