Jemen to arabskie państwo, które położone jest w południowo-zachodniej części Azji. Znajduje się na końcu Półwyspu Arabskiego i graniczy z Omanem oraz Arabią Saudyjską. W przeciwieństwie do wielu innych państw arabskich, Jemen nie jest zbyt często odwiedzany przez turystów. Trudna sytuacja polityczna i wciąż tocząca się wojna domowa w tym kraju sprawiają, że jest to miejsce niegościnne i niebezpieczne. Jednak sięgające tysięcy lat kultura, sztuka i historia Jemenu sprawiają, że kraj ten jest jednym z najciekawszych na całym Półwyspie Arabskim.
Legendarna scena z serialu Przyjaciele. Chandler leci do Jemenu 🙂
1. Stolicą Jemenu jest Sana, która uchodzi za jedno z najstarszych miast na świecie. Historia powstania miejscowości sięga już I wieku n.e. Najstarsze części Sany zamieszkane były już ponad 2,5 tysiąca lat temu. Do dziś w mieście znajduje się wiele wiekowych zabytków m.in. domy, łaźnie i meczety sprzed XI wieku, gliniane mury obronne oraz bramy, które powstały około VII wieku. Stare miasto w Sanie wpisane zostało na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
2. Tereny kraju obejmują archipelag Sokotra, który położony jest około 350 kilometrów od wybrzeża Półwyspu Arabskiego. Ponad 30% roślinności występującej na wyspach ma charakter endemiczny – oznacza to, że gatunków tych nie znajdziemy nigdzie indziej na świecie. Ze względu na specyficzny charakter, ukształtowanie terenu i różnorodność biologiczną, obszar ten jest jednym z najciekawszych dla badaczy rozwoju życia na Ziemi.
3. Jemen posiada dostęp do dwóch wielkich zbiorników wodnych: Morza Arabskiego (przez Zatokę Adeńską) oraz do Morza Czerwonego.
4. Najstarsze ślady cywilizacji na terenie dzisiejszego Jemenu pochodzą sprzed niemal 3,5 tysiąca lat. Już w XII wieku p.n.e. na obszarze kraju zakładane były miasta minejskie, które później przerodziły się w Królestwo Saba czyli jedną z najbardziej rozwiniętych cywilizacji państw arabskich. Tereny Jemenu przez wieki przechodziły w panowanie różnych władców i imperiów: Abisyńczyków, Persów, Arabów i Turków.
5. Północna część terytoriów Jemenu odzyskała niepodległość od Turcji w 1918 roku. Jemen Południowy aż do roku 1967 stanowił brytyjską kolonię.
6. Językiem urzędowym Jemenu jest język arabski.
7. Jemen zamieszkuje prawie 30 milionów osób. Zdecydowana większość z nich (99%) wyznaje islam, w większości tradycyjną odmianę sunnizmu. Nieliczni mieszkańcy o korzeniach indyjskich, afrykańskich i europejskich wyznają m.in. hinduizm i chrześcijaństwo.
8. Flaga Jemenu przedstawia trzy poziome pasy w barwach panarabskich: czerwonym, białym i czarnym.
9. Jemen to kraj bardzo biedny, uznawany za jeden z najgorszej rozwijających się na świecie. Mimo dużych zasobów naturalnych (m.in. ropa naftowa, gaz ziemny, surowce budowlane, kamienie szlachetne), większość społeczeństwa zajmuje się uprawą roli na trudnym, wymagającym i nieprzyjaznym terenie.
10. W Jemenie położone jest „najstarsze miasto wieżowców”. Tym określeniem nazywane jest stanowisko archeologiczne w Szibam, gdzie położone jest starożytne, liczące 2500 tysiąca lat, miasto. Budynki były wznoszone z wypalanej w słońcu cegły, a najwyższe z nich miały nawet 11 pięter i sięgały wysokości 30 metrów. Całe zabytkowe miasto wpisane zostało na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
11. Od 2005 roku na terenie Jemenu toczą się walki pomiędzy szyitami i sunnitami. Oba ugrupowania wspierane są przez liczne państwa Afryki i Azji. Dodatkowo konflikt obejmuje również działalność ogromnych organizacji terrorystycznych: Al Ka’idy i Państwa Islamskiego.
12. Najwyższym szczytem w kraju jest Dżabal an-Nabi Szuajb. Ta ogromna góra znajduje się w pobliżu jemeńskiej stolicy i ma wysokość 3666m n.p.m.
