Frombork to turystyczna miejscowość, położona w województwie warmińsko-mazurskim, u brzegów malowniczego Zalewu Wiślanego. Miasteczko kojarzone jest przede wszystkim z postacią wybitnego astronoma Mikołaja Kopernika – to właśnie tutaj Kopernik sformułował swoje najważniejsze twierdzenia, a na jego cześć nazwano wiele miejscowych zabytków.
1. Zalew Wiślany
Zalew Wiślany to duży, połączony z Morzem Bałtyckim, zbiornik wodny o powierzchni 838 kilometrów kwadratowych. Stanowi naturalną granicę między Polską i Obwodem Kalingradzkim (eksklawą Rosji), a duża jego część wchodzi w skład terytorium rosyjskiego. Zalew odgrodzony jest od Morza Bałtyckiego – a konkretnie Zatoki Gdańskiej – tzw. Mierzeją Wiślaną, czyli wąskim pasem gruntu, na którym znajdują się niewielkie miejscowości turystyczne.
Frombork leży bezpośrednio nad południowym brzegiem Zalewu Wiślanego. Wśród atrakcji zbiornika warto wyróżnić dobrze utrzymane, piaszczyste plaże, a także możliwość uczestnictwa w krajoznawczych rejsach po wodach Zalewu. Nad akwenem świetnie rozwija się również turystyka sportowa: to popularne miejsce wśród miłośników uprawiania sportów wodnych, takich jak żeglarstwo i kajakarstwo.
2. Bazylika Archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
Bazylika Archikatedralna we Fromborku to piękny, gotycki kościół, który wybudowany został w XIV wieku. Jest częścią zabudowań Wzgórza Katedralnego, które uznawane są za jeden z najważniejszych kompleksów historycznych w regionie. We wnętrzach Bazyliki zobaczyć można m.in. wspaniałe organy z połowy XVII wieku, zabytkowe kaplice, wiekowe rzeźby oraz piękny ołtarz główny.
3. Wieżą Radziejowskiego
Ta gotycko-barokowa budowla powstała na przełomie XVI i XVII w.. W 1945 r. została zniszczona, a odbudowa miała miejsce w latach 1972-1973. Wewnątrz znajduje się tzw. wahadło Foucaulta. Na wysokości 70 m usytuowany jest taras widokowy.
4. Muzeum Mikołaja Kopernika
Jedną z najważniejszych atrakcji Fromborka jest Muzeum Mikołaja Kopernika, które otwarte zostało w 1948 roku. Obecnie mieści się ono na Wzgórzu Katedralnym w zabytkowym pałacu biskupim. Ekspozycja dotyczy nie tylko życia i dokonań samego Mikołaja Kopernika, ale również historii i kultury regionalnej. Część poświęcona astronomii umiejscowiona została w Wieży Kopernika – najstarszej budowli Wzgórza Katedralnego, która wybudowana została pod koniec XIV wieku.
5. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej
Najważniejszym muzycznym wydarzeniem we Fromborku jest Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej, który odbywa się corocznie w bazylice archikatedralnej. To jeden z najstarszych festiwali organowych w Europie, a ciekawostką jest, że muzyka odgrywana jest na zabytkowym instrumencie, który powstał w połowie XVII wieku. Impreza przyciąga artystów z całej Polski, a także wiele muzyków zagranicznych. W czasie festiwalu występują również inni instrumentaliści, soliści i chóry.
6. Rynek we Fromborku
Jego wygląd nawiązuje do Układu Słonecznego. W centrum znajduje się fontanna z tryskającymi podświetlanymi strumieniami wody, a dookoła rozmieszczone są łuki z ciemnej granitowej kostki, które odzwierciedlają orbity. Na orbitach znajduje się 8 ławeczek nawiązujących do 8 planet, a na jednej z nich, symbolizującej Ziemię, umieszczona jest odlana z brązu postać Mikołaja Kopernika, spoglądająca w kierunku Wzórza Katedralnego. Na rynku znajduje się ponadto odrestaurowana zabytkowa pompa.
7. Wieża Wodna
Stanowi część Kanału Kopernika, który powstał za czasów krzyżackich, prawdopodobnie pod k. XIV w. Wieżę wybudował w XVI w. murarz o imieniu Stanisław, a w latach 1571-1572 została wyposażona w specjalny mechanizm czerpakowy. Był to drugi tego typu system wodociągowy w Europie, a stworzony został przez wrocławskiego rurmistrza Valentina Hendla, pradziadka kompozytora Jerzego Fryderyka Haendla. Obecnie wieża udostępniana jest do zwiedzania. Znajdują się tu ekspozycje, taras widokowy, Galeria przy Wieży Wodnej oraz kawiarnia.
