Koniaków – wieś w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim, w gminie Istebna. Jest to najwyżej położona wieś w w Beskidzie Śląskim (ok. 760 m n.p.m.). Miejscowość zamieszkuje ponad 3600 osób. Słynie ona z wyrobów koronczarskich.
1. Centrum Koronki Koniakowskiej
Centrum Koronki Koniakowskiej obejmuje Muzeum Koronki Koniakowskiej oraz sklepik z twórczością ludową. W ramach ekspozycji muzealnej można zapoznać się z ponad 100-letnią historią i tradycją koronczarstwa koniakowskiego, poznać sylwetki pierwszych koronczarek oraz dowiedzieć się, jak powstają słynne koronki z Koniakowa. Centrum organizuje również warsztaty koronczarskie.
2. Muzeum Koronki
Muzeum Koronki – Izba Pamięci Marii Gwarek – drugie muzeum poświęcone koronczarstwu, które upamiętnia dodatkowo osobę Marii Gwarek, inicjatorki powstania w 1947 r. Spółdzielni Koronczarskiej w Koniakowie. Wśród eksponatów znajdują się m. in. czepce, kołnierzyki, firanki, serwetki, a także niedokończona serweta, którą p. Maria przygotowywała dla królowej Elżbiety II. Muzeum udostępniane jest do zwiedzania po wcześniejszej telefonicznej rezerwacji.
3. Centrum Pasterskie
Centrum Pasterskie w Koniakowie jest rodzinnym gospodarstwem, które składa się z Bacówki, Sklepu Góralskiego i Zagrody Edukacyjnej. W zagrodzie można zobaczyć wystawę drewnianych sprzętów pasterskich, karpacką pasterską wystawę fotograficzną i wyroby z owczej wełny, a także obejrzeć i nakarmić owce i kozy, W bacówce można kupić wyroby z owczego mleka, a w sklepiku wyroby rękodzielnicze, pamiątki regionalne i stroje góralskie.
5. Trójwieś Beskidzka
Koniaków wchodzi w skład tzw. Trójwsi Beskidzkiej. Obejmuje ona trzy wsie ulokowane na stokach Beskidu Śląskiego. Poza Koniakowem są to Istebna i Jaworzynka. Tworzą one również gminę Istebna.
6. Chata na Szańcach
Chata na Szańcach prezentuje prace górali z terenu Trójwsi Bedzkidzkiej z zakresu malarstwa, rzeźby, grafiki czy stolarstwa artystycznego. Można tu zobaczyć również kolekcję góralskich instrumentów muzycznych, a w tym ponad 11-metrową trombitę oraz kolekcję wyrobów koronczarskich, w tym ok. 140-letni koronkowy czepiec. W obiekcie działa również pracownia ceramiki.
7. Kościół pw. św. Bartłomieja
Murowana świątynia, która powstała na przełomie XIX i XX w. Wewnątrz uwagę zwracają płaskorzeźby przedstawiające stacje Drogi Krzyżowej wykonane przez artystę ludowego z Koniakowa, Franciszka Wojarskiego. Warto również zwrócić uwagę na strop kościoła, który ozdobiony jest motywami haftu istebniańskiego.
8. Wyciągi narciarskie
Do dyspozycji pozostają dwa wyciągi narciarskie. Wyciąg orczykowy „Szańce” znajduje się na północnym stoku Szańców. Stok ma ok. 400 m długości, jest oświetlony i ratrakowany. Stacja narciarska „Szus” oferuje dwie trasy, niebieską o długości 700 m i czerwoną o długości 500 m. Stok również jest oświetlony i ratrakowany. Dodatkową atrakcję stanowi tor dla sanek.
9. Punkty widokowe
Najsłynniejszym punktem jest Ochodzita (895 m n.p.m.). Ze szczytu wzniesienia można podziwiać panoramę Beskidu Śląskiego, Żywieckiego i Małego czy Tatry. Kolejnym punktem widokowym jest Koczy Zamek (847 m n.p.m.), z którego zboczy wydobywano niegdyś piaskowce.
10. Szlaki rowerowe
Przez Koniaków przebiega czerwony Główny Karpacki Szlak Rowerowy, łączący Cieszyn z Leluchowem. Ponadto wytyczona jest tu również zielona trasa rowerowa nr 253 Istebna-Jaworzynka-Koniaków, licząca 28 km.
11. Piekarnia Koniaków
Regionalna piekarnia z prawie 50-letnią tradycją, która wypieka pieczywo na dawnych, tradycyjnych recepturach. Posiada szeroki wybór produktów piekarniczych i cukierniczych. Piekarnia była wyróżiona w 2020 r. certyfikatem za udział w programie „Dobre, bo lokalne” oraz dyplomem za zajęcie I miejsca w powiecie cieszyńskim w zestawieniu „Orły Piekarnictwa 2021”.
12. Restauracje w Koniakowie
Przystanek u FrAnka – rodzinna restauracja oferująca dania kuchni polskiej, włoskiej oraz regionalne przysmaki. W menu znajduje się m. in. kwaśnica, pizza góralska, placki z blachy z różnorodnymi dodatkami, a także pierogi z rydzami oraz pierogi z królikiem w sosie śmietanowym.
13. Muzeum Świerka Istebniańskiego
Znajduje się w położonej nieopodal Koniakowa Jaworzynce. Powstało przy szkółce leśnej Wyrchczadeczka. Można się tu zapoznać z materiałami dotyczącymi gatunku świerka istebniańskiego, używanego do produkcji instrumentów lutniczych oraz z eksponatami prezentującymi kulturę i historię Beskidu Śląskiego. Przy Muzeum rośnie drzewostan pokazowy oraz znajduje się woliera pokazowa głuszców. Przed zwiedzaniem warto zarezerwować taką możliwość telefonicznie.
⇒ Zwiedzasz okolicę ? Zobacz najlepsze atrakcje w województwie śląskim 🗺️
Ciekawostki o Koniakowie
W 2022 r. koronczarki z Koniakowa pobiły rekord Guinnessa na największą serwetę świata. Ma ona średnicę 532 cm i waży ponad 5,5 kg. Na jej wykonanie potrzebne było 61 km nici. Serweta wykonana została przez Zuzannę Ptak z Koniakowa, przy współudziale jej dwóch córek oraz wnuczki, a na stworzenie serwety panie potrzebowały 4 miesięcy. Serweta była prezentowana w ramach Tygodnia Województwa Śląskiego na EXPO 2020 w Dubaju.
Tradycje wytwarzania koronki koniakowskiej znajdują się na krajowej liście dziedzictwa niematerialnego publikowanej przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. W lokalnej gwarze szydełkowanie określane jest mianem ‘heklowania’.
Pierwsi osadnicy pojawili się na terenie dzisiejszego Koniakowa w I poł. XVII w. Miało to związek z poszukiwaniem nowych miejsc pod łąki i pastwiska przez mieszkańców Istebnej. Pierwsze 6 chałup powstało w 1712 r.
W 1816 r. osada stała się samodzielną gminą i przybrała nazwę Koniaków. Mieli ją ponoć nadać osadnicy pochodzący z Koniakowa pod Cieszynem. W herbie wsi umieszczony został koń. W 1920 r. miejscowość przeszła z rąk austriackich w ręce polskie.
admin
