Magurski Park Narodowy to jeden z dwudziestu trzech park贸w narodowych na terenie Polski. Powsta艂 w 1995 roku na terenie wojew贸dztw ma艂opolskiego i podkarpackiego, a wi臋c znajduje si臋 w samym 艣rodku Beskidu Niskiego. Funkcjonowanie Parku Narodowego pe艂ni przede wszystkim wa偶n膮 rol臋 ekologiczn膮, chroni膮c przyrod臋 tych okolic.
Co warto wiedzie膰 o Magurskim Parku Narodowym? Poni偶ej znajduj膮 si臋 wybrane ciekawostki.
1. Po raz pierwszy rozpocz臋to rozmowy na temat utworzenia parku ju偶 w latach siedemdziesi膮tych XX wieku. Na pocz膮tku mia艂 obejmowa膰 nieco wi臋kszy teren, ale brak porozumienia z okolicznymi w艂a艣cicielami grunt贸w sprawi艂y, 偶e zosta艂 okrojony do obszaru ponad 194 kilometr贸w kwadratowych. Jest 6. co do wielko艣ci parkiem narodowym w Polsce.
2. Podstawowym celem utworzenia Magurskiego Parku Narodowego jest ochrona unikatowego w skali ca艂ego 艂a艅cucha g贸rskiego obszaru przej艣ciowego mi臋dzy Karpatami Wschodnimi i Karpatami Zachodnimi. Znajduj膮 si臋 tutaj sztuczne drzewostany z przewag膮 sosny oraz torfowiska, 艂膮ki i pastwiska. Ponadto na terenie tym rosn膮 lasy bukowe oraz jaworzyny.
3. Na terenie Magurskiego Parku Narodowego ro艣nie ponad osiemset gatunk贸w ro艣lin, z kt贸rych dwana艣cie znajduje si臋 w Polskiej Czerwonej Ksi臋dze Ro艣lin. Oznacza to, 偶e znajduj膮 si臋 na li艣cie ro艣lin zagro偶onych ca艂kowitym wygini臋ciem. 呕yje tutaj r贸wnie偶 dwie艣cie gatunk贸w zwierz膮t, bez uwzgl臋dniania zwierz膮t. Fauna i flora tych teren贸w jest wi臋c niezwykle bogata.
4. Na terenie Parku znajduje si臋 rezerwat przyrody Kornuty, b臋d膮cy najstarszym rezerwatem w ca艂ym Beskidzie Niskim istniej膮cym od 1938 roku. Obejmuje on fragment zbocza Magury W膮tkowskiej, gdzie mo偶na podziwia膰 niesamowite formacje skalne o wysoko艣ci dziesi臋ciu metr贸w. Maj膮 one form臋 艣cian, maczug, baszt i skalnych prog贸w, a wiele z nich otrzyma艂o nawi膮zuj膮ce do wygl膮du nazwy, takie jak Okap, Pi臋艣膰 albo Ryba.
5. Na terenie rezerwatu przyrody Kornuty znajduje si臋 Jaskinia Mroczna. D艂ugo艣膰 jej korytarzy w sumie to niemal dwie艣cie metr贸w, dlatego obecnie uznawana jest za najd艂u偶sz膮 jaskini臋 w Beskidzie Niskim. W 艣rodku znajduj膮 si臋 atrakcyjne komory zwane Sal膮 艢wietlist膮 Piwiarni膮, Sal膮 Gra偶yny, Sal膮 Owadzi膮 czy te偶 Sal膮 Cieni. Jaskinia stanowi dom dla zimuj膮cych nietoperzy.
6. Na terenie Magurskiego Parku Narodowego wyst臋puje wyj膮tkowo rzadki owad. Jest nim niepylak mnemozyna, czyli rodzaj dziennego motyla z rodziny paziowatych. Charakteryzuje si臋 sporymi skrzyd艂ami w kolorze bia艂ym, na kt贸rych widniej膮 czarne plamki. Gatunek ten jest obj臋ty w Polsce 艣cis艂膮 ochron膮.
7. Na terenie Magurskiego parku Narodowego mo偶na spotka膰 wiele zwierz膮t, dla kt贸rych tereny te stanowi膮 naturalne 艣rodowisko i dom. W艣r贸d ssak贸w nale偶y wyr贸偶ni膰 mi臋dzy innymi nied藕wiedzia brunatnego, 艂osia euroazjatyckiego, rysia, 偶bika, jelenia, jenota, pi偶maka i wilka. Gady reprezentuj膮 tutaj mi臋dzy innymi salamandra plamista, jaszczurka 偶yworodna, padalec czy zaskroniec. 呕yje tutaj r贸wnie偶 sporo gatunk贸w ptak贸w, a w艣r贸d nich bocian czarny, orlik krzykliwy czy trzmielojad zwyczajny.