Co ciekawe miasto zostało uwiecznione w powieści Zbigniewa Nienackiego „Pan Samochodzik i zagadki Fromborka”. Została ona pierwotnie opublikowana w 1971 r. w czasopiśmie „Plomyk”, natomiast pierwsze wydanie książkowe ukazało się w 1972 r. W 2017 r. podczas Zlotu Miłośników Pana Samochodzika została odsłonięta tablica z wykazem miejsc opisanych w powieści. Znajduje się ona właśnie przy Wieży Wodnej.
8. Uzdrowisko we Fromborku
Miasteczko ma charakter uzdrowiskowy – znajdują się tu sanatoria, a kilka lat temu powstał również “uzdrowiskowy teren aktywnego wypoczynku”, który obejmuje piękną plażę miejską i okoliczne tereny zielone. Wśród infrastruktury uzdrowiskowej warto wyróżnić piękną promenadę, siłownię na świeżym powietrzu oraz boiska do uprawiania sportów zespołowych.
9. Port we Fromborku
Port morski we Fromborku oferuje połączenia drogą morską z miejscowościami polskimi (np. Krynicą Morską) i rosyjskimi (m.in. Kalinigradem). Z portu wypływają również rejsy wycieczkowe i krajoznawcze, podczas których podziwiać można okoliczne miasta z zupełnie innej perspektywy. W porcie znajduje się przystań jachtowa oraz część rybacka, przy której turyści mogą zakupić świeże ryby.
10. Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu
Elbląg to zabytkowe, niegdyś pruskie miasto, o bardzo bogatej historii. Znajdował się tu najważniejszy Zamek Krzyżacki, którego tajemnice do dziś są odkrywane podczas wykopalisk archeologicznych. Dziś w Elblągu znajduje się Muzeum Archeologiczno-Historyczne, w którym obejrzeć można bogatą ekspozycję o wyjątkowych walorach historycznych. Na wystawie zaprezentowano m.in. jedną z trzech europejskich gitern (średniowiecznego instrumentu muzycznego) z XV wieku, najstarsze odnalezione w Europie okulary oraz dużą kolekcję ceramiki i biżuterii.
11. Muzeum Zalewu Wiślanego w Kątach Rybackich
Muzeum Zalewu Wiślanego w Kątach Rybackich to małe, kameralne muzeum, będące oddziałem Muzeum Morskiego w Gdańsku. Na wystawie zaprezentowano dzieje rzemieślnictwa (m.in. szkutnictwa) oraz rybołówstwa w miejscowościach znajdujących się bezpośrednio nad Zalewem Wiślanym. Ekspozycja obejmuje m.in. odwzorowanie dawnego warsztatu szkutniczego, w którym naprawiano łodzie i statki, zabytkowe barkasy (łodzie żaglowe) oraz łodzie rybackie, które wykorzystywano do połowu ryb dziesiątki lat temu.
*Aby dostać się do Kątów Rybackich najciekawiej jest wybrać się na rejs promem do Krynicy Morskiej i dalej do Kątów Rybackich np.: rowerem.
12. Muzeum Stutthof w Sztutowie
Muzeum Stutthof w Sztutowie umiejscowione na terenie dawnego obozu koncentracyjnego. Choć sam obiekt został w dużej części zniszczony po II wojnie światowej, zachowały się niektóre zabudowania, w tym jedna komora gazowa, szklarnie i komendatury. Muzeum poświęcone zostało wszystkim ofiarom działalności nazistowskiej, a w miejscu rzezi do dziś znajduje się pomnik, przypominający o niechlubnej historii. Jedną z najbardziej wartościowych historycznie części ekspozycji jest ogromna dokumentacja, która została zachowana po zakończeniu wojny.
*Aby dostać się do Sztutowa najciekawiej jest wybrać się na rejs promem do po Zalewie Wiślanym Krynicy Morskiej i dalej do Sztutowa np.: rowerem.
13. Latarnia Morska w Krynicy Morskiej
Choć Krynica Morska położona jest na przeciwległym brzegu Zalewu Wiślanego, nad brzegiem Morza Bałtyckiego, w sezonie letnim dostać się można poprzez krótki rejs statkiem wycieczkowym. Urokliwe, nadmorskie miasteczko cieszy się dużą popularnością wśród turystów. Jedną z największych atrakcji Krynicy Morskiej jest Latarnia Morska o wysokości ponad 26 metrów, na której szczycie umieszczono taras widokowy. Podziwiać stąd można przepiękną panoramę Morza Bałtyckiego, a także Zalewu Wiślanego i samego Fromborka.
