Przełom Białki to ciekawy rezerwat przyrody, któremu warto poświęcić nieco więcej uwagi. Na czym polega wyjątkowość tego miejsca? Co warto zobaczyć nad Białką oraz w najbliższej okolicy jej malowniczego przełomu?
1. Przełom Białki – położenie rezerwatu
Rezerwat przyrody Przełom Białki znajduje się w rejonie miejscowości Krempachy w powiecie nowotarskim, na styku historycznych krain: Podtatrza i Spiszu.
2. Rezerwat – najważniejsze informacje
Na terenie rezerwatu zachowała się reliktowa roślinność naskalna, choć jego wizytówką są skały: Obłazowa (leżaca w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej) i Kramnica (zaliczana do Pienin).
3. Jaskinia Obłazowa
Jedną z największych atrakcji rezerwatu jest Jaskinia Obłazowa, w której w latach 80. XX wieku przeprowadzono gruntowne badania archeologiczne. W ich trakcie znaleziono liczne szczątki reniferów, hien jaskiniowych i nosorożców włochatego, znaleziono też ślady świadczące o pobycie w tym miejscu człowieka neandertalskiego.
4. Krempachy
Najlepszym punktem wypadowym na teren rezerwatu Przełom Białki jest spiska wieś Krempachy, założona w XIV wieku przez członków węgierskiego rodu Brzeviczych. Mieszkańcy wsi wciąż posługują się gwarą spiską, będącą ciekawym połączeniem języków polskiego i słowackiego.
5. Rzeka Białka
Białka to prawy dopływ Dunajca, mogący się pochwalić piękną doliną i długością przekraczającą 40 km. Źródła rzeki znajdują się w Tatrach Słowackich, z kolei z Dunajcem łączy się ona na terenie Kotliny Nowotarskiej (Jezioro Czorsztyńskie).
6. Skałki Duszatyńskie
W pobliżu Przełomu Białki wznoszą się Skałki Duszatyńskie, zachwycające swymi niezwykłymi kształtami. Należą one do Pienin Spiskich i są ważną częścią Pienińskiego Pasa Skałkowego. Jedną z najsłynniejszych skałek w tej grupie jest Czerwona Skała, zbudowana ze skał węglanowych i czerwonych margli, w których można dostrzec ciekawe skamieniałości.
7. Cisowa Skała
W czasie wycieczki po rezerwacie Przełom Białki warto zajrzeć też w rejon Cisowej Skały – wapiennej skałki, w rejonie której stwierdzono obecność wielu ciekawych gatunków roślin. Jedną z nich jest kokorycz żółtawa, będąca bardzo rzadkim zjawiskiem w Polsce.
8. Krystyna Grodzińska
Krystyna Grodzińska jest jedną z tych osób, dzięki którym flora rezerwatu została dokładnie opisana, poznana i dowartościowana. Pani Grodzińska może się pochwalić tytułem profesorskim i ogromną wiedzą z zakresu botaniki i ekologii, a jej opracowania na temat Spiszu i jego flory są cennym źródłem wiedzy dla kolejnych pokoleń naukowców zajmujących się przyrodniczymi skarbami Małopolski.
9. Białka Tatrzańska
Jednym z najpopularniejszych ośrodków turystycznych w rejonie Przełomu Białki jest Białka Tatrzańska – podhalańska wieś znana z Term Bania oraz licznych wyciągów narciarskich. Czekają tu liczne hotele i pensjonaty, nie brak tu również restauracji z tradycyjnymi dla Podhala przysmakami.
10. Spiska Izba
W pobliżu parkingu przy rezerwacie Przełom Białki czeka na gości Spiska Izba – prywatne muzeum, w którym można ujrzeć ciekawą kolekcję strojów ludowych oraz sprzętów, z których jeszcze nie tak dawno korzystali mieszkańcy okolicznych wsi. Dla miłośników kultury ludowej będzie to ciekawy dodatek do przyrodniczej wycieczki wzdłuż Białki i wznoszących się nad nią skałek.
11. Łopuszna
W niewielkiej odległości od rezerwatu leży wieś Łopuszna, znana z pochodzącego z XVIII wieku Dworu Tetmajerów (obecnie jest on filią Muzeum Tatrzańskiego) oraz drewnianego kościółka Świętej Trójcy. Z Łopuszną związany był też ksiądz Józef Tischner – znany duchowy i filozof, o którym w Łopusznej przypomina Izba Pamięci zwana Tischnerówką.
12. Zakątek Smaku
W miejscowości Harklowa czeka Zakątek Smaku – restauracja świetnie przygotowana do obsługi grup zorganizowanych oraz indywidualnych gości. W pięknej scenerii można nacieszyć się smakiem pizzy lub burgera, czekają tu również regionalne przysmaki. Kwaśnica, placek ziemniaczany z borowikami czy moskole – oto kolejne propozycje na większy i mniejszy głód.
13. Frydman
Z wsią Krempachy sąsiaduje Frydman – miejscowość, do której warto zajrzeć ze względu na cenne zabytki. Ta spiska wieś może się pochwalić wczesnogotyckim kościołem z charakterystyczną attyką oraz kasztelem, będącym cenną pamiątką po węgierskim rodzie Horwathów. Dodatkowo wieś znana jest z pięknych widoków na Gorce i Jezioro Czorsztyńskie, a panująca tu atmosfera sprzyja wypoczynkowi.
14. Zajazd Pizzeria Gronków
Między rezerwatem Przełom Białki a Nowym Targiem na głodnych turystów czeka Zajazd Pizzeria Gronków – miejsce znane z wybornej pizzy oraz takich przekąsek, jak zapiekanki, frytki czy świeże sałatki (np. z kurczakiem lub łososiem) podawane z wypiekanym na miejscu pieczywem.
15. Nowy Targ — historyczna stolica Podhala
W odległości około 20 minut jazdy od rezerwatu Przełom Białki czeka Nowy Targ – miasto, w którym warto zrobić przerwę na krótki spacer w rejonie rynku. Warto tu odwiedzić kościół św. Katarzyny oraz ratusz, który obecnie służy jako siedziba Muzeum Podhalańskiego. Jego ekspozycja pozwala poznać dzieje regionu oraz odkryć tajniki takich zawodów, jak tkactwo czy kuśnierstwo.
admin
