Indonezja – wyspiarskie państwo położone w Azji Południowo-Wschodniej i w Oceanii. Oficjalna nazwa kraju brzmi Republika Indonezji.
1. Indonezję tworzą wyspy Archipelagu Malajskiego. Jest ich ponad 17,5 tys., z czego ok. 6 tys. jest zamieszkanych. Wśród największych indonezyjskich wysp znajdują się Borneo, Sumatra, Nowa Gwinea, Celebes i Jawa.
2. Najbardziej zaludnioną wyspą świata jest Jawa. Na powierzchni 126 700 km2 zamieszkuje ponad 147 mln ludzi. Gęstość zaludnienia wynosi 1121 osób/km2.
3. Wyspa Borneo jest podzielona między Indonezję, Malezję i Brunei. Indonezyjczycy swoją część nazywają Kalimantan. Wyspa Nowa Gwinea podzielona jest pomiędzy Indonezję i Papuę-Nową Gwineę. Wyspa Timor jest podzielona pomiędzy Indonezję i Timor Wschodni.
4. Całkowita powierzchnia Indonezji wynosi 1 904 569 km2. Zajmuje 14. miejsce wśród państw świata o największej powierzchni i 7. miejsce na tej liście po wliczeniu terenów morskich. Kraj zamieszkuje ok. 273,5 mln ludzi, co daje mu 4. miejsce na świecie pod względem liczby ludności.
5. Flaga Indonezji składa się z dwóch poziomych pasów. Górny ma czerwoną barwę, a dolny biały. Określana jest nazwą Sang Dwiwarna, co oznacza ‘żyjąca osoba’. Kolor biały symbolizuje duszę, natomiast czerwony ciało i życie fizyczne.
6. W godle Indonezji widnieje złoty orzeł Garuda, jedno z bóstw w hinduizmie i buddyzmie. Na piersi orła znajduje się tarcza herbowa podzielona na pięć pól. W lewym górnym rogu znajduje się głowa dzikiego bawołu bantenga, w prawym górnym rogu drzewo, w lewym dolnym przedstawienia ryżu i bawełny, a w prawym dolnym łańcuch. W centralnym polu znajduje się gwiazda. Orzeł trzyma w łapach wstęgę z napisem “Bhinneka Tunggal Ika”, dewizą kraju.
7. Dewiza kraju brzmi “Bhinneka Tunggal Ika”, co w języku starojawajskim oznacza dosłownie “Wielu, ale jeden”, a tłumaczone jest jako “Jedność w różnorodności”.
8. Orzeł z godła ma po 17 piór w każdym skrzydle, 8 piór w ogonie i 45 piór w szyi, co nawiązuje do daty proklamowania niepodległości przez Indonezję, 17 sierpnia 1945 r. Złota gwiazda symbolizuje wiarę, głowa bawoła – suwerenność i niezależność Indonezji, drzewo – jedność narodu, ryż i bawełna – sprawiedliwość społeczną oraz równość kobiet i mężczyzn, a łańcuch – humanitaryzm społeczeństwa.
9. Hymn narodowy Indonezji nosi tytuł “Indonesia Raya”, co oznacza “Wielka Indonezja”. Autorem słów i melodii jest Wage Rudolf Supratman.
10. Językiem urzędowym jest indonezyjski. Należy do grupy języków malajsko-polinezyjskich, będącej częścią rodziny języków austronezyjskich. W Indonezji funkcjonuje również ok. 700 lokalnych języków, m.in. jawajski, sundajski i balijski.
11. Stolicą Indonezji jest Dżakarta. Zajmuje powierzchnię 661,52 km2 i jest zamieszkiwana przez ponad 10,562 mln ludzi. Oficjalnie nie jest miastem, ale prowincją z przyznanym specjalnym statusem stolicy.
12. Obszar metropolitalny Dżakarty nosi nazwę Jabodetabek i należy do czołówki największych aglomeracji świata. Zajmuje powierzchnię 7315 km2, a liczba ludności wynosi ok. 34,365 mln osób.
13. Walutą kraju jest rupia indonezyjska. Dzieli się na 100 senów. W praktyce nie używa się jednak monet o niższym nominale niż 50 rupii.
14. Archipelag indonezyjski był zamieszkiwany już 2 miliony lat temu, o czym świadczą skamieniałe szczątki Homo erectus, który określany jest jako człowiek jawajski. Homo sapiens pojawił się tu ok. 43 tys. lat p.n.e.
15. W I w. n.e. Indonezja należała do sieci państw portowych, prowadzących handel z Indiami, Chinami oraz między sobą. Od VII w. na Jawie rozwinęła się uprawa ryżu. Od VII do X w. środkową Jawą rządziły hinduska dynastia Sailendra i buddyjska Sanjaya, za których panowania powstały słynne zabytki religijne, takie jak buddyjska świątynia Borobudur oraz hinduski kompleks religijny Prambanan.
16. W kolejnych wiekach na Sumatrze i Jawie panowały kolejne królestwa, z których duże znaczenie miał Majapahit, istniejący od końca XIII do końca XV w. Od XIII w. na terenach Indonezji zaczął rozprzestrzeniać się islam. W XVI w. w archipelagu pojawili się Europejczycy – Portugalczycy, Hiszpanie i Holendrzy.
