Nie wszystkie miasta zagubione pośród leśnej głuszy i wodnych rozlewisk były mało znaczące. Wieleń bo o nim mowa, od samego swojego początku, choć pośród leśnych ostępów i bagnistych brzegów rzeki położony, był ważnym ośrodkiem. Właśnie w miejscu dzisiejszego miasta istniał gród którego zadaniem była ochrona najwygodniejszego miejsca do pokonania Noteci.
Zabytki Wielenia
– Kościół św. Michała Archanioła i Wniebowzięcia NMP z XVI wieku
– Były kościół ewangelicki z 1930 roku
– Pałac Sapiehów z XVIII wieku
– Wieża Bismarcka położona na Wzgórzu 3-go Maja. Zbudowana była w 1902 roku, dziś niestety w ruinie
– Budynek strzelnicy z 1850 roku, obecnie Miejsko-Gminny Ośrodek Kulturalny. Dawniej w budynku swoją siedzibę miało Bractwo Kurkowe
– Przyroda
Miasto położone jest w ciekawym miejscu, rzeka i pobliskie lasy mogą stanowić bardzo dobre miejsce na bazę wypadową do aktywnego spędzenia wolnego czasu.
Wieleń – krótko historyczne
Teren na którym leży Wieleń jest naturalną granica rozdzielająca Pomorze od Wielkopolski. Tą naturalną granicą jest rzeka Noteć. Tam na przestrzeni X-XII wieku znajdowało się silnie strzeżone miejsce przeprawy przez Noteć. Stary gród miał za zadanie ochraniać miejsce przeprawy. Pierwsze wzmianki o grodzie nad Notecią pochodzą z zapisków Jana Długosza. Opisał on walki Bolesława Krzywoustego z Gniewomirem z Czarnkowa o dominację na tym terenie.
W dokumentach pochodzących z 1458 roku Wieleń zapisany jest jako miasto. Brak jest dokumentów dotyczących lokacji miasta i uzyskaniu praw miejskich. Najprawdopodobniej wszelka dotycząca tego zagadnienia dokumentacja, spłonęła podczas pożaru który wydarzył się w 1783 roku.
W wyniku rozbiorów Wieleń znalazł się w zaborze pruskim. W 1806 roku wybuchło I Powstanie Wielkopolskie, które sprawiło że miasto zostało włączone w granice Księstwa Warszawskiego.
Istotnym wydarzeniem dotyczącym miasta było oddanie do użytku mostu żelaznego łączącego oba brzegi Noteci. Most został otwarty w roku 1894.
Po zakończeniu I wojny na mocy traktatu wersalskiego, Noteć stała się rzeką graniczną pomiędzy nowym państwem polskim, a Niemcami. Tym samym miasto Wieleń zostało podzielone na część polską i niemiecką. Prawobrzeżna część była po stronie niemieckiej, a lewobrzeżna po stronie polskiej.
Po więcej informacji warto zajrzeć tutaj