Podziemne Miasto w Świnoujściu to zespół baterii artylerii nabrzeżnej i podziemny kompleks schronów, które zostały wzniesione w latach 30. XX w.
1. Obiekt powstał dla ochrony bazy morskiej Kriegsmarine. Budowa trwała w latach 1936-1938. Powstało 7 żelbetonowych schronów z baterią artylerii nabrzeżnej oraz potrzebną infrastrukturą techniczną i drogami.
2. Powstałemu obiektowi nadana została nazwa Bateria Vineta. Nawiązywała do legendarnego grodu i portu z latarnią morską, Winety, który miał być zlokalizowany na wyspie Wolin.
3. Na szczytach 4 schronów bojowo-koszarowych znajdowały się stanowiska wyposażone w działa kalibru 15 cm, o zasięgu ok. 20 km. Podczas II wojny światowej baterie zostały doposażone w nowoczesny na tamte czasy radar do kierowania ogniem artyleryjskim FuMo 214 Wurzburg-Riese.
4. Ok. 1940 r. dokonana została wymiana uzbrojenia. Działa zostały wymienione na starsze o podobnych parametrach, a dotychczasowe zostały przeniesione do Holandii. Od 1941 r. szkolili się tu artylerzyści lądowi Kriegsmarine.
5. W 1945 r. bateria wspierała oddziały niemieckie w walkach o obronę przesmyku Dziwnów-Dziwnówek. W 1945 r. Niemcy wysadzili zamki armat i opuścili baterię, a 5 maja 1945 r. obiekt został zajęty przez wojska sowieckie. W styczniu 1946 r. przekazali go armii polskiej, po uprzednim demontażu cenniejszego wyposażenia.
6. W latach 50. XX w. przeprowadzono modernizacje, które pozwoliły na przygotowanie stanowiska dowodzenia obrony przeciwdesantowej zachodniego wybrzeża. W latach 60. dokonano kolejnych przekształceń, m. in. połączono schrony podziemnymi tunelami i wyposażono je w środki łączności.
7. Zmodernizowana jednostka stanowiła jeden z najbardziej tajnych obiektów Polski Ludowej. Miała odgrywać rolę bazy koordynującej działania polskiej armii w planach ofensywnych Układu Warszawskiego. Obiekt wizytował i kilkukrotnie kierował tu ćwiczeniami gen. Wojciech Jaruzelski.
8. Po zmianie doktryny wojennej w latach 80 XX w. obiekt stracił na znaczeniu i pełnił początkowo funkcję Zapasowego Stanowiska Dowodzenia Dowódcy Marynarki Wojennej, a następnie Stanowiska Dowodzenia Dowódcy 8. Flotylli Obrony Wybrzeża. Ostatnimi ćwiczeniami, w jakich uczestniczył kompleks, były manewry Marynarki Wojennej „Pirania” w 1995 r.
9. Po podjęciu przez Wojsko Polskie decyzji o pozbyciu się obiektu, udało się uzyskać go dla instytucji pożytku publicznego. Od 31 grudnia 2013 r. należy do Muzeum Obrony Wybrzeża w Świnoujściu, które swoją siedzibę ma w Forcie Gerharda. Oddziałem muzeum jest również Fort Spitzberg-Ostróg w Srebrnej Górze.
10. Podziemne Miasto Wolin czynne jest codziennie od 1 lipca do 31 sierpnia, a wejścia odbywają się w godz. 10:30, 11:30, 12:30, 14:00, 15:00 i 16:30. Przez pozostałą część roku wejścia odbywają się w określone dni tygodnia, wyszczególnione na stronie internetowej „Podziemnego Miasta”.
11. Bilet normalny kosztuje 20 zł, a ulgowy 15 zł. Ulga przewidziana jest dla młodzieży szkolnej, studentów, emerytów i rencistów. Bilet uprawnia do 25 % zniżki na przepustkę do Fortu Gerharda w Świnoujściu i Fortu Spitzberga w Srebrnej Górze. Można również od razu kupić bilet łączony na zwiedzanie Podziemnego Miasta i Fortu Gerharda.
12. Zwiedzanie odbywa się wyłącznie z przewodnikiem i twa ok. 1,5-2 godzin. W trakcie oprowadzania zwiedzający poznają historię obiektu, jak również konfliktów, takich jak II wojna światowa czy „zimna wojna”. Dużą atrakcję stanowi wyposażony schron maszynowy, w którym część urządzeń nadal działa.
admin
