Dla wielu osób Strzelin kojarzy się z jednym – z granitem. Najsłynniejsze polskie granity pochodzą ze Strzelina. Granit jest z jednej strony „złotem” tego miasta, a z drugiej strony pewnego rodzaju „przekleństwem”. I nie jest to bezpodstawne stwierdzenie. Obojętnie z której strony będzie się wjeżdżać do Strzelina ma się wrażenie, że wjeżdża się na jakiś dziwny cmentarz. Jest to efektem tego strzelińskiego „złota”. W mieście działa bardzo dużo zakładów kamieniarskich oferujących swoje usługi między innymi w produkcji granitowych nagrobków. Każdy z przysłowiowych „kamieniarzy” urządza ekspozycję swoich produktów. A w tym przypadku są to najczęściej nagrobki. Nie jest to zbyt fajny widok i nie powinien on wpływać na ocenę miasta, jednak pierwsze wrażenie pozostaje dość specyficzne.
Strzelin – krótko historycznie
Chociaż wzmianki o istniejącym mieście pochodzą z dużo wcześniejszych czasów to jako miasto jego historia zaczyna się od roku 1292. Właśnie w tym roku, a dokładnie 30 listopada 1292 roku miasto otrzymało prawa miejskie. Prawo to nadał miastu książę świdnicko-jaworski Bolesław I.
Największy rozkwit miasta to przełom XVI i XVII wieku. Epoka rozwoju miasta została zatrzymana wydarzeniami związanymi z wojną trzydziestoletnią. Miasto kilkukrotnie przechodziło z rąk jednego okupanta w ręce innego. Każdy z nich pozostawiał po sobie ślad w postaci kolejnych zniszczeń. Na dokładkę miasta nie ominęła poważna zaraza wyniszczając ludność prawie w stu procentach. Przeżyć udało się jedynie 10 rodzinom na ponad 4000 ofiar śmiertelnych.
Pomimo tak poważnych plag spadających na miasto udało mu się przetrwać najgorszy czas i podnieść ze zniszczeń.
Począwszy od końca lat sześćdziesiątych XVIII wieku miasto dostało się w ręce Hohenzollernów. W tym czasie pomimo różnych perturbacji w mieście i w śród okolicznych mieszkańców dominował język polski. Z biegiem czasu został on wyparty przez język niemiecki.
W roku 1861 w Strzelinie uruchomiono pierwszy kamieniołom i tak zaczęła się „przygoda” miasta z granitem.
Czas końca II wojny to kolejne zniszczenia miasta. Podczas walk na tych terenach wojska radzieckie użyły sławnej niszczycielskiej broni jaką były „katiusze”. Walki zakończyły się wyzwoleniem miasta, jednak to zwycięstwo okupione zostało niemalże całkowitym zniszczeniem miasta. W gruzach legło 85 procent zabudowy.
Zakończenie II wojny to powstanie nowej Polski w nowych granicach. Strzelin znalazł się w tych granicach.
Po wojnie miasto szybko zaczęło wracać do normalności, a górnictwo skalne nabierało coraz większego znaczenia dla rozwoju Strzelina i całej okolicy.
Historia kamieniołomu strzelińskiego
To że Strzelin został stolicą polskiego granitu nie jest przypadkowe. Dokument lokacyjny miasta z 1292 roku posiadał zapis dopuszczający powstanie cechu skalników-kamieniarzy. Z dokumentów z tamtych czasów wynika, że granit w Strzegomiu wydobywany był już w połowie XII wieku. Przemysłowe wydobycie na dużą skalę zapoczątkowane zostało w XIX wieku.
Atrakcje i zabytki miasta
Wielokrotne zniszczenia wojenne z różnych okresów istnienia miasta, a zwłaszcza te z czasów II wojny nie pozostawiły w mieście zbyt wielu zabytkowych budowli. Warto obejrzeć to co pozostało po świetności miasta:
– Ruiny średniowiecznego ratusza – obecnie jest to wieża pochodząca najprawdopodobniej z XIV wieku
– Fragment murów obronnych z baszta prochowa pochodzące z XIII wieku
– Zespół klasztoru augustianów z lat 1700-1721 w skład którego wchodzą kościół i zabudowania klasztorne.
– Zespół dworca kolejowego z lat 1870-1896 w tym dworzec kolejowy, budynek telegrafu, budynek nastawni, wiaty peronowe, zejścia podziemne
– Ruiny browaru miejskiego
– Budynek poczty pochodzący z XIX wieku
– Rotunda św. Gotarda – budowla romańska pochodząca z XIII wieku
– Dwór Książąt Brzeskich – renesansowa budowla z 1585 roku
– Stół Sędziowski znajdujący się pod wieżą ratusza przy którym odbywały się sądy z udziałem mieszkańców. Stół najprawdopodobniej pochodzi z XV wieku i oczywiście wykonany jest z granitu
Po więcej informacji turystycznych warto zajrzeć tutaj
admin
