Ojcowski Park Narodowy jest jednym z najbardziej malowniczych obszarów na terenie województwa małopolskiego. Przez park ciągną się Dolina Prądnika i Dolina Sąspowska , którą otaczają wapienne ściany, formacje skalne, a także zabytki, platformy widokowe i gęste lasy. Jedną z największych atrakcji tego parku są tutejsze jaskinie, a do najpiękniejszych z nich należy wspaniała Grota Łokietka.
1. Nazwa jaskini pochodzi od legendy o polskim królu Władysławie Łokietku, który miał schronić się tutaj podczas swojej ucieczki przed wojskami czeskiego władcy Wacława II. Według legendy życie polskiego króla ocalił pająk, który swoją siecią zasłonił wejście do groty, a tym samym zmylił pościg czeskich żołnierzy.
2. Łączna długość wszystkich komór, korytarzy i sal w jaskini wynosi 320 metrów.
3. W jaskini przez cały rok panuje stała temperatura wynosząca od 7 do 9 stopni Celsjusza.
4. Grota Łokietka złożona jest w sumie z czterech sal i kilku korytarzy. Największe pomieszczenia noszą nazwy Sypialni i Kuchni.
5. Niegdyś jaskinia była w całości zalana wodą. Do dziś w jej wnętrzach znajdują się ślady po przepływającym przez jaskinię rwącym potoku. Zauważyć tu można tzw. kotły wirowe na stropach groty, a także różne formy naciekowe, półki ścienne i spłaszczenia ścian. Za najpiękniejszą i najbardziej charakterystyczną formę naciekową w jaskini uchodzi tzw. “Orzeł” oraz towarzyszące mu stalagmity.
6. Podczas I wojny światowej Jaskinia Łokietka stanowiła schronienie dla ludności zamieszkującej okoliczne osady, wsie i miasteczka.
7. W trakcie badań archeologicznych w grocie odkryto liczne szczątki niedźwiedzi jaskiniowych. Ten gatunek ssaka występował w tej części Europy podczas epoki plejstocenu i wymarł niemal 28 tysięcy lat temu w trakcie ostatniego zlodowacenia. Niedźwiedzie jaskiniowe osiągały długość 2 metrów i wagę nawet tysiąca kilogramów.
8. Najstarsze ślady bytności człowieka na tym terenie szacuje się na kilkadziesiąt tysięcy lat. Znaleziono tu m.in. ostrza pochodzące z kultury jerzmanowickiej, która dominowała w okolicach Ojcowa od 38 do 30 tysięcy lat temu.
9. Zwiedzając Grotę Łokietka zimą zaobserwować można tzw. chłopki. Są to formacje lodowe, które tworzą się przy wejściu do jaskini, przypominające pionowe stalagmity.
10. Zwiedzanie jaskini odbywa się jedynie z przewodnikiem i trwa około 15 minut. W środku umiejscowione zostały drewniane kładki, platformy i schody, a wszystkie korytarze i pomieszczenia są oświetlone elektrycznie.
11. Przy wejściu do Groty Łokietka znajdują się stanowiska z przekąskami i pamiątkami, a także miejsca do odpoczynku i urządzenia rodzinnego pikniku.
12. Do jaskini dostać się można dwoma szlakami: czarnym i niebieskim. Podejście jest dosyć strome, jednak nie sprawia większych problemów nawet dla mało doświadczonych turystów. Inna trasa wiedzie z miejscowości Czajowice – choć nie jest tak malownicza jak szlaki wiodące przez park, będzie idealna dla rodzin z małymi dziećmi.