17. W XVII i XVIII w. kontrolę nad handlem w Indonezji przejęła Holenderska Kompania Wschodnioindyjska. Podbiła również teren dzisiejszej Dżakarty, gdzie założone zostało miasto Batawia. Po bankructwie Kompanii w 1800 r., Holandia ustanowiła Holenderskie Indie Wschodnie, stanowiące holenderską kolonię. Podczas ich panowania wybuchały częste powstania miejscowej ludności. Ponadto przez krótki czas panowali Brytyjczycy.
18. Za początek indonezyjskiego ruchu narodowego uważa się powstanie w 1908 r. ruchu społecznego Budi Utomo. W 1942 r. w Holenderskich Indiach Wschodnich pojawili się Japończycy. Wzmacniali oni nastroje antyeuropejskie, a po klęskach wojennych rozpoczęli starania o nadanie Indonezji niepodległości. 17 sierpnia 1945 r. została proklamowana niepodległość Indonezji.
19. W latach 1945-1949 toczyły się walki pomiędzy Republiką Indonezji i holenderskim imperium. Zakończyły się wraz z utworzeniem Stanów Zjednoczonych Indonezji 27 grudnia 1949 r., kiedy to Holandia uznała częściową niepodległość kraju. W 1961 r. armia indonezyjska odbiła Holendrom zachodnią część wyspy Nowa Gwinea. W latach 1963-1966 Indonezja była uwikłana w konflikt z Malezją.
20. W 1965 r. władzę w wyniku zamachu stanu próbowali przejąć komuniści. Zostali jednak powstrzymani przez gen. Suharto, który następnie doprowadził do zniszczenia partii komunistycznej w krwawych czystkach, przy pomocy wojska. W latach 1967-1998 Suharto był prezydentem Indonezji. Jego autorytarne rządy skończyły się wraz z ogromnym kryzysem gospodarczym z lat 1997-1998, który doprowadził do zamieszek. W ich rezultacie Suharto musiał ustąpić ze stanowiska.
21. W 1999 r. w referendum mieszkańcy Timoru Wschodniego wyrazili chęć odłączenia się od Indonezji. W efekcie od 2002 r. Timor Wschodni jest niepodległym państwem.
22. Najwyższym szczytem Indonezji jest Puncak Jaya położony w Górach Śnieżnych na wyspie Nowa Gwinea. Wznosi się na wysokość 4884 m n.p.m.
23. Najdłuższą indonezyjską rzeką jest Kapuas. Ma długość 1143 km i znajduje się na wyspie Borneo. Uchodzi deltą do Morza Południowochińskiego.
24. Na letnich igrzyskach olimpijskich Indonezja zdobyła jak dotąd 30 medali, w tym 7 złotych, 12 srebrnych i 11 brązowych. Aż 19 medali zdobyli w badmintonie, 10 w podnoszeniu ciężarów i 1 w łucznictwie.
25. W Indonezji znajduje się 9 obiektów wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Należą do nich zespoły świątynne Borobudur i Prambanan, parki narodowe Ujung Kulon, Komodo i Lorentz, zasoby lasów deszczowych na Sumatrze, krajobraz kulturowy prowincji Bali, dziedzictwo kopalni węgla Ombilin w Sawahlunto oraz stanowisko antropologiczne praczłowieka Sangiran. Lasy deszczowe na Sumatrze mają status obiektu zagrożonego.
26. W grudniu 2004 r. w rejonie Sumatry miało miejsce trzęsienie ziemi, w wyniku którego powstało ogromne tsunami. Fale uderzyły w wiele państw. Największe zniszczenia wywołały w Indonezji. Zginęło tu ponad 170 tys. osób.
27. Indonezja jest członkiem G-20, grupy 19 państw i Unii Europejskiej, która spotyka się w celu omawiania światowych problemów gospodarczych, politycznych i finansowych.
28. Jednym z typowo indonezyjskich dań jest rendang. Przyrządza się go z z mięsa, najczęściej wołowego, duszonego w mleku kokosowym i doprawianego mieszanką ziół i przypraw. Danie wywodzi się z Sumatry, skąd rozprzestrzeniło się nie tylko w Indonezji, ale również w sąsiednich krajach.
29. Na wyspie Nowa Gwinea, w pobliżu miasta Jayapura, znajduje się 8-hektarowy las, do którego mogą wchodzić wyłącznie kobiety i to nago. Jest to dla nich tradycyjne miejsce spotkań, podczas którego szukają małży i wymieniają się doświadczeniami.
30. W Indonezji znajduje trzeci największy pod względem powierzchni obszar lasów deszczowych. Dżungle zajmują ok. 99,5 mln ha, a ponad połowa tego obszaru to lasy pierwotne. Ogromny problem stanowi jednak wycinka drzew pod plantacje palm oleistych.
31. Słynnym indonezyjskim zwierzęciem jest waran z wyspy Komodo (łac. Varanus komodoensis). Ten gad z rodziny waranów jest obecnie największą żyjącą jaszczurką na świecie. Długość ciała wynosi od 2,5 do 3m. Zwany jest również smokiem z Komodo.
admin