8. Muzeum Magurskiego Parku Narodowego w Krempnej to miejsce, w kt贸rym warto rozpocz膮膰 zwiedzanie od strony teoretycznej. Wystawa, kt贸r膮 mo偶na tutaj zobaczy膰, pozwala pozna膰 nie tylko warstw臋 ekologiczn膮 ca艂ego obszaru, ale r贸wnie偶 kultur臋 okolicy. Znajomo艣膰 ciekawostek historycznych sprawia, 偶e p贸藕niejsze zwiedzanie samego parku pozwala na spojrzenie na wiele spraw w szerszym kontek艣cie.
9. Malowane cerkwie Beskidu Niskiego to niezwyk艂e budowle kojarzone z religi膮 prawos艂awn膮. Dzi艣 stanowi膮 pami膮tk臋 i architektoniczny prze偶ytek, dzi臋ki kt贸remu mo偶na sobie wyobrazi膰 偶ycie w odleg艂ych czasach. Szlak Architektury Drewnianej wojew贸dztwa podkarpackiego pozwala zobaczy膰 takie pere艂ki, jak Cerkiew 艣w. Micha艂a Archanio艂a w 艢wi膮tkowej Wielkiej, Cerkiew 艣w. 艣w. Kosmy i Damiana w Krempnej czy te偶 cerkiew 艣w. Jana Z艂otoustego.
10. Diabli Kamie艅 to grupa ska艂, kt贸re oficjalnie nazwano pomnikiem przyrody. Znajduje si臋 w miejscowo艣ci Folusz i mo偶na do niego dotrze膰, przemierzaj膮c czarny szlak wzd艂u偶 K艂opotnicy. S膮 to ska艂y z piaskowca magurskiego, z kt贸rymi wi膮偶e si臋 legenda. Najsilniejszy z diab艂贸w mia艂 toczy膰 kamienie pod g贸r臋, aby zburzy膰 nowy ko艣ci贸艂. Na szcz臋艣cie powstrzyma艂 go przebieg艂y szewc ze wsi.
11. Muzeum Przemys艂u Naftowego i Etnografii w Libuszy to prywatne muzeum, kt贸re powsta艂o w 1977 roku z inicjatywy Anny i Tadeusza Pabis贸w, kt贸rzy pracowali wcze艣niej w przemy艣le naftowym. Znajduj膮 sie tutaj eksponaty zwi膮zane z g贸rnictwem i przetw贸rstwem ropy naftowej, w tym destylarnia ropy z drugiej po艂owy XIX wieku. Na miejscu podziwia膰 mo偶na r贸wnie偶 wystaw臋 etnograficzn膮, gdzie prezentowane s膮 stroje, mebla i przedmioty codziennego u偶ytku.
12. Wodospad Magurski to niewielki wodospad mierz膮cy oko艂o siedmiu metr贸w, kt贸ry powsta艂 na progu skalnym. Znajduje si臋 na obrze偶u Magurskiego Parku Narodowego, a konkretnie we wsi Folusz. Jest to najwi臋kszy wodospad na terenie Beskidu Niskiego.
13. Na terenie Magurskiego Parku Narodowego oraz w jego okolicach znajduj膮 si臋 r贸wnie偶 liczne atrakcje, kt贸re zwr贸c膮 uwag臋 mi艂o艣nik贸w historii. Warto zobaczy膰 zabytkowe szyby naftowe we wsi Kryg, cmentarze z okresu pierwszej wojny 艣wiatowej we wsiach Wola Ciekli艅ska czy Grab, a tak偶e mogi艂臋 呕yd贸w zamordowanych na prze艂臋czy w okresie drugiej wojny 艣wiatowej.
14. Magurski Park Narodowy to teren wprost stworzony do aktywnego wypoczynku na 艣wie偶ym powietrzu. Poza licznymi szlakami dla pieszych, znajduj膮 si臋 tutaj r贸wnie偶 doskona艂e tereny dla mi艂o艣nik贸w jazdy na rowerze. Odbywaj膮 si臋 tu r贸wnie偶 cykliczne imprezy dla biegaczy, podczas kt贸rych mo偶na sprawdzi膰 swoje mo偶liwo艣ci, a wi臋c Bieg Beskidnika oraz Ultramaraton Magurski.
15. Ko艣ci贸艂 pod wezwaniem 艣w. Jana z Dukli i 艣w. Huberta to malowniczo usytuowany kamienny ko艣ci贸艂 przywodz膮cy na my艣l starodawne bajki. Pierwsze wzmianki na temat jego budowy pochodz膮 z 1902 rok, jednak w kolejnych latach mieszka艅cy zbierali pieni膮dze na ten cel. Zbierano je r贸wnie偶 w艣r贸d Polonii w Stanach Zjednoczonych. Ko艣ci贸艂 powsta艂 w przededniu wybuchu drugiej wojny 艣wiatowej, ale zosta艂 zniszczony, a jego obecn膮 form臋 nadano mu dopiero po drugiej wojnie 艣wiatowej.