*Aby dostać się do Krynicy Morskiej najciekawiej jest wybrać się na rejs promem po Zalewie Wiślanym do Krynicy Morskiej.
14. Kuchnia regionalna
Regionalna kuchnia okolic Elbląga jest bardzo pożywna, prosta i sycąca. Spożywa się tu wiele potraw jednogarnkowych, pełnych aromatycznych, dobrze doprawionych mięs i warzyw – przede wszystkim ziemniaków. Są one spuścizną niemiecką, pozostałością po setkach lat wpływów niemieckich w tym regionie Polski. Bliskość Morza Bałtyckiego sprawia, że wiele potraw opartych jest na rybach morskich.
15. Najlepsze restauracje we Fromborku
Podczas urlopu we Fromborku warto wybrać się do Cafe Wieża Wodna – klimatycznej kawiarni, umiejscowionej w zabytkowej wieży, w której spróbować można wybornych, świeżych wypieków, słodkich deserów i aromatycznych, ciepłych napojów. Na szybki obiad warto odwiedzić Wolfik Burger, które serwuje pyszne dania kuchni amerykańskiej, wykorzystując do ich przygotowania świeże, doskonałe jakościowo składniki. W okolicach plaży strzeżonej we Fromborku znajduje się Smażalnia “Złota Rybka”, w której wydawane są świeże ryby wyławiane z Zalewu Wiślanego i Morza Bałtyckiego.
16. Skansen Zabytkowych Maszyn i Urządzeń Rolniczych w Roninie-Nowinach
Skansen prezentuje, jak nazwa wskazuje, zabytkowe urządzenia i maszyny rolnicze. Wśród eksponatów znajdują się m. in. silniki spalinowe typu Andoria i ciągniki rolnicze typu SAM.
Frombork – krótko historycznie
Pierwsze wzmianki o Fromborku pochodzą z 1278 r. Po zniszczeniu w 1275 r. katedry w Braniewie, biskup warmiński Henryk Fleming podjął dezycję o przeniesienu kapituły i budowie katedry we Fromborku. W wyniku budowy powstały oddzielne i niezależne od siebie jednostki, a mianowicie zespół katedralny na wzgórzu oraz miasto usytuowane nad brzegiem Zalewu Wiślanego. Powiązane zostały ze sobą w jeden zespół dopiero pod koniec XIX w., a połączenie administracyjne nastąpiło w 1926 r.
Niemieck nazwa miasta, Frauenburg, nawiązywała do Najświętszej Maryi Panny. Prawa miejskie Frombork uzyskał z rąk biskupa Eberharda z Nysy w 1310 r. Po podpisaniu pokoju toruńskiego w 1466 r. miasto znalazło się na terytorium Korony Polskiej. W latach 1510-1543 na Wzgórzu Katedralnym mieszkał i pracował jako członek kapituły warmińskiej Mikołaj Kopernik. To tutaj powstało jego najsłynniejsze dzieło „De Revolutionibus”. Po swojej śmierci Mikołak Kopernik został pochowany w bazylice archikatedralnej.
W czasie wojen szwedzkich Frombork zaznał wielu zniszczeń, które spowodowały upadek gospodarczy miasta. Po I rozbiorze Polski w 1772 r. miasto zostało przyłączone do Prus, a na początku XIX w. jego status był tak niski, że zaliczane było do osad rybackich. Koniec XIX w., wraz z uruchomieniem Kolei Nadzalewowej, przyniósł jednak rozwój turystyki. W czasie II wojny światowej miasto zostało znacznie zniszczone, szczególnie w obrębie dolnego tarasu. Wzgórze Katedralne ucierpiało w mniejszym stopniu.
Po II wojnie światowej Frombork wrócił do Polski, a w 1959 r. odzyskał prawa miejskie. Od 1948 r. rozpoczęło swą działalność Muzeum Mikołaja Kopernika. W ramach odbudowy zniszczonego w ok. 80 % miasta, w latach 1966-1973 prowadzona była akcja „Operacja 1001 Frombork”, zorganizowana przez Związek Harcerstwa Polskiego.
Po więcej informacji o mieście Frombork warto zajrzeć tutaj
admin
