12 Ciekawostek o Górze Zamkowej w Szurpiłach

Góra Zamkowa w Szurpiłach
foto – Autorstwa Timaska – Praca własna, CC0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=60183543

Podlasie od pewnego czasu przeżywa prawdziwy bum turystyczny. Do niedawna kojarzone było z terenem rolniczym z dużymi obszarami łąk i wypasającymi się na nim krowami i swobodnie hasającymi stadami koni. Wystarczył dobrze pomyślany i świetnie nagrywany cykl filmów prezentujących wiejskie życie mieszkańców Podlasia i stało się głośno o tej historycznej krainie. Nagle znalazło się w Polsce bardzo dużo fascynatów podlaską rasą koni zimnokrwistych i hodowli kóz. Jednak dodać trzeba, że Podlasie to także bogata w ciekawe miejsca kraina. Jednym z takich miejsc jest mała wioska Szurpiły.

1. Szurpiły mała wioska położona na terenie Pojezierza Suwalskiego w niedalekiej odległości od jeziora noszącego taką samą nazwę. Wieś może poszczycić się wielowiekową historią. Pierwsze ślady osady jaćwieskiej pochodzą z VII wieku.

2. Jaćwingowie zamieszkujący między innymi tereny Podlasia, a bardziej precyzyjnie Pojezierza Suwalskiego i Wielkich Jezior Mazurskich, byli przedstawicielami ludu zachodniobałtyckiego i w naturalny sposób spokrewnieni z Prusami i Litwinami. Jaćwingowie wiedli żywot do czasów późnego średniowiecza i ostatecznie zaczęli wymierać i emigrować na Litwę w czasach nastania na tych terenach Krzyżaków.

3. W okolicach wsi Szurpiły, na terenie dziś określanym jako wzgórze zamkowe istniała obronna osada Jaćwingów. Do wzniesienia grodu wykorzystane zostały warunki terenowe. Na zboczach wzgórza usypano wał ziemny mający 800 metrów obwodu. Poniżej wału zbocze wyłożono głazami. W środku tego obwałowania zbudowano domy przylegające do wału. Tak skonstruowany gród miał być miejscem schronienia dla okolicznych mieszkańców i pełnić zarazem strażnice chroniącą okoliczne tereny.

4. Konstrukcja grodziska była sprytnie przemyślana, od strony najsłabszej, gdzie usypanie wału było kłopotliwe, wykopano wąwóz napełniony wodą pochodzącą z pobliskich jezior. Dodatkowo miejsce to wzmocniono, stawiając system wież obserwacyjnych.

5. Gród Jaćwingów spełniał swoje zadania obronne w odniesieniu do agresorów pochodzących z analogicznego kręgu kulturowego. Kiedy jednak pojawili się Krzyżacy, obrona stawała się coraz trudniejsza.

6. W roku 1383 kolejny atak Krzyżaków zakończył się powodzeniem i góra została zdobyta. Tym samym nadszedł kres zamieszkujących tam Jaćwingów.

7. Wraz ze zdobyciem grodziska, Krzyżacy weszli w spór o miejsce z Litwinami. Czas ten nie był sprzyjający dla grodu i osady. Część jej mieszkańców przeniosła się na Litwę, część została przez Krzyżaków deportowana w inne miejsca.

8. Spór o Górę Zamkową zakończył się pozytywnie dla Litwinów, którzy uzyskali prawo do tego miejsca. Niestety Litwini nie byli zainteresowani odbudową grodziska, co doprowadziło do jego całkowitej dewastacji i miejsce zostało stopniowo zarastane przez otaczającą je puszczę.

9. Dziś na terenie dawnej jaćwieskiej fortyfikacji prowadzone są badania archeologiczne. Góra Zamkowa uznana została za jeden z najciekawszych zabytków średniowiecznego budownictwa obronnego. Cały teren, na którym znajduje się stanowisko archeologiczne, jest najważniejszym tego typu miejscem na Suwalszczyźnie,

10. Jak z wieloma tego typu miejscami, tak i z tym związane są legendy, mówiące między innymi o istnieniu lochów i tym podobnych podziemnych budowli będących pozostałościami po dawnym grodzisku.

11. Do Góry Zamkowej najłatwiej dostać się wyruszając z Suwałk w kierunku miejscowości Jeleniewo i stamtąd do wsi Szurpiły.

12. Turystycznie teren wokół Góry Zamkowej jest bardzo atrakcyjny, są tam lasy, Jezioro Szurpiło i kilka mniejszych zbiorników wodnych. Najlepszy widok na okolicę rozpościera się z Zamkowego Wzgórza.

4.5/5 - (2 votes)
Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Możesz Również Polubić