Lanckorona – wieś, która znajduje się w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim. Położona jest ok. 30 km na południe od Krakowa, na południowo-wschodnim stoku Lanckorońskiej Góry (545 m n.p.m.). Zajmuje obszar 11,8 km2, a zamieszkuje ją ok. 2100 osób.
Co warto zobaczyć będąc w tej urokliwej miejscowości ?
1. Rynek
Rynek ma wymiary 90 x 100 m. Zachowała się na nim XIX-wieczna małomiasteczkowa zabudowa. Drewniane, parterowe domy z podcieniami i gankami z balustradami są kryte gontem i pochodzą z II poł. XIX w. Mają charakterystycznie wydłużone dachy, które stanowią pamiątkę po prawie mówiącym, że dana posesja sięga tak daleko, jak linia dachu. Domostwa można zobaczyć również na sąsiadujących z rynkiem uliczkach. Co ciekawe, ze względu na położenie rynku na zboczu wzniesienia, jego nachylenie wynosi niemal 10%.
2. Izba Muzealna im. Antoniego Krajewskiego
Izba Muzealna im. Antoniego Krajewskiego mieści się w zabytkowym domu, który jako jedyny ocalał z pożaru w 1869 r. Większość eksponatów pochodzi z końca XIX w. i z I poł. XX w. Wśród zgromadzonych sprzętów gospodarskich znajdują się m. in. narzędzia stolarskie, ślusarskie oraz do pracy w obejściu i na polu, sprzęty kuchenne, drewniane kołyski, poduszki i pierzyny w haftowanych powłoczkach, kobiecy strój lanckoroński, skrzynia posażna czy szafa gdańska. Zgromadzone zostały również pamiątki z czasów konfederacji barskiej oraz artefakty znalezione podczas prac archeologicznych na wzgórzu zamkowym.
3. Ruiny zamku lanckorońskiego
Ruiny zamku lanckorońskiego znajdują się na Górze Lanckorońskiej, zwanej też Górą Zamkową. Według legendy z jej szczytu Mikołaj Zebrzydowski miał wypatrzeć górę Żarek, na której wybudował potem kalwarię (dzisiejesza Kalwaria Zebrzydowska). Sam zamek został ufundowany przez król Kazimierza Wielkiego, a zamieszkiwały tu rody Lanckorońskich i Zebrzydowskich. Bywał tu zarówno wspomniany król Kazimierz Wielki, jak i król Władysław Jagiełło, gdyż okoliczne lasy obfitowały w zwierzynę i sprzyjały polowaniom.
4. Kościół pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela
Kościół pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela został ufundowany w 1336 r. przez króla Kazimierza Wielkiego. W kolejnych wiekach świątynia ulegała zniszczeniom, np. podczas potopu szwedzkiego. Dobudowywano również kolejne elementy. Obecne wyposażenie kościoła pochodzi z różnych epok. Znajduje się tu późnorenesansowy ołtarz główny, barokowa chrzcielnica i obraz przedstawiający Chrzest Jezusa, a także rokokowy ołtarz boczny.
5. Zaułek Animacji
Prezentuje spektakle oparte na różnorodnych formach teatru plastycznego, takich jak teatr marionetek, teatr stolikowy, teatr pacynkowy czy teatr przedmiotu. Odbywają się tu również warsztaty animacji. W Zaułku Animacji znajduje się ponadto kolekcja lalek teatralnych.
6. Szlak Konfederatów Barskich
Szlak Konfederatów Barskich składa się na niego 10 miejsc w Lanckoronie i okolicy. Szlak bierze swój początek w Izbie Muzealnej, gdzie, jak wspomniano, znajdują się pamiątki z czasów konfederacji. Kolejnym punktem jest kościół pw, Narodzenia św, Jana Chrzciciela, w podziemiach i wokół którego pochowano żołnierzy konfederacji. Na szlaku znajdują się również: ruiny Zamku Lanckorońskiego, Kaplica Konfederatów przy drodze do Jastrzębi, Krzyż Konfederatów Barskich na Dziale Paleckim, Leśna Mogiła, nagrobek pod Szklaną Górą obok Harbutowic, stalowy krzyż na Przełęczy Sanguszki, grobowiec F. Sypowskiego i obelisk w Kalwarii Zebrzydowskiej.
7. Trasy spacerowe wokół Góry Lanckorońskiej
Trasy spacerowe wokół Góry Lanckorońskiej przyciągają wielu spacerowiczów i zakochanych. Ścieżki mają szczególne nazwy, takie jak Aleja Zakochanych (trasa zielona) czy Aleja Cichych Szeptów (trasa żółta). Ponadto można przejść się Dawnym Traktem Królewskim (trasa czerwona), Drogą do Dawnego Kamieniołomu (trasa brązowa) czy Drogą na Moczary (trasa niebieska).Z przebiegiem tras można zapoznać się na tablicy informacyjnej, znajdującej się na polanie pod ruinami zamku.
