Ziemia warmińsko -mazurska skrywa wiele ciekawych miejsc co do historii których nie zawsze da się wszystko jasno ustalić. Jednym z takich miejsc jest wieś Prostki. Duża licząca obecnie ponad 3000 mieszkańców miejscowość ma bardziej charakter małomiasteczkowy niż wiejski. Zapewne historyczne perypetie tych rejonów potoczyły by się inaczej gdyby nie były tak burzliwe. W miejscu dzisiejszej wsi Prostki kiedyś łączyły się granice 3 państw i fakt ten miał w tym okresie duży wpływ na współczesne im losy jak i na to wszystko co następowało później. Miejsce w którym łączyły się granice Prus, Korony i Litwy było doskonałą lokalizacją i fakt ten odegrał duża rolę w historii Prostek.
Prostki – krótko historycznie
Zapisy w kronikach informują, że wieś Prostki założona została w roku 1432 i znajdowała się w granicach Prus Książęcych. Najprawdopodobniej w czasie tym we wsi powstała karczma. Było to idealne miejsce na takie przedsięwzięcie, gdyż był to punkt graniczny dla Prus. Lokacja wsi nastąpiła w 1482 roku i przeprowadził ją komtur ryński Georg Ramung von Ramegk.
Prostki od założenia aż do roku 1941 były Pruską miejscowością graniczną. Do dnia dzisiejszego zachował się słup graniczny z roku 1545 ufundowany przez Albrechta Hohenzollerna. Słup postawiono w miejscu styku granic trzech państw.
W 1941 roku z Prostek ruszyło natarcie wojsk niemieckich na Związek Radziecki. W czasie wojny w pobliżu Prostek znajdował się niemiecki obóz dla jeńców wojennych. Według niektórych dokumentów prawdopodobnie w obozie tym przetrzymywany był syn Stalina.
Po zakończeniu II wojny Prusy zostały oderwane od Niemiec, a część ich terytorium przyznano Polsce. Tym samym Prostki znalazły się w granicach Polski i już nie były wsią graniczna.
Bitwa pod Prostkami
8 października 1656 roku w pobliżu wsi Prostki doszło do poważnej bitwy pomiędzy wojskami polskimi i sprzymierzonymi z nimi Tatarami, a połączonymi wojskami brandenbursko-szwedzkimi. Wojska brandenbursko-szwedzkie znajdowały się pod dowództwem generał Jerzego Fryderyka Waldecka i wspierane były dodatkowo przez jazdę Bogusława Radziwiłła.
Wojskami polskimi dowodził hetman polny litewski Wincenty Gosiewski. W skład polskiej armii wchodziło wojsko litewskie, koronne oddziały zaciężne, pospolite ruszenie oraz oddziały Tatarów którymi dowodził Subchan Gazi aga. Hetman Gosiewski swój obóz rozłożył właśnie we wsi Prostki.
Sama bitwa trwała około 5 godzin i zakończyła się sukcesem wojsk polskich i sprzymierzonych. W efekcie zwycięstwa hetman Gosiewski zezwolił Tatarom na spustoszenie Prus co też oni skrupulatnie uczynili niszcząc, gwałcąc i rabując co się dało. Miała to być dodatkowa lekcja dla Prusaków. Niestety zwycięstwo pod Prostkami nie zostało wykorzystane politycznie, a było jedynie militarną wygraną.
Skąd wzięła się nazwa Prostki?
Co do tego skąd wzięła się nazwa Prostki istnieją różne historie. Jedna z nich mówi o tym, że na teren dzisiejszej wsi przybyli trzej bracia Prostkowie Jan, Kacper, Mikołaj i postanowili się tutaj osiedlić. Tym sposobem nazwa wioski została przyjęta od nazwiska pierwszych osadników.
Inna teoria mówi, że nazwa wzięła się od rzeki. Co prawda rzeka przepływająca przez wieś nazywa się Ełk to w miejscu położenia wsi rzeka ma wyjątkowo proste koryto. To spostrzeżenie miało stać się powodem nadanie wsi nazwę Prostki.
Jak było naprawdę tego raczej nie da rady dociec, jednakże obie wersje brzmią rozsądnie i można je przyjąć za wiarygodne.
Atrakcje w okolicy
Z miejscowości Prostki blisko jest do popularnych, turystycznych miejscowości – Pisz, Ełk oraz Augustów.
admin
