Nosal – szczyt reglowy, który znajduje się w Tatrach Zachodnich. Usytuowany jest nad Kuźnicami, częścią Zakopanego, między Doliną Bystrej a Doliną Olczyską. Wznosi się na wysokość 1206 m n.p.m.
1. Nosal stanowi zakończenie północno-wschodniej grani Kasprowego Wierchu. Zbudowany jest ze skał osadowych, a ściślej rzecz ujmując, z wapieni i dolomitów ze środkowego triasu. Porasta go las składający się ze świerka, buka, sosny zwyczajnej oraz sosny czarnej.
2. Nosalowa Przełęcz (1101 m n.p.m.) oddziela Nosal od Nieboraka, garbu wznoszącego się na wysokość 1213 m n.p.m. W części północnej Nosala przebiega granica pomiędzy Tatrami i Rowem Podtatrzańskim, w części zwanej Rowem Zakopiańskim.
3. Nazwa góry wywodzi się od jej kształtu. Od północno-zachodniej strony, czyli od alei Przewodników Tatrzańskich, skały Nosala przypominają nos.
4. Na Nosal prowadzi zielony szlak turystyczny. Można nim dojść na szczyt od strony Kuźnickiej Polany (956 m n.p.m.), przez którą przebiega aleja Przewodników Tatrzańskich, bądź z Kuźnic (1025 m n.p.m.), mijając po drodze punkt informacyjny TOPR.
5. Szlak prowadzący na Nosal uważany jest za stosunkowo łatwy. Zachodnie i północno-zachodnie zbocza są jednak bardzo strome, a ścieżka prowadzi na pewnym etapie skrajem urwiska, więc należy zachować ostrożność, szczególnie, gdy szlak jest mokry lub oblodzony. Na Nosalu zdarzały się już wypadki śmiertelne. Ofiarami często bywali amatorzy szarotek, rośliny niegdyś dość gęsto porastającej zbocza Nosala. Wzniesienie wybierane też było przez samobójców.
6. Z zielonego szlaku turystycznego wiodącego na Nosal odbija niebieski szlak przy odejściu na Nosalową Przełęcz, którym można dotrzeć do Czarnego Stawu Gąsienicowego czy też do Doliny Pięciu Stawów Polskich oraz żółty szlak, który z Przełęczy Nosalowej wiedzie na Olczyską Polanę w Dolinie Olczyskiej.
7. Ze szczytu Nosala można podziwiać m .in. Koszystą, Kozi Wierch, Granaty, Buczynowe Turnie, Kościelec, Kasprowy Wierch, Świnicę, Giewont, Goryczkowe Czuby, Kopę Kondracką a także Gubałówkę i Babią Górę. W dole rozciąga się Zakopane.
8. W północno-zachodnim stoku Nosala, na wysokości 996 m n.p.m., znajduje się wejście do jaskini zwanej Dziurą pod Nosalem lub Dziurą w Nosalu. Ma ona 12 m długości. Obecnie jaskinia jest niedostępna ze względu na zaczopowanie jej wejścia przez osuwisko.
9. Niegdyś zachodnie ściany Nosala były popularne wśród taterników. Wytyczyli tutaj ok. 30 dróg wspinaczkowych. Obecnie obowiązuje zakaz wspinaczki wydany przez Tatrzański Park Narodowy.
10. Nosal znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego, w związku z czym obowiązują opłaty za wstęp. Bilet normalny kosztuje 7 zł, natomiast ulgowy 3,50 zł. Bilety można nabyć w punktach na trasie. Dostępna jest również forma zakupu online na stronie Tatrzańskiego Parku Narodowego.
11. W latach 50. XX w. zbocza Nosalu zostały przystosowane dla narciarzy zjazdowych. Od lat 60. działała kolej krzesełkowa z krzesełkami jednoosobowymi. Wybudowana została przez Mostostal Zabrze dla Centralnego Ośrodka Sportu. Od 2012 r. pozostaje nieczynna. Przyczyniła się do tego trudna sytuacja własnościowa. Grunty w dolnej części wzniesienia znajdują się w rękach prywatnych, a górna część znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego. Sama zaś kolejka należy do Centralnego Ośrodka Sportu.
12. Na Nosalu wytyczona była słynna wśród narciarzy zjazdowych czarna trasa „K”, z powodu której nazywany był „świętą górą”. W 1974 r. odbyły się tu zawody Pucharu Świata mężczyzn w narciarstwie alpejskim. Na początku lat 90. XX w. trasa utraciła homologację FIS. Obecnie trwają starania o przywrócenie profesjonalnej trasy.
13. U stóp szczytu działa Centrum Szkoleń Narciarskich Nosal. Oferuje 5 łatwych tras o długości od 145 m do 250 m. Obsługiwane są przez wyciągi. Działa tu również szkoła narciarska, wypożyczalnia sprzętu i odzieży oraz karczma.
14. 11 lutego 2022 r. odbyła się konferencja prasowa, na której dyrektor Szymon Ziobrowski poinformował, że Tatrzański Park Narodowy wybuduje nowy wyciąg narciarski na Nosalu. Ma zostać przywrócona stara trasa, jak również wytyczona nowa. Szacunkowy koszt wynosi 30 mln zł i ma być pokryty z budżetu państwa. Trasa będzie spełniała wymogi FIS, dzięki czemu będą mogły tu być rozgrywane zawody o randze międzynarodowej.
15. W 1992 r. na stokach Nosala odbyły się jedne z pierwszych zawodów paralotniarskich w Polsce. Wystartowało w nich ok. 80 zawodników.
16. Nosal znajduje się na liście 60. szczytów wymaganych do zdobycia Odznaki Krajoznawczo-Turystycznej Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Turystyczna Korona Tatr”. Obejmuje ona również 6 wybitnych przełęczy, z których nie wychodzą szlaki na pobliskie szczyty.
17. Wzniesienie znajduje się na znaczku turystycznym nr 791. Znaczki turystyczne stanowią pamiątkę, a jednocześnie potwierdzenie miejsca pobytu turysty. Tworzą system kolekcjonerski, który obejmuje jak dotąd 15 państw Europy.
admin
