Azja czy Australia i Oceania należą do najciekawszych destynacji turystycznych. Przed wylotem w te rejony warto zabezpieczyć się przed chorobą, jaką jest japońskie zapalenie mózgu – szczepionka to najskuteczniejszy sposób zapobiegania tej przypadłości. Przeczytaj artykuł i dowiedz się więcej na temat potencjalnych zagrożeń związanych z zakażeniem i profilaktycznych procedurach!
- Większość zakażeń wirusem japońskiego zapalenia mózgu przebiega bez dolegliwości lub łagodnie, ale śmiertelność ciężkich przypadków sięga 30%.
- Największe ryzyko zachorowania występuje w tropikalnych obszarach Azji Południowo-Wschodniej oraz północno-wschodniej Australii.
- Podstawowy schemat szczepienia przeciwko japońskiemu zapaleniu mózgu zakłada podanie dwóch dawek, w odstępie od jednego do czterech tygodni.
- Aktualnie uzyskanie odporności dzięki szczepionce jest najskuteczniejszym sposobem zapobiegania najcięższej postaci choroby.
Japońskie zapalenie mózgu to neurologiczna choroba, wywoływana przez arbowirusy, bytujące przede wszystkim w organizmach ptactwa wodnego oraz trzody chlewnej. Patogeny są przenoszone na człowieka przez komary, najczęściej z rodzajów Aedes i Culex – w tropikalnych obszarach ryzyko ukąszenia utrzymuje się przez cały rok, a w niektórych regionach transmisja wirusa występuje w porze deszczowej, latem i jesienią. Poza szczepieniem przeciwko japońskiemu zapaleniu mózgu, dostępnemu np. na https://polmed.pl/szczepienia/szczepienie-japonskie-zapalenie-mozgu/, warto stosować inne metody profilaktyki. Nosić odzież zakrywającą skórę, ograniczyć wieczorne aktywności, używać moskitier, siatek zabezpieczających i środków odstraszających owady.
Jak się rozwija, objawia i gdzie występuje japońskie zapalenie mózgu? Podstawowe dane o chorobie
Okres inkubacji wirusa japońskiego zapalenia mózgu wynosi od 6 do 16 dni, wg niektórych źródeł 4–14 dni. W zdecydowanej większości przypadków zakażenie przebiega całkowicie bezobjawowo lub z łagodnymi symptomami – jednak w ciężkim przebiegu choroby ryzyko zgonu szacuje się na 25–30%. Możliwe powikłania pochorobowe obejmują m.in. zaburzenia psychiczne i neurologiczne. W lekkiej postaci dominują objawy grypopodobne – gorączka, ból mięśni i stawów, osłabienie, uczucie rozbicia, ból głowy, zaburzenia żołądkowo jelitowe. Natomiast w ciężkim przypadku japońskiego zapalenia mózgu występują symptomy ze strony ośrodkowego układu nerwowego. Na liście objawów są jeszcze:
- wysoka gorączka;
- silne i nagłe bóle głowy;
- drgawki;
- niedowład, problemy z poruszaniem;
- zaburzenia świadomości, koncentracji, mowy.
Ryzyko zakażenia dla podróżnych zależy m.in. od docelowego regionu, miejsca pobytu (komary przenoszące wirusa niezwykle rzadko występują w obszarach zurbanizowanych), pory roku i wielu innych czynników. Szczepienie przeciwko japońskiemu zapaleniu mózgu zaleca się turystom, którzy podróżują do takich krajów i regionów, jak:
- Bangladesz;
- Chiny;
- Filipiny;
- Indie;
- Japonia;
- Korea (Południowa i Północna);
- Nepal;
- Kambodża;
- Laos;
- Pakistan;
- Papua-Nowa Gwinea;
- Sri Lanka;
- Tajlandia;
- Wietnam;
- południowo-wschodnie rejony Rosji;
- północno-wschodnia część Australii.
Szczepionkę na japońskie zapalenie mózgu należy przyjąć dwukrotnie, by wykształcić odporność
Przed szczepieniem podstawowym lekarz przeprowadza kwalifikację, by rozpoznać ewentualne przeciwwskazania. Wakcynę w odpowiedniej dawce mogą bezpiecznie przyjmować dzieci od 3. miesiąca życia. W standardowym trybie pierwszą i drugą iniekcję dzieli 28 dni. Schemat przyspieszony szczepienia, kiedy trzeba szybko nabrać odporności, zakłada 7 dni między pierwszą i drugą dawką. Specjaliści zalecają, by drugą dawkę przyjąć przynajmniej tydzień przed planowaną podróżą do kraju, w którym występuje choroba. Ewentualne szczepienie przypominające u pacjentów powyżej 14. roku życia będzie niezbędne po upływie roku od uzyskania podstawowej odporności.
Podanie szczepionki przeciwko japońskiemu mózgu może wywoływać łagodne skutki uboczne, które ustępują samoistnie. Po przyjęciu wakcyny najczęściej występują bóle mięśni, zmęczenie, złe samopoczucie, bolesności głowy, stany podgorączkowe i gorączkowe, rozwolnienie, nadwrażliwość oraz zaczerwienienie w miejscu podania, a także nudności i wymioty. Niektórzy pacjenci zgłaszają również:
- kołatanie serca;
- duszności;
- dreszcze;
- wysypkę;
- powiększenie węzłów chłonnych.
Obecnie możliwe jest wyłącznie objawowe leczenie japońskiego zapalenia mózgu
Pacjentom, u których zdiagnozuje się chorobę, podaje się przede wszystkim leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe. Niektórzy mogą potrzebować środka na drgawki, aparatury do wspomagania oddechu czy mannitolu na obrzęk. Warto wspomnieć, że trwają badania nad innymi metodami leczenia. Jednak na efekty trzeba jeszcze poczekać.
Skuteczność szczepienia przeciwko japońskiemu zapaleniu mózgu ocenia się na 98–99%. Aktualnie w Polsce zarejestrowany jest jeden preparat tego typu. To zawiesina wstrzykiwana domięśniowo. Zawiera martwy wirus japońskiego zapalenia mózgu, wiązany przez wodorotlenek glinu. Cena szczepienia zależy przede wszystkim od placówki wykonującej zabieg oraz jej lokalizacji.
Artykuł przygotowany we współpracy z partnerem Polmed
admin