8. Kalwaria Zebrzydowska
Na górze znajduje się także Kalwaria Zebrzydowska, która jest pierwszą kalwarią tego typu w Polsce. Składa się na nią kilka kaplic, kościołów i innych zabudowań, które charakteryzują mękę pańską. Cała topografia nawiązuje do Jerozolimy. Kalwaria ta została wpisana do Unesco i jest to cenne miejsce kultu i modlitwy dla wiernych.
9. Bursztynowe trasy rowerowe
Bursztynowe trasy rowerowe zostały zainaugurowane podczas Jarmarku Świętojańskiego w 2001 r. Główny czerwony szlak wytyczony został przez wszystkie 5 miejscowości gminy Lanckorona. Trzy niebieskie szlaki łącznikowe pozwalają na przejazd dodatkowymi trasami, atrakcyjnymi krajobrazowo. Pięć zielonych szlaków dojazdowych pozwala dotrzeć do ciekawych atrakcji przyrodniczych i kulturowych.
⇒ Zwiedzasz okolicę ? Zobacz najlepsze atrakcje w województwie małopolskim 🗺️
10. Arka Cafe
Kawiarnia, która znajduje się w zabytkowej chacie. Jej wnętrza zdobią wyroby ceramiczne wykonane przez właścicieli lokalu. W sezonie letnim przy kawiarni udostępniany jest ogród. Poza deserami i napojami lokal oferuje również dania obiadowe. Arka Cafe stanowi wyjątkowy punkt na mapie Lanckrony i wielu turystów uważa ją za obowiązkowe miejsce podczas pobytu w tej miejscowości.
11 . Jarmark Świętojański
Jarmark Świętojański nawiązuje do czasów, kiedy król Zygmunt Stary nadał prawo organizowania w Lanckoronie dwóch jarmarków w roku, na św. Jana i na św. Bartłomieja. Impreza odbywa się co roku w weekend przed nocą świętojańską. Podczas jarmarku prezentują się artyści ludowi, zespoły artystyczne, producenci żywności ekologicznej. Odbywają się również wystawy, warsztaty oraz gry i zabawy, a na odwiedzających czekają kramy odpustowe. Atrakcją jarmarku jest konkurs na najpiękniejszy wianek z żywych kwiatów.
12. Festiwal „Anioł w Miasteczku”
Odbywa się każdego roku w grudniu. Towarzyszą mu występy artystyczne, warsztaty plastyczne i wystawy, których motywem przewodnim są anioły, koncerty, a także świąteczny jarmark, na którym można kupić prezenty dla bliskich. Podczas festiwalu odbywa się również liczenie „aniołów” na lanckorońskim rynku, czyli wszystkich uczestników, którzy danego roku odwiedzają imprezę. W związku z anielskim festiwalem Lanckorona bywa nazywana „miastem aniołów”.
13. Miejskie wyroby Lanckorońskie
Miejscowi rzemieślnicy prowadzą w mieście handel swoimi wyrobami, są to przede wszystkim wyroby ceramiczne. Można się więc tu zaopatrzyć w przepiękne misy, talerze, kubki i inne produkty ozdobne i praktyczne do domu. Na pewno można tu znaleźć wiele pięknych aniołków ceramicznych, w nawiązaniu do nazwy miasta. Poza tym miejscowi wystawiają też swoje wyroby takie jak: miody, soki, konfitury, pesto czy wina. Niektóre z nich mają bardzo nietypowe smaki, warto się im bliżej przyjrzeć.
Ciekawostki o Lanckoronie
Lanckorona została założona przez Kazimierza Wielkiego w XIV w. jako miasto. Król ufundował również zamek, który strzegł drogi między Krakowem a księstwem oświęcimskim, zależnym od Czechów. Sama nazwa Lanckorona zaczęła się pojawiać w XV w.
W XVIII w. zamek w Lanckoronie stał się areną dla walk w ramach konfederacji barskiej. W 1768 r. zajęli go konfederaci pod wodzą Maurycego Beniowskiego, a w 1769 r. konfederaci dowodzeni przez Kazimierza Pułaskiego stoczyli w rejonie zamku zwycięską potyczkę z wojskami rosyjskimi. W 1771 r. pod Lanckoroną rozegrała się bitwa, w której konfederaci pod wodzą generała Dumourieza ponieśli klęskę w starciu z wojskami rosyjskimi dowodzonymi przez generała Suworowa.
W herbie Lanckorony, nadanym przez cesarza Franciszka II Habsburga w 1797 r., znajdował się wieniec laurowy z koroną i łacińskiem napisem „Sigillum regiae civitatis Landskoronensis”. W okresie międzywojennym miejscowość stała się popularnym letniskiem. Lanckorona straciła prawa miejskie w 1934 r.
Po więcej informacji turystycznych o miejscowości Lanckorona warto zajrzeć tutaj