Rzeka Pilica – płynie przez południową i centralną Polskę. Uchodzi do Wisły. Obszar dorzecza Pilicy nosi nazwę Nadpilicza.
1. Rzeka ma długość 325 km wg danych IMGW lub 340 km wg obliczeń dokonanych przy użyciu GPS. Stanowi najdłuższy lewobrzeżny dopływ Wisły. Przeciętna szerokość koryta wynosi ok. 100 m, natomiast w miejscach, gdzie Pilica jest najszersza wartość ta wynosi ok. 300 m.
2. Pilica ma swoje źródła w okolicach miasta Pilica, na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Ujście rzeki znajduje się w okolicach wsi Ostrówek koło Warki, na Nizinie Środkowomazowieckiej.
3. Jest to rzeka meandrująca, z licznymi odnogami i starorzeczami, takimi jak Stara Rzeka w okolicach Grzegorzewic. Na Pilicy znajdują się również mniejsze i większe wyspy.
4. Wśród najważniejszych dopływów lewobrzeżnych można wymienić Krztynię, Białkę, Luciążę, Wolbórkę, Mogielankę, a wśród dopływów prawobrzeżnych Czarną (Włoszczowską), Czarną (Konecką) i Drzewiczkę.
5. Największym miastem położonym nad pilicą jest Tomaszów Mazowiecki. Wśród pozostałych miast znajduje się Pilica, Szczekociny, Koniecpol, Przedbórz, Sulejów, Nowe Miasto nad Pilicą, Wyśmierzyce, Białobrzegi i Warka.
6. W okolicach Sulejowa w latach 1969-1974 wybudowana została tama na Pilicy. Powstał wówczas Zalew Sulejowski. Poza Pilicą zasila go również rzeka Luciąża. Zalew zajmuje obszar ok. 27 km2. Jego długość wynosi 17,1 km, a maksymalna szerokość 2,2 km. Średnia głębokość liczy 3,3 m, a maksymalna 11m.
7. W dolnym odcinku doliny Pilicy, na terenie rozciągającym się od Inowłodza do ujścia rzeki do Wisły, został utworzony w 1983 r. Obszar Chronionego Krajobrazu „Dolina Pilicy i Drzewiczki”.
8. Nadpiliczne Parki Krajobrazowe chronią najcenniejsze fragmenty doliny Pilicy. Wśród nich znajdują się Przedborski Park Krajobrazowy, Sulejowski Park Krajobrazowy i Spalski Park Krajobrazowy.
9. Na prawym brzegu Pilicy, w południowo-wchodniej części Tomaszowa Mazowieckiego znajduje się rezerwat przyrody „Niebieskie źródła”. Obejmuje kompleks wywierzysk krasowych. Nazwa rezerwatu nawiązuje do koloru wody źródeł krasowych. Przez rezerwat przebiegają ścieżki dydaktyczne.
10. W Tomaszowie Mazowieckim znajduje się Skansen Rzeki Pilicy. Prezentuje on rzekę nie tylko pod kątem przyrodniczym, ale również historycznym i kulturowym. Wśród eksponatów znajdują się m. in. młyn wodny pochodzący ze wsi Kuźnica Żerechowska, makiety mostów na Pilicy i młynów wodnych z dorzecza Pilicy, kolekcja kamieni młyńskich, ciągnik artyleryjski Luftwaffe zatopiony w Pilicy w 1945 r. czy barka rzeczna typu „Szczupak” z 1907 r.
11. W wodach Pilicy wyodrębnionych zostało ponad 30 gatunków ryb. Znajdują się wśród nich objęte na terenie Polski ochroną całkowitą kozy złotawe oraz ochroną częściową piekielnice, różanki i piskorze, a także 4 gatunki minogów.
12. Na Pilicy wytyczony został szlak kajakowy. Przy normalnym stanie wody wiedzie ze Szczekocin do ujścia rzeki do Wisły. Przy wyższych stanach wody możliwy jest spływ od Żarnowca.
admin
