Waran z Komodo, zwany również smokiem z Komodo, to gatunek gada i jednocześnie największa żyjąca obecnie jaszczurka. Może osiągnąć nawet ponad trzy metry długości oraz wagę sięgającą dziewięćdziesięciu kilogramów. Jego nazwa nawiązuje do jednej z wysp, na której naturalnie występuje. Co warto wiedzieć o waranach z Komodo? Poniżej znajduje się lista wybranych ciekawostek na ich temat.
1. Waran z Komodo został odkryty w 1910 roku. Aby chronić ten gatunek w 1980 roku otworzono Park Narodowy Komodo w Indonezji. Został on wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO i co roku odwiedzany jest przez tłumy turystów z całego świata.
2. Warany mają dużą i szeroką głowę oraz masywną szyję. Ich ogon jest gruby u nasady i zwęża się ku końcowi, a całe ciało pokryte jest łuskami. Masywna szczęka warana zawiera aż sześćdziesiąt zębów.
3. Warany odżywiają się głównie ptakami i ssakami, do których można zaliczyć konie, jelenie, świnie i bawoły wodne. W historii odnotowano również śmiertelne przypadki ataków na ludzi. Co ciekawe, gatunek ten ma skłonności kanibalistyczne. Waran jest w stanie jednorazowo zjeść posiłek o wadze wynoszącej osiemdziesiąt procent masy jego ciała.
4. Warany z Komodo nie mają żadnych naturalnych wrogów. Zdarza się jednak, że dla młodych i małych osobników zagrożenie stanowią starsi i znacznie silniejsi przedstawiciele tego samego gatunku. Zjadanie własnego potomstwa jest bardzo powszechne wśród waranów z Komodo.
5. Warany są aktywne w ciągu dnia, za to noce spędzają w wykopanych przez siebie norach. Ich polowanie charakteryzuje się przemyślaną taktyką. Atakują z zasadzki, a do ofiary podchodzi od tyłu.
6. Atak na znacznie mniejsze zwierzęta może wyglądać inaczej. Wówczas często zdarza się, że waran rzuca się bezpośrednio do szyi ofiary, aby jak najszybciej ją unieruchomić i uśmiercić. Rozrywanie na strzępy sprawia, że ofiara szybko się wykrwawia.
7. Siła ciężaru ogona warana z Komodo to nawet dwie tony. Dlatego też większe ofiary najczęściej są powalane na ziemię z jego pomocą, a dopiero wówczas rozrywane.
8. Warany wytwarzają jad, jednak naukowcy nie są przekonani, czy ma on bezpośredni wpływ na szybką śmierć ofiar największych jaszczurek na świecie.
9. Warany z Komodo mogą rozwinąć prędkość do dwudziestu kilometrów na godzinę, ale utrzymują ją tylko na krótkim odcinku. Potrafią również pływać w pogoni za uciekającą ofiarą.
10. Okres godowy waranów z Komodo trwa między majem a sierpniem. Na początku jesieni samice składają jaja o długości 12 centymetrów do jam wykopanych w ziemi. Młode mają około 40 centymetrów długości, a prawidłową długość osiągają w przeciągu dwóch lat.
11. Gdyby zabrakło samców, samice waranów mogłyby rozmnażać się bez zapłodnienia. Potomstwo rozwija się wówczas z komórki jajowej bez udziału plemników. Jest to jednak metoda, która skutkuje narodzinami wyłącznie samców, a deficyt samic sprawia, że gatunek ten ma coraz większe szanse na wyginięcie.
12. Warany z Komodo mogą żyć nawet do pięćdziesięciu lat.
13. Choć dziś uznaje się je za gatunek endemiczny Indonezji, najstarsze szczątki waranów odnaleziono w Australii. Do Indonezji jaszczurki te miały przedostać się około 900 tysięcy lat temu i od tamtej pory żyją tylko w tym miejscu.
14. Mieszkańcy Flores zauważyli, że warany plądrują nagrobki. Okazało się, że padlina smakuje im tak samo, jak świeże mięso. Nagrobki trzeba było wówczas chronić ciężkimi głazami i zabezpieczać zwłoki przed uszkodzeniem.
15. Od kilku lat w laboratoriach trwają badania nad jadem waranów z Komodo. Część naukowców twierdzi, że zawarte w nim substancje mogą być lekiem na choroby związane z krzepliwością krwi.
16. Warany z komodo mają rozwidlone języki, zupełnie jak węże. To z ich pomocą rozpoznają swoją ofiarę po zapachu. Są w stanie wyczuć ofiarę, która znajduje się nawet dwa kilometry dalej.
17. Prezydent Stanów Zjednoczonych, George Bush, otrzymał warana o imieniu Naga od rządu indonezyjskiego. Jaszczurka ta trafiła do ogrodu zoologicznego w Cincinnati.
18. Obszar Parku Narodowego Komodo składa się z niewielkich wysepek, gdzie urzędują warany, oraz trzech dużych wysp dostępnych dla turystów. Archipelag otacza Morze Flores i jest to jedyny park, w którym warany mają zapewnione swoje naturalne warunki.
19. Niektórzy naukowcy uważają, że samo ugryzienie warana może być zabójcze dla człowieka. Teoria ta wiąże się z tym, że między jego zębami znajduje się sporo niebezpiecznych bakterii, które pochodzą między innymi z padliny, którą się odżywia.
20. Młode osobniki warana z Komodo żyją na drzewach. Dopiero po czterech latach od urodzenia zaczynają życie na lądzie, a pełną dojrzałość osiągają dopiero po dziesięciu latach.