Gdańsk to wspaniała starówka i Główne Miasto z cennymi zabytkami. To również Droga Królewska, bez której żadna wycieczka po Trójmieście nie może się obejść. Kto wejdzie na tę trasę turystyczną, ten spotka się z licznymi perełkami architektury i okazałymi bramami, które dawniej strzegły miasta. Jedną z tych najważniejszych jest Brama Wyżynna. Co warto wiedzieć na jej temat? Oto 15 ciekawostek o tym charakterystycznym zabytku.
1. Bramy miejskie Gdańska
Brama Wyżynna jest jedną z kilkunastu bram strzegących niegdyś dostępu do miasta. Wśród tych, które warto zobaczyć podczas spaceru po Gdańsku, wyróżniają się Bramy: Złota, Zielona, Chlebnicka i Stągiewna. Spore wrażenie robią też: Brama Świętego Ducha oraz Brama Mariacka.
2. Brama Wyżynna i jej położenie
Brama Wyżynna znajduje się przy wejściu na teren Głównego Miasta Gdańska. Jest to pierwsza brama znajdująca się na tzw. Drodze Królewskiej — trakcie, którym od połowy XV wieku na teren miasta wjeżdżali polscy władcy podczas oficjalnych wizyt. Dziś przez Bramę Wyżynną na Trakt Królewski wkraczają turyści z całego świata, którzy chcą odkrywać piękno nadmorskiego miasta i spędzać czas wśród jego najcenniejszych zabyktów.
3. Brama Wyżynna i jej historia
Brama Wyżynna powstała w XVI wieku i jest jednym z ciekawszych przykładów stylu renesansowego na terenie Gdańska. Do końca XIX wieku była ważnym elementem XVI-wiecznych fortyfikacji, które nie zachowały się do naszych czasów (rozebrano je w XIX wieku, co miało związek z intensywnym rozwojem miasta).
⇒ Zwiedzasz okolicę ? Zobacz najlepsze atrakcje w Gdańsku
4. Willem van den Blocke (zw. 1628 roku w Gdańsku)
Willem van den Blocke to jeden z ważniejszych rzeźbiarzy flamandzkich, a jednocześnie jeden z ważniejszych przedstawicieli manieryzmu. W dziejach Gdańska zapisał się jako twórca Bramy Wyżynnej oraz takich dzieł, jak epitafium Edwarda Blemkego w gdańskim Kościele Mariackim.
5. Herby
Bramę Wyżynną zdobią trzy herby: Królewstwa Polskiego, Gdańska i Prus Królewskich. To ciekawe nawiązanie do trudnej historii miasta, która ma istotny wpływ na jego współczesny charakter. Z drugiej strony bramy widoczny jest natomiast herb Hohenzollernów, pochodzący z końca XIX wieku.
6. Sentencje
Bramę Wyżynną zdobią też łacińskie sentencje. Głoszą one, że:
– „Najmądrzej dzieje się wszystko, co się dzieje dla Rzeczypospolitej”
– „Sprawiedliwość i pobożność to dwie podstawy wszystkich królestw”
– „Dobra najbardziej dla państw pożądane to pokój, wolność, zgoda”
7. Pomorskie Centrum Informacji Turystycznej
Od maja 2012 roku Brama Wyżynna jest znana jako siedziba Pomorskiego Centrum Informacji Turystycznej, zajmującego się m.in. promocją Gdańska i jego atrakcji. Przed rozpoczęciem spaceru po mieście warto tu zajrzeć po ciekawe materiały i mapy, dzięki którym odkrywanie atrakcji Gdańska stanie się ciekawszym i przyjemniejszym zadaniem.
8. Zygmunt III Waza
Pierwszym polskim królem, którego witano przy Bramie Wyżynnej i któremu wręczono symboliczne klucze do miasta, był Zygmunt III Waza.
9. Muzealny epizod Bramy Wyżynnej
W swych długich dziejach Brama Wyżynna służyła nie tylko jako obiekt obronny i punkt informacji turystycznej. Jeszcze nie tak dawno była ona znana jako siedziba Muzeum Historycznego Miasta Gdańska, które mieściło się tu od 2002 do 2011 roku.
10. Cesarz Wilhelm I
W początkach XX wieku tuż przy Bramie Wyżynnej ustawiony został pomnik przedstawiający cesarza Wilhelma I na koniu. Dziś po pomniku tym nie ma śladu, można go jednak ujrzeć na dawnych zdjęciach i rysunkach przedstawiających przedwojenny Gdańsk i jego najsłynniejszą bramę.
11. Wojenne zniszczenia
Obecny wygląd Bramy Wyżynnej to efekt prac przeprowadzonych już po zakończeniu II wojny światowej. Na szczęście budowla ta nie ucierpiała zbytnio podczas działań wojennych, zatem remonty nie zmieniły zbytnio jej wyglądu.
12. Brama Wyżynna w malarstwie
Bramę Wyżynną można ujrzeć na obrazie Adolphe’a Roehna. Przedstawia on wejście wojsk Napoleona do Gdańska w 1807 roku. W dziejach miasta było to ważne wydarzenie, gdyż to właśnie z woli Cesarza Francuzów Gdańsk po raz pierwszy w swej historii zyskał status Wolnego Miasta (drugi raz wolnym miastem stał się w okresie międzywojennym).
13. Zespół Przedbramia — Muzeum Gdańska
O roli, jaką w dawnym Gdańsku pełniła Brama Wyżynna, przypomina m.in. sąsiadujący z nią Zespół Przedbramia, składający się z Katowni i Wieży Więziennej. Są to cenne zabytki architektury, godnie reprezentujące style gotycki i renesansowy. Obecnie są one wykorzystywane jako siedziba Muzeum Bursztynu — atrakcji, której podczas zwiedzania Gdańska warto poświęcić nieco więcej uwagi.
14. Brama Wyżynna — jak do niej dojechać?
Kto chce dojechać do Bramy Wyżynnej własnym samochodem, ten powinien skierować się na ulicę Okopową (DK nr 91), a na wysokości Głównego Miasta zjechać z niej na Targ Węglowy. Tu można zostawić samochód na dużym i wygodnym parkingu, z którego doskonale widać Bramę Wyżynną. Osoby korzystające z komunikacji publicznej mogą wysiąść na ulicy Okopowej przystanku Brama Wyżynna. Obsługują go tramwaje (m.in. linie 2, 6, 7, 9 i 11) oraz autobusy (m.in. linie 106, 112, 123, 138, 207 i 289).
15. Restauracja Za Murami
Kto po spacerze po Gdańsku zechce odpocząć w pobliżu Bramy Wyżynnej i zjeść smaczny posiłek, ten może odwiedzić Restaurację Za Murami. Lokal ten może się pochwalić ciekawym wystrojem wnętrza (pięknie nawiązującym do nazwy oraz sąsiedztwa), a także menu, w którym nie brak klasycznych kotletów schabowych i takich ciekawostek, jak ravioli z kozim serem, pomidorkami wiśniowymi, orzeszkami pini i parmezanem czy zupa krem z grillowanych warzyw.
admin