13. Na jemeńskich wyspach zobaczyć można „smocze drzewo” czyli roślinę z rodzaju draceny. Poza archipelagiem Sokotry gatunek ten rośnie niemal wyłącznie na Maderze, Wyspach Kanaryjskich oraz na obszarze Maroka i Wysp Zielonego Przylądka.
14. Bezrobocie w Jemenie sięga 35%.
15. Częściowo na terenie Jemenu położona jest Ar-Rab al-Chali – ogromna, piaszczysta pustynia, która zajmuje powierzchnię 650 tysięcy kilometrów kwadratowych. Ciekawostką jest, że chociaż pustynia jest o wiele mniejsza od afrykańskiej Sahary, jest to największy obszar w całości i ciągle pokryty piaskiem.
16. W większej części Jemenu panuje klimat zwrotnikowy i bardzo suchy. Opady deszczu zdarzają się tu jedynie w nielicznych miejscach. Zimą temperatury oscylują w granicach 18-25 stopni, zaś lata są bardzo upalne, a termometry w dzień nierzadko wskazują nawet na temperatury w okolicach 50 stopni Celsjusza.
17. Obszar niemal całego Jemenu pozbawiony jest dopływu rzek stałych. W kilku miejscach w kraju znajdują się doliny, które podczas ulewnych deszczy wypełniają się okresowo wodą. Jedyną stałą rzeką, która przepływa przez tereny Jemenu, jest Walid Zabi – rzeka o długości 212 kilometrów, która uchodzi do Morza Czerwonego.
18. Fauna i flora Jemenu są bardzo ubogie, co wynika w dużej mierze ze srogiego, nieprzyjaznego i gorącego klimatu oraz ograniczonych zasobów wodnych. W Jemenie rosną przede wszystkim różne gatunki palmowców, tamaryndy i akacje, a także niewielka roślinność stepowa. Kraj zamieszkują gepardy, szakale, karakale, oryksy arabskie i gazele ariel, na terenach półpustynnych można również warany szare, gekony i żmije rogate.
19. U wybrzeży Morza Czerwonego znajdują się piękne, malownicze rafy. Cały zbiornik uznawany jest za doskonałe miejsce do nurkowania i podziwiania podwodnego życia.
20. W miejscowości Aden odnotowano najniższą sumę opadów na całym kontynencie Euroazjatyckim. Średnia roczna suma opadów w ciągu ostatnich 50 lat wynosiła mniej niż 45mm/1m2.
21. Oficjalną walutą Jemenu jest rial jemeński, który w przybliżeniu wynosi około 0,017zł.
22. Powszechną praktyką wśród Jemeńczyków jest żucie khat czyli roślinnego narkotyku powodującego stany euforyczne. Szacuje się, że nawet 90% jemeńskich rodzin w dużej mierze utrzymuje się z uprawy czuwaliczki jadalnej.
23. Nazwa kawy „mokka” pochodzi od nazwy miejscowości jemeńskiej (Mocha), która już w XV wieku zasłynęła jako centrum sprzedaży kaw z całego świata.
24. Zaledwie 4% powierzchni kraju pokryta jest lasami.
25. Największą wyspą jemeńską jest Dżazirat Kamaran – duża, podłużna wyspa, która położona jest na Morzu Czerwonym. Występuje tu jedna z najwyższych średnich temperatur rocznych (29 stopni Celsjusza).
26. Na terenie większości kraju nielegalne jest spożywanie alkoholu. Wyjątek stanowią okolice miejscowości Aden, gdzie dopuszcza się sprzedaż i spożywanie niskoprocentowych trunków.
27. Narodową potrawą Jemeńczyków jest saltah czyli gulasz z mięsa z dodatkiem sosu pomidorowego, czosnku, przypraw i ziół, który podawany jest zwykle z dodatkiem ziemniaków, jajek lub ryżu.
28. Jednym z najbardziej tajemniczych miejsc w tym państwie jest „Piekielnia Studnia”, która położona jest na jemeńskiej pustyni. Ogromna dziura ma średnicę 30 metrów, a jej głębokość – według ostatnich badań – sięga nawet 112 metrów. Według lokalnego folkloru, miejsce to zamieszkiwane jest przez złowrogie dżiny.
29. Na teren Jemenu nie mogą wjechać osoby, które posiadają w paszporcie wizę izraelską.
30. Jemen jest krajem bardzo konserwatywnym. Nielegalne są akty homoseksualne, a za nieobyczajne uznaje się wyrażanie uczuć w miejscach publicznych także przez osoby różnych płci. Podczas pobytu w Jemenie należy unikać fotografowania innych osób (w szczególności kobiet) oraz miejsc uchodzących za święte.